Δίκαιο και άδικο, αθώοι και ένοχοι, καλό και κακό στην αστυνομική μυθοπλασία

Αναρωτιέμαι αν διαβάζοντας αστυνομική/εγκληματολογική λογοτεχνία γινόμαστε ηθικότεροι ταυτιζόμενοι με θετικούς ήρωες ή αν μένουμε αδιάφοροι ως προς τα κίνητρα και τις αιτιολογήσεις των εμπλεκόμενων. Αναρωτιέμαι αν υπάρχει ιδεολογική ρωγμή στην αστυνομική/εγκληματολογική αφήγηση που θα μπορούσε να παρασύρει το αναγνωστικό κοινό και να διαμορφώσει όρους «χρήσιμης τέχνης».
Μπορεί το μυθιστόρημα, και μάλιστα εγκληματολογικού περιεχομένου, να διαπαιδαγωγήσει; Μπορεί η αναζήτηση των ορίων της ηθικής του Καλού και του Κακού από τον λογοτεχνικό εγκληματία, η κοινωνική κριτική στη δράση του υποκόσμου, του εγκλήματος, των ντετέκτιβ να συγκροτήσουν πλαίσιο συνειδητοποίησης και ευαισθησίας;
Αν η ανάγνωση ενός λογοτεχνικού έργου αποσκοπεί στην παιδεία μέσω της αισθητικής απόλαυσης (ή και της ηθικής κάθαρσης), τούτο επιβάλλει μια ρεαλιστική και όχι παρεκβατική αποτύπωση της εγκληματικής πραγματικότητας. Δεν είναι δυνατό να διδάσκουμε εγκληματολογία μέσα από λογοτεχνικά κείμενα, αν η λογοτεχνικότητα εξαντλείται στο στυλ και δεν υπεισέρχεται στην ουσία. Τα ανθρώπινα βιώματα πρέπει ως οιονεί ντοκουμέντα να αναλύονται μέσα στο πραγματικό φυσικό και κοινωνικό πλαίσιό τους.
Αυτή την οπτική υπηρετεί η μελέτη μου, η οποία παρουσιάζει μια συνολική εικόνα των ανα-στοχασμών μου σχετικά με την πορεία και το μέλλον της αστυνομικής λογοτεχνίας.
Τίτλος βιβλίου: | Δίκαιο και άδικο, αθώοι και ένοχοι, καλό και κακό στην αστυνομική μυθοπλασία | ||
---|---|---|---|
Υπότιτλος βιβλίου: | Ζητήματα ηθικής, δεοντολογίας και ύφους | ||
Εκδότης: | Εκδόσεις Παπαζήση | ||
Συντελεστές βιβλίου: | Πανούσης Γιάννης Απ. (Συγγραφέας) | ||
ISBN: | 9789600237573 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
Σειρά εκδότη: | Ποινική Δικαιοσύνη & Έγκλημα | Σελίδες: | 244 |
Στοιχεία έκδοσης: | Ιούλιος 2021 | Διαστάσεις: | 24x17 |
Κατηγορίες: | Λογοτεχνία > Ελληνική Λογοτεχνία > Αστυνομικό Μυθιστόρημα Λογοτεχνία > Ελληνική Λογοτεχνία > Δοκίμιο |
Πανούσης Γιάννης Απ.
Ο Γιάννης Απ. Πανούσης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1949. Μεγάλωσε στον Κολωνό και στον Λόφο Σκουζέ. Σπούδασε στη Νομική Αθήνας [πτυχίο], στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών [πτυχίο] κι αναγορεύθηκε διδάκτωρ στο Πουατιέ της Γαλλίας [1978].
Δίδαξε ως καθηγητής εγκληματολογικά μαθήματα στη Νομική του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης [1978-1997] και στο τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του ΕΚΠΑ [1997-2012]. Εξελέγη Πρύτανης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης [1997] και βουλευτής ΔΗΜΑΡ [2012-14].
Έχει δημοσιεύσει 20 βιβλία και 300 άρθρα εγκληματολογικού/ σωφρονιστικού περιεχομένου και συμμετείχε σε δεκάδες νομοπαρασκευαστικές επιτροπές και σε επιστημονικούς φορείς.
Με το ψευδώνυμο Γιάννης Απαρθινός έχει δημοσιεύσει 4 ποιητικές συλλογές [1975, 1977, 1978, 1984, εκδ. Διογένης] και μία [Μοιρόγραφτο] με το όνομά του [2018, εκδ. Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ] – συμμετέχει με 24 ποιήματα στο συλλογικό «4Χ4» [μαζί με Κ. Κρεμμύδα, Τρ. Κωτόπουλο και Ν. Φωτόπουλο] [εκδ. Α-Ω, 2021].
Έχει εκδώσει ένα θεωρητικό βιβλίο Δίκαιο και άδικο, αθώοι και ένοχοι, Καλό και Κακό στην αστυνομική μυθοπλασία [εκδ. Παπαζήσης, 2021], καθώς και ένα βιβλίο με αστυνομικά διηγήματα Ο Φάνης Κρέμος ανα-λύει κι επι-λύει αστυνομικά αινίγματα [εκδ. Κύφαντας, 2021].
