Αφηγήσεις για τη δεκαετία του 1940
Από το λόγο του κατοχικού κράτους στη μετανεωτερική ιστοριογραφία
Εκδότης:
Επίκεντρο
Έτος:
2012
ISBN:
9789604582891
Σελίδες:
434
Εξώφυλλο:
Μαλακό
Τιμή εκδότη:€25,88
Η τιμή μας: €23,29
Αφηγήσεις για τη δεκαετία του 1940
Η διαδικασία της αφήγησης δομείται, όπως έχει δείξει ο Gerard Genette, στη βάση της θεμελιακής διάκρισης του "χρόνου της ιστορίας", της φυσικής δηλαδή διαδοχής των γεγονότων, και του "χρόνου της αφήγησης", που γίνεται αντιληπτός ως "η ακολουθία των γλωσσικών σημείων που αναπαριστά τα γεγονότα αυτά".
Το κομβικό σημείο για την κατανόηση της αφήγησης ως διαδικασίας είναι η αποκρυπτογράφηση της έννοιας του "λόγου" (discourse). Ως "λόγος" δε νοείται απλώς η διατύπωση της ομιλίας, αλλά ταυτόχρονα και ένα "σώμα γνώσεων" και επιπλέον ένα "σύστημα στρατηγικών επικοινωνίας", με τις οποίες οι φορείς αυτής της ομιλίας ασκούν εξουσία. Στη βάση αυτή, όμως, ο "λόγος" χάνει την "αντικειμενικότητά" του, χάνει δηλαδή τη δυνατότητα να περιγράψει την πραγματικότητα αδιαμεσολάβητη, καθώς διατυπώνεται "υποκειμενικά" -όρος που εδώ θα πρέπει να εκληφθεί στην κυριολεξία του- ως ομιλία δηλαδή των κοινωνικών υποκειμένων που τον εκφέρουν.
Η ιστοριογραφία ως επιστημονική δραστηριότητα δεν μπορεί να εξαιρεθεί από τη διαδικασία της αφήγησης. Κι αυτό δεν αφορά μόνο τη συγγραφή ως αναπαραστατική διαδικασία του παρελθόντος· αφορά πρωτίστως τη συγκρότηση των πηγών ως "λόγων". Είτε πρόκειται για έντυπο αρχειακό υλικό διπλωματικών ή άλλων κρατικών υπηρεσιών, είτε για υλικό που προέρχεται από άλλους επίσημους κοινωνικούς φορείς (π.χ. πολιτικά κόμματα, εφημερίδες κ.λπ.), είτε ακόμη για υλικό προφορικό ή, τέλος, για την υλική συγκρότηση του ίδιου του κοινωνικού χώρου (π.χ. τα μνημεία), το υλικό αυτό συγκροτείται ως αφήγηση μέσω των "λόγων" που διατυπώνουν τα κοινωνικά υποκείμενα. Η ιστοριογραφική αφήγηση, επομένως, είναι δέσμια μιας σειράς διαμεσολαβήσεων που προέρχονται αφενός από το ίδιο το "εμπειρικό της υλικό", αφετέρου από την οπτική γωνία θέασης του ιστορικού.
Την προβληματική αυτή σχετικά με τη λειτουργία του "λόγου" σε όλα τα επίπεδα της ιστοριογραφικής αφήγησης επιχειρούν να εξειδικεύσουν και να επεξεργαστούν τα δοκίμια αυτού του τόμου, με αφορμή τους "λόγους" που διατυπώθηκαν -και εξακολουθούν να διατυπώνονται- για την κομβικής σημασίας δεκαετία του 1940.
Περιλαμβάνονται οι ενότητες:
1. Το διακύβευμα της Κατοχής: "λόγοι" και αντίλογοι μιας ρευστής εξουσίας
2. Διερευνώντας τους "λόγους" του εμφυλιακού κράτους
3. Αφηγήσεις από τη σκοπιά του μετεμφυλιακού κράτους
4. Όψεις από τις αφηγήσεις των ηττημένων του Εμφυλίου
5. Αποδομώντας τις αφηγήσεις για τη δεκαετία του 1940: η μετανεωτερική ιστοριογραφία και τα όριά της
Η διαδικασία της αφήγησης δομείται, όπως έχει δείξει ο Gerard Genette, στη βάση της θεμελιακής διάκρισης του "χρόνου της ιστορίας", της φυσικής δηλαδή διαδοχής των γεγονότων, και του "χρόνου της αφήγησης", που γίνεται αντιληπτός ως "η ακολουθία των γλωσσικών σημείων που αναπαριστά τα γεγονότα αυτά".
Το κομβικό σημείο για την κατανόηση της αφήγησης ως διαδικασίας είναι η αποκρυπτογράφηση της έννοιας του "λόγου" (discourse). Ως "λόγος" δε νοείται απλώς η διατύπωση της ομιλίας, αλλά ταυτόχρονα και ένα "σώμα γνώσεων" και επιπλέον ένα "σύστημα στρατηγικών επικοινωνίας", με τις οποίες οι φορείς αυτής της ομιλίας ασκούν εξουσία. Στη βάση αυτή, όμως, ο "λόγος" χάνει την "αντικειμενικότητά" του, χάνει δηλαδή τη δυνατότητα να περιγράψει την πραγματικότητα αδιαμεσολάβητη, καθώς διατυπώνεται "υποκειμενικά" -όρος που εδώ θα πρέπει να εκληφθεί στην κυριολεξία του- ως ομιλία δηλαδή των κοινωνικών υποκειμένων που τον εκφέρουν.
Η ιστοριογραφία ως επιστημονική δραστηριότητα δεν μπορεί να εξαιρεθεί από τη διαδικασία της αφήγησης. Κι αυτό δεν αφορά μόνο τη συγγραφή ως αναπαραστατική διαδικασία του παρελθόντος· αφορά πρωτίστως τη συγκρότηση των πηγών ως "λόγων". Είτε πρόκειται για έντυπο αρχειακό υλικό διπλωματικών ή άλλων κρατικών υπηρεσιών, είτε για υλικό που προέρχεται από άλλους επίσημους κοινωνικούς φορείς (π.χ. πολιτικά κόμματα, εφημερίδες κ.λπ.), είτε ακόμη για υλικό προφορικό ή, τέλος, για την υλική συγκρότηση του ίδιου του κοινωνικού χώρου (π.χ. τα μνημεία), το υλικό αυτό συγκροτείται ως αφήγηση μέσω των "λόγων" που διατυπώνουν τα κοινωνικά υποκείμενα. Η ιστοριογραφική αφήγηση, επομένως, είναι δέσμια μιας σειράς διαμεσολαβήσεων που προέρχονται αφενός από το ίδιο το "εμπειρικό της υλικό", αφετέρου από την οπτική γωνία θέασης του ιστορικού.
Την προβληματική αυτή σχετικά με τη λειτουργία του "λόγου" σε όλα τα επίπεδα της ιστοριογραφικής αφήγησης επιχειρούν να εξειδικεύσουν και να επεξεργαστούν τα δοκίμια αυτού του τόμου, με αφορμή τους "λόγους" που διατυπώθηκαν -και εξακολουθούν να διατυπώνονται- για την κομβικής σημασίας δεκαετία του 1940.
Περιλαμβάνονται οι ενότητες:
1. Το διακύβευμα της Κατοχής: "λόγοι" και αντίλογοι μιας ρευστής εξουσίας
2. Διερευνώντας τους "λόγους" του εμφυλιακού κράτους
3. Αφηγήσεις από τη σκοπιά του μετεμφυλιακού κράτους
4. Όψεις από τις αφηγήσεις των ηττημένων του Εμφυλίου
5. Αποδομώντας τις αφηγήσεις για τη δεκαετία του 1940: η μετανεωτερική ιστοριογραφία και τα όριά της
Τίτλος βιβλίου: | Αφηγήσεις για τη δεκαετία του 1940 | ||
---|---|---|---|
Υπότιτλος βιβλίου: | Από το λόγο του κατοχικού κράτους στη μετανεωτερική ιστοριογραφία | ||
Εκδότης: | Επίκεντρο | ||
Συντελεστές βιβλίου: | Συλλογικό έργο (Συγγραφέας) Γιαννοπούλου, Χρύσα (Συγγραφέας) Κούρος, Θοδωρής (Συγγραφέας) Ανδρίτσος, Γιώργος, 1968- (Συγγραφέας) Δαλκαβούκης, Βασίλης Κ. (Συγγραφέας) Αντωνιάδου, Αριάδνη (Συγγραφέας) Τσίβος, Κώστας (Συγγραφέας) Τσέκου, Κατερίνα Θ. (Συγγραφέας) Σπυρόπουλος, Παναγιώτης Π. (Συγγραφέας) Πασχαλούδη, Ελένη (Συγγραφέας) Χασιώτης, Λουκιανός (Συγγραφέας) Σκουλίδας, Ηλίας Γ. (Συγγραφέας) Κατσίκας, Στέφανος (Συγγραφέας) Siani - Davies, Peter (Συγγραφέας) Παπαπολυβίου, Πέτρος (Συγγραφέας) Μαμαρέλης, Αργύρης (Συγγραφέας) Ριτζαλέος, Βασίλης (Συγγραφέας) Κλάψης, Αντώνης (Συγγραφέας) Χαραλαμπίδης Μενέλαος (Συγγραφέας) Φίλανδρος, Ιωάννης (Συγγραφέας) Νιάρχος, Γιώργος (Συγγραφέας) Λάζου, Βασιλική (Συγγραφέας) Τζούκας, Βαγγέλης (Συγγραφέας) Τσέκου, Κατερίνα Θ. (Επιμελητής) Σκουλίδας, Ηλίας Γ. (Επιμελητής) Πασχαλούδη, Ελένη (Επιμελητής) Δαλκαβούκης, Βασίλης Κ. (Επιμελητής) | ||
ISBN: | 9789604582891 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
Στοιχεία έκδοσης: | Φεβρουάριος 2012 | Διαστάσεις: | 24x17 |
Σημείωση: | Πρόλογος: Νίκος Μαραντζίδης. | ||
Κατηγορίες: | Ιστορία Επιστήμες > Επιστήμες του Ανθρώπου Ιστορία > Ελληνική Ιστορία > Νεότερη Ελληνική Ιστορία |
- Μαμαρέλης, Αργύρης |
- Ριτζαλέος, Βασίλης |
- Κλάψης, Αντώνης |
- Χαραλαμπίδης Μενέλαος |
- Φίλανδρος, Ιωάννης |
- Νιάρχος, Γιώργος |
- Λάζου, Βασιλική |
- Παπαπολυβίου, Πέτρος |
- Siani - Davies, Peter |
- Κατσίκας, Στέφανος |
- Γιαννοπούλου, Χρύσα |
- Κούρος, Θοδωρής |
- Ανδρίτσος, Γιώργος, 1968- |
- Δαλκαβούκης, Βασίλης Κ. |
- Αντωνιάδου, Αριάδνη |
- Τσίβος, Κώστας |
- Τσέκου, Κατερίνα Θ. |
- Σπυρόπουλος, Παναγιώτης Π. |
- Πασχαλούδη, Ελένη |
- Χασιώτης, Λουκιανός |
- Σκουλίδας, Ηλίας Γ. |
- Τζούκας, Βαγγέλης
Δεν βρέθηκαν στοιχεία για τον συγγραφέα