Πολιτικές του βίου ΙΙ: Η επιμέλεια εαυτού στην εικονιστική κοινωνία (τ.2)
H ζωή είναι χαρακτηριστικό όλων των φυσικών οργανισμών, αλλά μόνο στον άνθρωπο μπορεί να μεταμορφωθεί σε βίο, κάτι που για να επιτευχθεί απαιτεί μια τέχνη του βίου, μια "επιμέλεια εαυτού", η οποία και αποτελεί ένα από τα κεντρικά θέματα του βιβλίου αυτού. Στον δεύτερο τόμο της τριλογίας του για τις Πολιτικές του Βίου, ο Θεοφάνης Τάσης εξετάζει τον χώρο, μεταξύ του καθαρά προσωπικού και του αποκλειστικά δημοσίου, μεταξύ του ηθικού και του πολιτικού όπου μπορεί να εξασκηθεί η τέχνη αυτή. Βασικό του ερώτημα είναι η επίδραση της "εικονιστικής" κοινωνίας, όπου ο εαυτός εξαϋλώνεται βαθμιαία σε εικόνα, στην άσκηση μιας αναστοχαστικής τέχνης του βίου, δηλαδή, στην προσπάθεια του ατόμου να δημιουργήσει ένα δικό του, ιδιαίτερο τρόπο ζωής και, παράλληλα, να παραμείνει ενεργό μέλος του κόσμου στον οποίο ανήκει. Στο σημαντικό αυτό έργο, ο Τάσης, γνώστης και της φιλοσοφικής παράδοσης και της τεχνικής εξέλιξης, συνδέει πρωτότυπα τα θέματα της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας με τη σημερινή κοινωνία. Yπερασπίζεται την Σωκρατική αρχή, "ο ανεξέταστος βίος οθ βιωτός ανθρώπω", αλλά θέτει την εξέταση αυτή σ’ ένα απαραίτητο πολιτικό πλαίσιο.
Αλέξανδρος Νεχαμάς, Καθηγητής Φιλοσοφίας στο Princeton University
Engels, Friedrich, 1820-1895
Ο Φρειδερίκος Έγκελς (Friedrich Engels) γεννήθηκε το 1820, γόνος ενός επιτυχημένου Γερμανού βιομηχάνου. Σε ηλικία 24 ετών ο πατέρας του τον έστειλε στο Μάντσεστερ της Αγγλίας σε ένα εργαστήριο βάμβακος. Ο νεαρός Φρειδερίκος συγκλονίστηκε από τη φτώχια της πόλης και ξεκίνησε τη συγγραφή μιας έκθεσης η οποία δημοσιεύτηκε ως "Η κατάσταση των εργατικών τάξεων στην Αγγλία" - "Condition of the working classes in England" (1844). Λίγο αργότερα, στη Γαλλία, ο Έγκελς συναντά τον Μαρξ και εφεξής συνδέονται με μια εγκάρδια φιλία. Συμμερίστηκε της απόψεις του Μαρξ σχετικά με τον καπιταλισμό και είχε ιδιαίτερη ικανότητα στο να γράφει λόγους που επρόκειτο να απαγγελθούν στο ευρύ πλήθος. Ο Έγκελς έπειτα ακολούθησε τον Μαρξ στο Βέλγιο, αφού οι Πρωσικές αρχές πίεσαν τη Γαλλία να εξορίσουν τον δεύτερο. Το Βέλγιο τότε αποτελούσε μια χώρα όπου υπήρχε περισσότερη ελευθερία έκφρασης συγκριτικά με τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Το 1846 δημιούργησαν την "Κομμουνιστική επιτροπή ανταπόκρισης" ("Communist correspondence committee") με σκοπό να συνενώσουν τους σοσιαλιστές ηγέτες που ζούσαν σε διάφορα μέρη της Ευρώπης. Οι σοσιαλιστές στην Αγγλία, επηρεασμένοι από αυτή την έντονη κινητικότητα αποφάσισαν να διαμορφώσουν ένα νέο οργανισμό, την "Κομμουνιστική Συνομοσπονδία" ("Communist League"). Σκοπός αυτής της οργάνωσης ήταν η "ανατροπή της αστικής τάξης, η επικράτηση του προλεταριάτου, η απεμπόληση της παλαιάς καπιταλιστικής κοινωνίας που βασίζεται σε ταξικούς ανταγωνισμούς και η εγκαθίδρυση μιας νέας αταξικής κοινωνίας όπου δε θα υπάρχει προσωπική ιδιοκτησία". Ο Έγκελς αργότερα επέστρεψε στη Γερμανία για λόγους οικονομικούς και εργάστηκε στην επιχείρηση του πατέρα του. Έτσι εξασφάλισε εισόδημα και για τον Καρλ Μαρξ. Οι δυο φίλοι κράτησαν στενή επαφή για τα επόμενα δώδεκα χρόνια. Εποικοινωνούσαν ταχυδρομικά κατά μέσο όρο με ένα γράμμα κάθε δυο μέρες. Μετά το θάνατο του Μαρξ το Μάρτη του 1883, ο Έγκελς αφιέρωσε τη ζωή του στην έκδοση και τη μετάφραση των έργων του Μαρξ μέχρι το θάνατό του στα 1895. Φυσικό επόμενο των ριζοσπαστικών θέσεων που πρέσβευε είναι η δημιουργία αντιλόγων και εξίσου ριζικών διαφωνιών που συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Είναι παρολαυτά φανερή η συμβολή του στην ανανέωση και δημιουργία νεότερων φιλοσοφικών ιδεών που πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη.
