Η αρχαιολογία της γνώσης
Το 1969, μετά τις μελέτες του για την τρέλα, την κλινική ιατρική και τις προϋποθέσεις ύπαρξης των επιστημών της ζωής, της γλώσσας και της οικονομίας, ο Μισέλ Φουκώ θα προχωρήσει αποφασιστικά στη θεωρητική συστηματοποίηση του σχεδίου που τον ενέπνεε και θα δώσει το ακριβές στίγμα του ως ιστορικού και φιλοσόφου. Η αρχαιολογία που προτείνει δεν αναζητά αιτιακές σχέσεις και επιδράσεις ανάμεσα στα συμβάντα, δεν θεωρεί την ιστορία μια σταδιακή εκδίπλωση του ορθού λόγου που θα οδηγούσε τελεολογικά στην επικράτηση της απόλυτης αλήθειας, δεν τη στηρίζει σε κάποιον καθοριστικό ρόλο που θα είχε σ’ αυτήν η συνείδηση του υποκειμένου. Τα ίδια τα ιστορικά συμβάντα υπάρχουν καθόσον αποτελούν "ρηθέντα πράγματα", καθόσον προβληματοποιούνται μέσα από εκφωνήματα, εκφωνηματικούς σχηματισμούς, λόγους, διαμορφώνοντας, έτσι, το αρχείο, δηλαδή επικράτειες λόγου αυτόνομες αλλά όχι ανεξάρτητες, ρυθμισμένες, παρότι βρίσκονται σε συνεχή μετασχηματισμό, ανώνυμες και χωρίς υποκείμενο, παρότι διαπερνούν τα ατομικά έργα. Η ιστορία και η κίνησή της αποκτά τότε άλλο νόημα. Όχι πλέον οι συμπαγείς γνωστικοί κλάδοι, αλλά οι νόμοι που διέπουν τις κατανομές, τη διασπορά, τους μετασχηματισμούς, τις εναλλαγές, τα μεσοδιαστήματα των λόγων μέσα σε ένα πεδίο στρατηγικών πιθανοτήτων. Η αίσθηση της μεταβολής δεν δίνεται μέσα από την εξέλιξη, τις συνεκτικές σχέσεις, τα κρυφά νοήματα αλλά μέσα από τα αινιγματικά κομβικά σημεία της ρήξης και της ασυνέχειας.
Τίτλος βιβλίου: | Η αρχαιολογία της γνώσης |
---|
Τίτλος πρωτότυπου: | L' archéologie du savoir |
---|
Εκδότης: | Πλέθρον |
---|
Συντελεστές βιβλίου: | Foucault Michel (Συγγραφέας) Παπαγιώργης, Κωστής (Μεταφραστής) Πατσογιάννης, Βασίλειος (Επιμελητής)
|
ISBN: | 9789603482864 | | |
---|
Σειρά εκδότη: | Φιλοσοφία | Σελίδες: | 317 |
---|
Στοιχεία έκδοσης: | Ιούνιος 2017 | Διαστάσεις: | 21x14 |
---|
Σημείωση: | Επανέκδοση: "Εξάντας", 1987. |
---|
Κατηγορίες: | Ιστορία Επιστήμες > Επιστήμες του Ανθρώπου > Πολιτική Επιστήμες > Επιστήμες του Ανθρώπου > Φιλοσοφία |

Νεράντζη - Βαρμάζη Βασιλική
Η Νεράντζη-Βαρμάζη Βασιλική είναι είναι ομότιμη καθηγήτρια του ΑΠΘ και έχει διδάξει Βυζαντινή Ιστορία στο τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής για περισσότερο από 35 χρόνια. Γεννήθηκε και σπούδασε στη Θεσσαλονίκη. Είναι απόφοιτος του Ιστορικού Τμήματος της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ και διδάκτορας του ίδιου Τμήματος. Εργάστηκε αρχικά στη δημόσια Μέση Εκπαίδευση και από Ι973 διορίστηκε ως βοηθός στην έδρα της Βυζαντινής Ιστορίας με καθηγητή τον Ι. Καραγιαννόπουλο. Τα επόμενα χρόνια πέρασε όλες τις ακαδημαϊκές βαθμίδες και συνταξιοδοτήθηκε ως καθηγήτρια.
Στα μαθήματά της και στις μελέτες της ασχολήθηκε κυρίως με την Ύστερη Βυζαντινή Περίοδο, την Αστική Οικονομία στο Βυζάντιο και την Ιστορία των Βυζαντινών Επαρχιών.
Έχει εκδώσει τα βιβλία:
• Το Βυζάντιο και η Δύση 1354-1369, Συμβολή στην Ιστορία των πρώτων χρόνων της μονοκρατορίας του Ιωάννη Ε΄ Παλαιολόγου, Θεσσαλονίκη 1995
• Μεσαιωνική Ιστορία της Κύπρου μέσα από τις Βυζαντινές Πηγές, Θεσσαλονίκη 1996
• Σύνταγμα Βυζαντινών Πηγών Κυπριακής Ιστορίας, Λευκωσία 1996
• Η Βαλκανική Επαρχία κατά τους τελευταίους βυζαντινούς αιώνες, Θεσσαλονίκη 1998
• Αγροτική και Αστική Οικονομία στο Βυζαντινό Κράτος, Θεσσαλονίκη 2002
• Βυζαντινή Θεσσαλονίκη. Τα εγκώμια της πόλης, Θεσσαλονίκη 2005
• Βυζαντινή Ιστορία 324-1453, Κατερίνη 2007
• Βυζαντινός Πολιτισμός, 4ος-15ος αιώνες, Θεσσαλονίκη 2013
• Βυζαντινή Ιστορία 324-1453, 2η έκδοση, Γράφημα, Θεσσαλονίκη 2021
Έχει δημοσιεύσει επίσης περισσότερες από 50 μελέτες σε βυζαντινολογικά περιοδικά, πρακτικά Συνεδρίων και τιμητικούς τόμους.
(Πηγή: "Εκδόσεις Γράφημα", 2023)