Δήμος και Αγορά
Η ύπαρξή μας καθορίζεται από τους θεσμούς που μας περιβάλλουν. Περίπου όπως οι Αρχαίοι Αθηναίοι μοίραζαν τη ζωή τους ανάμεσα στην Αγορά και το Δήμο. Η Αγορά δεν εξαντλείται στο πεδίο των οικονομικών συναλλαγών. Ταυτίζεται με την ιδιωτική κοινωνία, συνιστά το άθροισμα των οριζόντιων θεσμών στους οποίους οι άνθρωποι συμμετέχουν ελεύθερα: το παζάρι, ένας πολιτιστικός σύλλογος, η κοινωνία της πληροφορίας. Ο Δήμος περιλαμβάνει τους μη συναινετικούς θεσμούς -Βουλή, Κυβέρνηση, Διοίκηση, Δικαστήρια, όργανα της ΕΕ- οι οποίοι δρουν κυριαρχικά, λαμβάνοντας αποφάσεις που μας επιβάλλονται άνωθεν. Μετεξελίχθηκε από την αθηναϊκή, στη φιλελεύθερη Δημοκρατία.
Το δημόσιο δίκαιο, ως το κατεξοχήν δίκαιο του Δήμου, δίνει έμφαση στη νομιμότητα. Η οικονομική θεωρία, ως η επιστήμη που είναι περισσότερο στραμμένη στην Αγορά, αναδεικνύει την αποτελεσματικότητα. Είναι όμως, η νομιμότητα και η αποτελεσματικότητα -αντίστοιχα, ο Δήμος και η Αγορά- δύο τόσο διαφορετικοί κόσμοι ώστε να τους αντιλαμβανόμαστε μόνο ξεχωριστά; Προφανώς και όχι. Δυστυχώς, το δημόσιο δίκαιο στην Ευρώπη, και ιδίως στην Ελλάδα, ξέχασε στην πορεία την αυτονόητη αυτή αλήθεια.
Η οικονομική ανάλυση, ως άλλη μέθοδος προσέγγισης του δημοσίου δικαίου, είναι απαραίτητη για να διορθώσουμε την παραπάνω παρανόηση. Τα εργαλεία της οικονομικής θεωρίας μάς επιτρέπουν να δούμε με πιο ρεαλιστική ματιά πώς λαμβάνονται οι συλλογικές αποφάσεις και πώς συμπεριφέρονται οι άνθρωποι στο εσωτερικό του Δήμου. Καθιστούν εφικτή την προσέγγιση του δημοσίου δικαίου με άλλο τρόπο -την ανάγνωσή του αλλιώς, όπως αναφέρεται στον τίτλο του βιβλίου- ώστε να οδηγεί στις πραγματικά ορθές δημόσιες αποφάσεις, εκείνες που διασφαλίζουν την καλύτερη συνύπαρξη Δήμου και Αγοράς.
Μια ανάγκη την οποία αντιληφθήκαμε όψιμα και με τον πιο επίπονο τρόπο, μέσα από τις ατραπούς μιας οικονομικής (αλλά όχι μόνο) κρίσης.
Δήμου, Νίκος, 1935-
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1935. Σπούδασε γαλλική φιλολογία στην Αθήνα, φιλοσοφία και αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου. Το πρώτο του βιβλίο εκδόθηκε το 1953. Ακολούθησαν άλλα πενήντα πέντε (ποίηση, φιλοσοφία, πεζά, δοκίμια), που έχουν κάνει πολλές ανατυπώσεις. Γνωστότερα στο ευρύ κοινό είναι τα βιβλία όπου αναλύει και κρίνει την ελληνική πραγματικότητα: "Η δυστυχία του να είσαι Έλληνας"-"Οι νέοι Έλληνες", "Η χαμένη τάξη", "Απολογία ενός ανθέλληνα" κ.ά. Πεζά: "Παρ' όλα αυτά", "Μικρά βήματα", "Το ημερολόγιο του καύσωνα", "Τολμηρές ιστορίες". Φιλοσοφία: "Ο δρόμος της επικοινωνίας", "Ο Έλληνας Βούδας", "Το απόλυτο και το τάβλι". Ποίηση: "Το βιβλίο των γάτων", "Ποιήματα 1950-1990". Τα τελευταία του βιβλία είναι αυτοβιογραφικά αφηγήματα. 'Έχει δημοσιεύσει μεταφράσεις ποιημάτων από αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, λατινικά κι έχει επίσης μεταφράσει τις "Φωνές του Μαρρακές" του Elias Canetti. Έχει μεταφραστεί μόνο σε γλώσσες που δεν γνωρίζει (ιταλικά, ισπανικά, βουλγαρικά, τουρκικά). Το 1962, άρχισε να εργάζεται στη διαφήμιση. Η εταιρία που ίδρυσε το 1965 ανέβηκε γρήγορα στις πρώτες θέσεις της ελληνικής αγοράς. Εκτός από τις επιτυχημένες εμπορικές διαφημίσεις, η εταιρία διακρίθηκε για τις κοινωφελείς πρωτοβουλίες της (π.χ. το σήμα "Δεν ξεχνώ" για την Κύπρο, ή τη Βιβλιοθήκη ΔΔ"). Το 1983 αποσύρθηκε από την επιχειρηματική δραστηριότητα για να ασχοληθεί αποκλειστικά με το γράψιμο. Από το 1979 δημοσιογραφεί: επώνυμες στήλες στα περιοδικά "Επίκαιρα", "4Τροχοί", "Τέταρτο", "Φωτογράφος", "Status", "Odyssey", "RAM", και στις εφημερίδες "Το Βήμα", "Καθημερινή", "Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία", "Έθνος της Κυριακής", "Lifo". Ήταν ο πρώτος Έλληνας συγγραφέας που δημιούργησε τηλεοπτικές εκπομπές. Συντόνιζε παλαιότερα την εκπομπή "Μια ταινία - μια συζήτηση". Επανήλθε το 1987 με την εκπομπή "Διάλογοι", το 1991 με τις "Περιπέτειες Ιδεών" και το 1999 με τις "Μεγάλες Παρεξηγήσεις". Στο ραδιόφωνο ανήκε στην ιδρυτική ομάδα του "9.84 FM". Αργότερα είχε εκπομπές και στο Τρίτο Πρόγραμμα της ΕΡΑ. Στο ενεργητικό του έχει δύο δημοσιογραφικά βραβεία και δέκα παραιτήσεις. Από το 1950 φωτογραφίζει. Έχει δημοσιεύσει δύο φωτογραφικά άλμπουμ, έχει κάνει τρεις εκθέσεις φωτογραφίας και έχει κρατήσει φωτογραφικές στήλες σε περιοδικά. Από παλιά ενδιαφερόταν για την τεχνολογία (αυτήν που αποκαλεί "προεκτατική") με ιδιαίτερη έμφαση σε αυτοκίνητα και υπολογιστές, με αποτέλεσμα, πολυετείς συνεργασίες με ειδικές στήλες σε περιοδικά αυτοκινήτου και πληροφορικής. Ήταν επίσης ο πρώτος Έλληνας συγγραφέας που απέκτησε δικό του τόπο στο Internet (www.ndimou.gr). Το 1997 το Δημοτικό Συμβούλιο της Ερμούπολης, πατρίδας της μητέρας του, τον ανακήρυξε επίτιμο δημότη. Το 2000 τιμήθηκε με το μετάλλιο "Δημήτρης Μητρόπουλος".
