
Η έκδοση αυτή παρουσιάζει σε χρονολογική σειρά τη σκηνική δραστηριότητα του Εθνικού Θεάτρου από την έναρξη της λειτουργίας του (1932) μέχρι την ανακοπή της καλλιτεχνικής του πορείας, εξαιτίας της γερμανικής κατοχής (1941). Ο κατάλογος των παραστάσεων βασίστηκε κυρίως στην πλήρη σειρά θεατρικών προγραμμάτων της κρατικής σκηνής, που φυλάσσονται στη Συλλογή Τεκμηρίων Παραστατικών Τεχνών του ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ. Στην έκδοση δημοσιεύονται επίσης μελέτες για την ίδρυση και τα πρώτα χρόνια της ιστορίας του Εθνικού Θεάτρου, ανέκδοτες μεσοπολεμικές μαρτυρίες καλλιτεχνών και συνεργατών της κρατικής σκηνής και χρονολόγιο (1930-1941). Η εικονογράφηση του τόμου προέρχεται στο μεγαλύτερο μέρος της από τα αρχεία των φωτογράφων Τάσου Μελετόπουλου (1908-1969) και Λέοντα Φραντζή (1889-1965) (ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ). Με μια μεθοδική εργασία ιχνηλασίας, επιχειρήθηκε να μεταφερθούν στον τόμο αυτό τα σωζόμενα χνάρια και ο απόηχος της πορείας ενός επίσημου καλλιτεχνικού φορέα και να αναγνωριστούν, όσο αυτό είναι εφικτό, τα πρόσωπα και τα γεγονότα που τη σφράγισαν.
Η ίδρυση του Εθνικού Θεάτρου, την άνοιξη του 1930, άνοιγε νέες προοπτικές για τη θεατρική παιδεία του τόπου. Ο Δημήτρης Σπάθης επισημαίνει: "Στην αρχική φάση της λειτουργίας του, το Εθνικό Θέατρο διέθετε πόρους επαρκείς, χάρη στην κρατική επιδότηση, εξοπλισμό ικανοποιητικό στη σκηνή του ανακαινισμένου κτιρίου της οδού Αγίου Κωνσταντίνου, έναν κανονισμό που μπορούσε να εξασφαλίσει τότε στο ίδρυμα ομαλή λειτουργία και σχετική αυτοτέλεια, διοίκηση από αρμόδια πρόσωπα (διευθυντής ο Ιωάννης Γρυπάρης), σκηνοθέτη τον Φώτο Πολίτη και καλλιτεχνικό δυναμικό που ανάλογό του δεν είχε συγκεντρωθεί ποτέ άλλοτε σε ελληνικό θίασο. Ο Φώτος Πολίτης (1890-1934) θα ανεβάσει από το 1932 ως το Δεκέμβρη του 1934, άλλοτε μόνος, σπανιότερα με το βοηθό και διάδοχό του Δημήτρη Ροντήρη, γύρω στα τριάντα έργα, αρχαία δράματα και ξένους συγγραφείς, κυρίως κλασικούς αλλά και νεότερους. Η αξιοποίηση του αρχαίου δράματος στη σύγχρονη σκηνή, η συστηματική και σε βάθος ερμηνεία των κλασικών έργων, η ενσωμάτωση στη θεατρική παιδεία ξεχασμένων στοιχείων της νεοελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς, η πρόοδος που σημειώνει τα χρόνια εκείνα η σκηνοθεσία και η υποκριτική και γενικότερα η άνοδος της καλλιτεχνικής στάθμης του θεάτρου είναι επιτεύγματα στα οποία η συμβολή του Πολίτη υπήρξε πολύτιμη. Στο συγκρότημα του Εθνικού Θεάτρου αντιπροσωπεύτηκαν όλες οι γενιές ηθοποιών με τους πιο αξιόλογους εκπροσώπους τους. Ο κρατικός θίασος αποτέλεσε έτσι την πιο εντυπωσιακή συμπαράταξη δυνάμεων που μπορούσε τότε να επιτευχθεί. Με αυτό το δυναμικό, ο Φώτος Πολίτης και ο Δημήτρης Ροντήρης (από το 1934 και μετά) έδωσαν τις αρτιότερες παραστάσεις που είχε γνωρίσει ως τότε η ελληνική σκηνή". Οι μεσοπολεμικές παραγωγές του Εθνικού Θεάτρου χαρακτηρίστηκαν από ομαδικό πνεύμα, ξεχωριστές επιδόσεις στην υποκριτική, υψηλή αισθητική, τεχνική αρτιότητα και ενδιαφέροντες πειραματισμούς στην όψη (σκηνικά, κοστούμια, φωτισμοί), στη μουσική και στην κίνηση.