(Πηγή: "Εκδόσεις Ι. Σιδέρης", 2022)
- Το πλοίο δεν έπιασε λιμάνι (2022)
- Οροθέσιον ή υπερόριον; (2022)
- Ο φόβος της "αριστείας" (2018)
- Μοιρόγραφτο (2018)
- Ο τόπος πρόδωσε τον ένοχο (2014)
- Το χρονολόγιο ενός εγκληματολόγου (2014)
- Κοινωνιολογία και κοινωνικός μετασχηματισμός στη σύγχρονη Ελλάδα (2013)
- Η επιστροφή του αστυνόμου Μπέκα (2012)
- Ο εγκληματίας στο έργο του Ντοστογιέφσκι (2012)
- Όψεις της νέας παρακολούθησης (2010)
- Ένοχοι και ενοχές (2010)
- Οπαδική βία και άλλες πτυχές της βίας στον αθλητισμό (2010)
- Φυσιογνωμική: Μια σύγχρονη εγκληματολογική προσέγγιση (2009)
- Ο νόμος πλαίσιο για τη δομή και λειτουργία των πανεπιστημίων (2009)
- Ανάλεκτα 2008 (2009)
- Στρατηγική για την ελληνική ανώτατη εκπαίδευση (2009)
- Εγκληματολογικοί ανα-στοχασμοί (2009)
- Εγκληματολογικές επιστήμες και αστυνομικό μυθιστόρημα (2008)
- Ο κύκλος της κακοποίησης (2008)
- Ποιος έχει τα πρωτεία του λόγου: οι πολιτικοί ή οι δημοσιογράφοι; (2008)
- Καθ' υπερβολήν: χρήσεις και καταχρήσεις (2008)
- Οικοεγκλήματα (2008)
- Τέχνη, πολιτισμός, παγκοσμιοποίηση (2008)
- Η δημοκρατία στα ακραία όριά της (2007)
- Φυσιογνωμική. Μια σύγχρονη εγκληματολογική προσέγγιση (2007)
- Η μεταρρύθμιση του ελληνικού πανεπιστημίου (2007)
- Εγκληματογενείς και εγκληματογόνοι κίνδυνοι (2007)
- Η εγκληματολογία στην Ελλάδα σήμερα (2007)
- Η μεταρρύθμιση της μεταναστευτικής πολιτικής (2007)
- Μέσα μαζικής ενημέρωσης και σύγχρονα προβλήματα (2006)
- Το παιδί και τα δικαιώματά του (2006)
- Εγκληματολογικές επιστήμες και αστυνομικό μυθιστόρημα (2006)
- Ασφάλεια και δικαιώματα στην κοινωνία της διακινδύνευσης (2005)
- Η δίκη της 17 Ν από τις στήλες των εφημερίδων (2005)
- Ο νόμος πλαίσιο για τη δομή και λειτουργία των πανεπιστημίων (2004)
- Έστιν ουν δίκης οφθαλμός ή η δίκη κατέστη μονόφθαλμος; (2004)
- Περί εγκληματ(ι)ών λόγος και αντίλογος (2004)
- Η κοινή γνώμη στην Ελλάδα 2003 (2003)
- Φυσιογνωμική (2003)
- Η εγκληματολογία στην εποχή της αβεβαιότητας - χάος, διακινδύνευση & έγκλημα (2003)
- Ο υπο-θετικός εγκληματίας (2003)
- Η ποιητική του φυλακισμένου χώρου (2002)
- Σωφρονιστικοί κανόνες (2002)
- Το έγκλημα του φτωχού και η φτώχεια ως "έγκλημα" (2002)
- Παραγωγικότητα, απασχόληση και τεχνολογική εκπαίδευση (2001)
- Κείμενα για την αστυνομία και την αστυνόμευση (2001)
- Νέες τεχνολογίες και παλαιοί φόβοι στο σχολικό σύστημα (2001)
- Νέα - ζειν (2001)
- Σωφρονιστικοί κανόνες (2000)
- Θεμελιώδη ζητήματα της εγκληματολογίας (2000)
- Φυσιογνωμική (2000)
- Αθλητισμός και μέσα μαζικής επικοινωνίας (1999)
- Το περιθώριο στην κοινωνία του 2000 μ.Χ. (1999)
- Εργαστήριο εγκληματολογικών επιστημών Νομικής Σχολής Δ. Π. Θράκης (1999)
- Η κοινή γνώμη στην Ελλάδα 1999-2000 (1999)
- Παιδείας τροπές, εντροπές, εκτροπές (1996)
- Το μήνυμα στην εγκληματολογία (1995)
- Aspects juridiques du travail obligatoire dans les prisons helleniques (1994)
- Θυματολογικά κείμενα (1994)
- Πεπραγμένα επταετίας 1987-1993 (1994)
- Κείμενα αντεγκληματικής πολιτικής (1993)
- Παν/πολιτικά (1993)
- Έγκλημα και τοπική κοινωνία (1993)
- Το τέλος μιας πανεπιστημιακής εποχής (1991)
- Το έγκλημα πέραν της εγκληματο-λογικής ανάλυσης και ερμηνείας (1991)
- Διεθνή κείμενα για τα θύματα των εγκλημάτων (1991)
- Εγκληματολογικές έρευνες (1991)
- Αντιλήψεις για τη βία στον αθλητισμό (1990)
- Études criminologiques (1990)
- Σύγχρονα θέματα εγκληματολογίας (1990)
- Το ζητούμενο στην εγκληματολογία (1988)
- Οραματισμοί για μιαν άλλη ανώτατη παιδεία (1985)
- Εισαγωγή στην εγκληματολογία (1983)