Η λαογραφία της Ανατολικής Θράκης μέσα από τις αφηγήσεις των προσφύγων

Οι αφηγήσεις βιωμάτων αποτελούν βασικό πρωτογενές υλικό για την καταγραφή της μικροϊστορίας από τον ερευνητή ιστορικό. Ακόμη δε περισσότερο, όταν πρόκειται για τις αφηγήσεις των προσφύγων, οι οποίες συναιρούν το προσωπικό βίωμα με το πολιτισμικό πλαίσιο του τόπου στον οποίο βιώθηκε και χάθηκε.
Επειδή η αυτογνωσία ενός λαού είναι ένα από τα βασικά προτερήματά του, το βιβλίο αυτό αποτελεί μια μικρή συμβολή στη γνωριμία με τη λαογραφία της Ανατολικής Θράκης. Με βασικό άξονα την κίνηση στον χώρο και τον χρόνο, στο πρώτο μέρος διερευνάται τόσο η πορεία του ελληνισμού στον χώρο της Θράκης, όσο και η πορεία των λατρευτικών εθίμων, όπως αυτά διαμορφώθηκαν στη διαχρονική πορεία τους και τις ιστορικές συγκυρίες. Οι επιπτώσεις της μετακίνησης του κέντρου του ελληνισμού από τις νοτιότερες αρχαιοελληνικές πόλεις-κράτη στη βυζαντινή Θράκη και από εκεί πάλι στο νεότερο αθηναϊκό κέντρο σημάδεψαν ήθη, έθιμα, νοοτροπίες και στάσεις ζωής στον χώρο της Θράκης που διασώθηκαν στη συλλογική μνήμη των προσφύγων, η οποία μελετάται στο δεύτερο μέρος αυτής της μελέτης. Η συλλογική αυτή μνήμη, καταγεγραμμένη μετά τον ξεριζωμό τους το 1922 στα αρχεία των τοπικών σωματείων δεν υπήρξε ποτέ και συλλογική μνήμη ολόκληρου του ελληνισμού, όσο καλά κι αν αυτοί ενσωματώθηκαν στον ελληνικό κορμό.
Τίτλος βιβλίου: | Η λαογραφία της Ανατολικής Θράκης μέσα από τις αφηγήσεις των προσφύγων | ||
---|---|---|---|
Υπότιτλος βιβλίου: | Ιστορική και κοινωνική προσέγγιση | ||
Εκδότης: | Ελκυστής | ||
Συντελεστές βιβλίου: | Σπαθάρη Νέλλη (Συγγραφέας) | ||
ISBN: | 9786182100905 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
Στοιχεία έκδοσης: | Μάρτιος 2023 | Διαστάσεις: | 21x14 |
Κατηγορίες: | Επιστήμες > Επιστήμες του Ανθρώπου > Πολιτική Επιστήμες > Επιστήμες του Ανθρώπου > Εθνολογία, Λαογραφία και Πολιτισμός Ιστορία > Ελληνική Ιστορία > Νεότερη Ελληνική Ιστορία |
Σπαθάρη Νέλλη
Η Νέλλη Σπαθάρη (Ελένη Σπαθάρη-Μπεγλίτη) γεννήθηκε στην Αθήνα το 1956. Είναι πτυχιούχος της Γαλλικής Φιλολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και της Ελληνικής Φιλολογίας, τμήματος ΜΝΕΣ του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, στον τομέα Λαογραφίας του οποίου εκπόνησε και τη διδακτορική της διατριβή («Οι αγγειοπλάστες της Σίφνου. Κοινωνική συγκρότηση, παραγωγή, μετακινήσεις», εκδ. Αρσενίδη, 1992). Συνέχισε μεταδιδακτορικές σπουδές στο Παρίσι, ως υπότροφος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών, στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales στους τομείς της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και της Κοινωνικής και Οικονομικής Ιστορίας. Η μελέτη της «Ιστορική και Κοινωνική Λαογραφία της Ανατολικής Θράκης» βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών το 1994 (εκδ. Α. Α. Λιβάνη, 1997). Διορίστηκε στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, δίδαξε στο Πειραματικό Γυμνάσιο και Λύκειο Αναβρύτων, διετέλεσε επί έντεκα έτη Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων, καθώς και Προϊσταμένη Παιδαγωγικής και Επιστημονικής Καθοδήγησης στην Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Αττικής. Δίδαξε στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ) και συμμετείχε στην επιστημονική ομάδα συγγραφής του τρίτομου διδακτικού εγχειριδίου της Θεματικής Ενότητας «Ο Δημόσιος και ο Ιδιωτικός Βίος των Ελλήνων. Οι νεότεροι χρόνοι ΙΙ» (ΕΑΠ, 2002). Παράλληλα ανέλαβε να συντάξει για την ίδια Θεματική Ενότητα το «Ανθολόγιο Δοκιμίων για το Δημόσιο και Ιδιωτικό Βίο στην Ελλάδα (19ος- 20ος αιώνας)» (ΕΑΠ, 2008). Συνέγραψε το εκπαιδευτικό εγχειρίδιο για τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας με θέμα «Αισθητική Εκπαίδευση και Αγωγή» (Ινστιτούτο Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκων, 2000). Έχει δημοσιεύσει εκπαιδευτικά εγχειρίδια για τους μαθητές και τις μαθήτριες της Γ΄ Λυκείου («Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας Γ΄ Λυκείου. Επιλογή και ανάλυση ιστορικών πηγών», εκδ. Πατάκη, 2011 και «Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας Γ΄ Λυκείου. Διαγωνίσματα προσομοίωσης», εκδ. Πατάκη, 2017). Έχει πλήθος δημοσιευμένων εισηγήσεων σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια, καθώς και άρθρων σε επιστημονικά περιοδικά. Έχει συμμετάσχει σε εκπαιδευτικά προγράμματα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μια νουβέλα της και δύο διηγήματά της έχουν διακριθεί σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς, μεταξύ των οποίων και στον 6ο και 7ο Διεθνή Λογοτεχνικό Διαγωνισμό του Ομίλου UNESCO Τεχνών, Λόγου και Επιστημών («Μια καλοκαιρινή παρτίδα σκάκι κι άλλη μία», 2020, και «Στάκα καρδιά μου», 2020). Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση από τη γαλλική γλώσσα κειμένων Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, καθώς και παιδικών βιβλίων.
- Γυναίκα σημαίνει πόνος (2023)
- Το Νησί και ο πέρα κόσμος (2023)
- Hydra in my heart (2023)
- Στάκα καρδιά μου (2023)
- Μόνο καλοκαίρια (2022)
- Στην Ύδρα αέναα θα επιστρέφεις (2022)
- Amor fati (2021)
- Θέματα νεοελληνικής ιστορίας Γ΄ λυκείου (2021)
- Θέματα νεοελληνικής ιστορίας Γ΄γενικού λυκείου: Επιλογή και ανάλυση ιστορικών πηγών (2020)
- Θέματα νεοελληνικής ιστορίας Γ΄ λυκείου (2017)
- Θέματα νεοελληνικής ιστορίας Γ΄ γενικού λυκείου (2012)
- Ιστορική και κοινωνική λαογραφία Ανατολικής Θράκης (1997)