Τίτλος βιβλίου: | Εθνικό Θέατρο | ||
---|---|---|---|
Υπότιτλος βιβλίου: | Τα πρώτα χρόνια (1930-1941) | ||
Εκδότης: | Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης | ||
Συντελεστές βιβλίου: | Συλλογικό έργο (Συγγραφέας) Σπάθης, Δημήτρης (Συγγραφέας) Σταματογιαννάκη - Κουτσουμπού, Κωνσταντίνα (Συγγραφέας) Γεωργουσόπουλος, Κώστας, 1937- (Συγγραφέας) Μανασσή, Αντιγόνη (Συγγραφέας) | ||
ISBN: | 9789602505861 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Σκληρό |
Στοιχεία έκδοσης: | Νοέμβριος 2013 | Διαστάσεις: | 31x25 |
Κατηγορίες: | Γενικά Βιβλία > Καλές Τέχνες > Θέατρο |
- Σπάθης, Δημήτρης |
- Σταματογιαννάκη - Κουτσουμπού, Κωνσταντίνα |
- Γεωργουσόπουλος, Κώστας, 1937- |
- Μανασσή, Αντιγόνη
Ιωάννου, Γιώργος, 1927-1985
Ο Γιώργος Ιωάννου (1927-1985) γεννήθηκε το Νοέμβριο του 1927 στη Θεσσαλονίκη από γονείς πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη και ήταν ο πρωτότοκος από τα τέσσερα παιδιά της μικροαστικής οικογένειάς του. Τα παιδικά και τα εφηβικά του χρόνια τα έζησε στη Θεσσαλονίκη, με εξαίρεση το διάστημα της Κατοχής, όταν για να προστατευτούν από τους βομβαρδισμούς, αυτός και τα αδέλφια του κατέφυγαν στη Χαλκιδική και στη συνέχεια στην Αθήνα. Η περίοδος της Κατοχής έχει σημαδέψει έντονα τη ψυχή του και επανέρχεται συχνά στο συγγραφικό του έργο. Το 1947 εισάγεται στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ. απ' όπου αποφοίτησε το 1950. Στη συνέχεια εργάστηκε για λίγο καιρό ως φιλόλογος και τύπωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή τα Ηλιοτρόπια. Το 1954 διορίστηκε βοηθός στην έδρα της Αρχαίας Ιστορίας της Φιλοσοφικής Σχολής Θεσσαλονίκης. Παραιτήθηκε όμως γρήγορα (1955) και προσελήφθη στο Κολλέγιο Αθηνών, όπου δίδαξε ένα χρόνο. Την περίοδο 1956-1959 δίδαξε σε ιδιωτικά γυμνάσια της Αθήνας και της επαρχίας, ενώ παράλληλα ήταν και τακτικός συνεργάτης του περιοδικού Διαγώνιος στο οποίο το 1959 δημοσίευσε 18 ποιήματα. Το 1960 διορίστηκε στη δημόσια εκπαίδευση και τοποθετήθηκε στο Καστρί Κυνουρίας. Το 1961 άρχισε να γράφει τα πρώτα του πεζά έργα και αποσπάστηκε στη Βεγγάζη της Λιβύης όπου ίδρυσε το Ελληνικό Γυμνάσιο. Από τη Λιβύη επέστρεψε στην Κυνουρία το 1963. Το 1964 κυκλοφόρησε το "Για ένα φιλότιμο" το πρώτο του βιβλίο με πεζογραφήματα. Μετά το 1974 έγινε βασικό μέλος της επιτροπής που ετοίμασε το Ανθολόγιο για τα παιδιά του δημοτικού και ο εισηγητής των περισσότερων κειμένων που ανθολογήθηκαν από το 1975 στα Νεοελληνικά αναγνώσματα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Το 1979 μετατέθηκε ως γυμνασιάρχης στο Καρλόβασι της Σάμου, αλλά παρέμεινε αποσπασμένος στο υπουργείο Παιδείας. Το 1980 ο Ιωάννου κέρδισε το πρώτο κρατικό βραβείο πεζογραφίας