Πολυλάς, Ιάκωβος, 1825-1896
Ιάκωβος Πολυλάς (1825-1896). Ο Ιάκωβος Πολυλάς γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1825, γιος του νομικού και λόγιου Γεώργιου Πολυλά, ο οποίος πέθανε όταν ο Ιάκωβος ήταν έξι ετών, και της Ελένης το γένος Νικολάου Βούλγαρη. Η οικογένειά του ανήκε στις παλιές οικογένειες της Κέρκυρας με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη. Η μητέρα του ήταν μορφωμένη και του δίδαξε τα πρώτα γράμματα, καθώς και ξένες γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, γερμανικά) και αρχαία ελληνικά. Σημαντική για την πορεία του Πολυλά στάθηκε η μακρόχρονη σχέση του Σολωμού με την οικογένειά του. Το 1847 παντρεύτηκε την ευγενικής καταγωγής Αιμιλία Σορδίνα. Λόγω της αδύναμης υγείας της συζύγου του ο Πολυλάς αναγκάστηκε το 1852 να φύγει μαζί της για τη Νάπολη, όπου και έμειναν ως το 1852. Εκεί ξεκίνησε η ενασχόλησή του με τη λογοτεχνία. Το 1857 η Αιμιλία πέθανε σε ηλικία εικοσιεννέα χρόνων και ο Πολυλάς επέστρεψε στην Κέρκυρα. Η ίδια χρονιά σημαδεύτηκε από το θάνατο του Σολωμού και ο Πολυλάς εκφώνησε νεκρώσιμο λόγο στην κηδεία του. Από το 1857 ως το 1862 εργάστηκε στην Κέρκυρα ως βιβλιοφύλακας της Δημόσιας Βιβλιοθήκης. Το 1860 εκλέχτηκε γραμματέας της φιλολογικής εταιρείας Ιόνιος Εταιρεία. Την ίδια περίοδο διαδραμάτισε ενεργό ρόλο στις πολιτικές διεργασίες για την Ένωση της Επτανήσου με το ελληνικό κράτος. Ίδρυσε τον πολιτικό σύλλογο "Αναγέννησις" και εξέδωσε την ομώνυμη εφημερίδα, προβάλλοντας την αναγκαιότητα της Ένωσης και μετά την πραγματοποίησή της την ολοκληρωτική διοικητική αφομοίωση της Επτανήσου στο ελληνικό βασίλειο. Το 1871 ίδρυσε τον πολιτικό σύλλογο και την εφημερίδα "Ρήγας Φεραίος" και κατόπιν τη σατιρική "Κώδων". Διετέλεσε βουλευτής Κέρκυρας στην κυβέρνηση του Χαριλάου Τρικούπη την περίοδο 1869-1879 και μετά από διαφωνίες του με τον τελευταίο προσχώρησε στο κόμμα του Δεληγιάννη ως το 1890. Επέστρεψε κατόπιν στην παράταξη του Τρικούπη δρώντας στην Κέρκυρα. Αποσύρθηκε από την πολιτική το 1892 και αφοσιώθηκε στη συγγραφή. Πέθανε στην Κέρκυρα. Η πρώτη εμφάνιση του Πολυλά στη λογοτεχνία πραγματοποιήθηκε το 1855 με την έκδοση της μετάφρασής του της "Τρικυμίας" του Σαίξπηρ. Το 1891 δημοσίευσε το διήγημα "Ένα μικρό λάθος" στην Εστία και το 1892 το "Η Συγχώρεσις". Η πορεία του σφραγίστηκε από τη γνωριμία του με το Σολωμό, με προτροπή του οποίου μελέτησε γερμανική λογοτεχνία και για τον οποίο μετέφρασε έργα των Γκαίτε, Σίλλερ και Χέγκελ, κερδίζοντας παράλληλα ο ίδιος από το φιλτράρισμα του γερμανικού ιδεαλισμού μέσω της διάνοιας του Σολωμού. Σημαντική προσφορά του στάθηκε η πρώτη έκδοση των "Ευρισκομένων" του Σολωμού και τα προλεγόμενά της, καθώς και η συστηματική του προσπάθεια για δημιουργία μιας δημοτικής γλώσσας, ικανής να εκφράσει ανώτερες έννοιες και υψηλά ιδανικά. Μετέφρασε Σαίξπηρ (Τρικυμία, Άμλετ), Όμηρο (Οδύσσεια και Ιλιάδα), έγραψε τέσσερα ποιήματα και τρία διηγήματα. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Ιάκωβου Πολυλά βλ. Τέλλος Άγρας, "Πολυλάς Ιάκωβος", στη "Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια", τ. 20, Αθήνα, Πυρσός, 1933, Κατερίνα Κωστίου, "Πολυλάς Ιάκωβος", στο "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό", τ. 8, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988, Ράνια Πολυκανδριώτη, "Ιάκωβος Πολυλάς", στο "Η παλαιότερη πεζογραφική μας παράδοση", τ. Ζ΄ (1880-1900), Αθήνα, Σοκόλης, 1997, σελ. 146-162, Περιστέρης Παναγιώτης, "Χρονολόγιο Ιάκωβου Πολυλά", περιοδικό "Πόρφυρας" τχ. 84-85, 1-3/1998, σελ.144-145, Φαρμάκης Φρ., "Πολυλάς Ιάκωβος", στη "Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", τ. 11, Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ., και Μιχάλης Μερακλής, Στέση Αθήνη, "Πολυλάς Ιάκωβος" στο "Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", Αθήνα, Πατάκης, 2007.
(Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