για το βιβλίο του "Το δικό μας αίμα". Το 1985 μετά από εγχειρητικό σηψαιμικό σοκ πέθανε στο Σισμανόγλειο νοσοκομείο. Το ποιητικό του έργου εκτός από τα "Ηλιοτρόπια" περιλαμβάνει: "Τα χίλια δέντρα" Διαγώνιος Θεσσαλονίκη 1963, "Τα χίλια δέντρα και άλλα ποιήματα 1954-1963" Ερμής, 1973. Το πεζογραφικό του έργο περιλαμβάνει τα εξής έργα: "Η σαρκοφάγος" Ερμής, Αθήνα 1971· "Η μόνη κληρονομιά", Ερμής, Αθήνα 1974· "Το δικό μας αίμα" Ερμής 1978· "Ομόνοια" Οδυσσέας, Αθήνα 1980· "Επιτάφιος θρήνος" Κέδρος, Αθήνα, 1980· "Κοιτάσματα", Ορέστης, Αθήνα, 1980· "Πολλαπλά κατάγματα" Βιβλιοπωλείο της Εστίας, Αθήνα 1980 κ.ά. Θεατρικά: "Το αυγό της κότας" και "Η Μεγάλη Άρκτος" (1981). Μεταφραστικά: Ευριπίδη "Ιφιγένεια η εν Ταύροις", Κέδρος Αθήνα 1969· Τάκιτου: "Γερμανία" (1980)· "Παλατινή Ανθολογία". Στράτωνος: "Μούσα παιδική", Κέδρος, Αθήνα 1980. Φιλολογικά: "Δημοτικά τραγούδια της Κυνουρίας", Διαγώνιος Θεσσαλονίκη, 1965· "Τα δημοτικά μας τραγούδια", Ταχυδρόμος, Αθήνα 1966· "Μαγικά παραμύθια του Ελληνικού λαού", Ταχυδρόμος, Αθήνα, 1966· "Παραλογές", Ερμής Αθήνα 1970· "Καραγκιόζης" (3 τόμοι) Ερμής, Αθήνα 1973· "Παραμύθια του λαού μας" Ερμής, Αθήνα 1973· "Αλεξάνδρεια 1916, Ημερολόγιο Φίλιππου Δραγούμη", Δωδώνη, Αθήνα 1984. Περιοδικά: "Φυλλάδιο", τεύχη 1-6, 1978-1982, τεύχη 7-8. Παιδικά: "Ο Πίκος και η Πίκα", Αθήνα 1986.
- Τα άδηλα και τα κρυφά (2018)
- Ποιήματα 1954-1985 (2014)
- Οι θεμελιωτές της ποίησης στη Θεσσαλονίκη (2010)
- Ανθολογία ελληνικού διηγήματος του 20ού αιώνα (2009)
- Ενδοσκεληδόν (2008)
- Εικαστικές ματιές στο έργο του Γιώργου Ιωάννου (2006)
- Μέρες του ποιητή Κ. Π. Καβάφη (2006)
- Εισαγωγή στην πεζογραφία του Παπαδιαμάντη (2005)
- Ο Πίκος και η Πίκα (2003)
- Κοιτάσματα (2003)
- Φώτα ολόφωτα (2001)
- Το κατοχικό ημερολόγιο χωρίς περικοπές (2000)
- Δέκα ανέκδοτα γράμματα στον Χρήστο Σαμουηλίδη 1949-1951 (2000)
- Η σαρκοφάγος (1999)
- Η μόνη κληρονομιά (1999)
- Εφήβων και μη (1998)
- Refugee Capital (1997)
- Η πρωτεύουσα των προσφύγων (1997)
- Για ένα φιλότιμο (1997)
- Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής (1996)
- Επιτάφιος θρήνος (1996)
- "Σε κλαίει λαός..." (1995)
- Η μόνη κληρονομιά (1995)
- Ιστορίες με ζώα (1995)
- Good Friday Vigil (1995)
- Του γέλιου (1994)
- Το Εικοσιένα (1993)
- Θεώρηση του Νίκου Καζαντζάκη (1993)
- Τα χίλια δέντρα (1993)
- Το δικό μας αίμα (1992)
- Πολλαπλά κατάγματα (1991)
- Καταπακτή (1989)
- Ομόνοια 1980 (1988)
- Το αυγό της κότας (1988)
- Ο της φύσεως έρως (1986)
- Φυλλάδιο 7-8 (1985)
- Φυλλάδιο 5-6 (1982)
- Μνημόσυνο του Αλεξ. Παπαδιαμάντη (1981)
- Φυλλάδιο 3-4 (1979)
- Επιτάφια στήλη στον Ίωνα Δραγούμη (1978)
- Φυλλάδιο 2 (1978)
- Φυλλάδιο 1 (1978)
Δείτε επίσης:


