Οι δαιμονισμένοι
OΤΑΝ ΤΟ 1871 ΠΡΩΤΟΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΑΝ ΟΙ ΔΑΙΜΟΝΙΣΜΕΝΟΙ, το κατεξοχήν πολιτικό και προφητικό μυθιστόρημα του Ντοστογέφσκι, θύελλα αντιδράσεων ξέσπασε στους λογοτεχνικούς και πολιτικούς (κατά κύριο λόγο στους επαναστατικούς) κύκλους της Ρωσίας. Μια τεράστια συζήτηση άνοιγε κι ένας πόλεμος κηρυσσόταν εναντίον του «μεταμελημένου» πρώην θανατοποινίτη συγγραφέα και πρώην κατάδικου της Σιβηρίας. Τα γεγονότα που βρήκαν απήχηση στο μυθιστόρημα ήταν η «υπόθεση Νιετσάγεφ», η δραστηριότητα της οργάνωσης «Λαϊκή Εκδίκηση» κι η δολοφονία από πέντε μέλη της ενός φοιτητή. Το ενδιαφέρον του Ντοστογέφσκι τράβηξαν οι ιδεολογικές και οργανωτικές αρχές των μηδενιστών, οι συνεργοί στο έγκλημα και η προσωπικότητα του αρχηγού τους Σ. Γ. Νιετσάγεφ. Το πλούσιο πραγματολογικό υλικό του το προσέφεραν η επαναστατική βιβλιογραφία, οι εφημερίδες της
εποχής και τα πρακτικά της πολύκροτης δίκης –της πρώτης μέχρι τότε ανοιχτής πολιτικής δίκης–, οι απολογίες και τα πολιτικά μανιφέστα των κατηγορουμένων.
«Στο έργο που γράφω τώρα για το περιοδικό Ρούσκιι Βέστνικ εναποθέτω πολλές ελπίδες, όχι όμως από λογοτεχνική άποψη όσο από ιδεολογική. Θέλω να πω κάποιες σκέψεις μου, ακόμα κι αν χαθεί η καλλιτεχνική αξία του έργου αυτού. Με απασχολούν σοβαρά όσα έχουν μαζευτεί στην καρδιά και στο μυαλό. Δεν με πειράζει αν καταλήξει σε “κατηγορώ’’, εγώ θα τα έχω πει. Ελπίζω να έχει επιτυχία», γράφει στις 25 Μαρτίου 1870.
Δεν διστάζει παράλληλα να περιγελάσει, δηκτικότατα, τις «ουτοπίες» του Φουριέ, του Τσερνισέφσκι (που το κλασικό πια μυθιστόρημά του Τί να κάνουμε; είχε γίνει η βίβλος της ανήσυχης κι επαναστατικής νεολαίας), καθώς και μερικά ακόμα ιερά τέρατα της ρωσικής λογοτεχνίας όπως ο φίλος του Τουργκένιεφ κι ο Γκρανόφσκι.
Η ιστορία των Δαιμονισμένων εξελίσσεται με επίκεντρο την «αμφιλεγόμενη» προσωπικότητα του μηδενιστή Πιότρ Βερχοβένσκι (Νιετσάγεφ) και την αινιγματική και δαιμονική φιγούρα του Νικολάι Σταβρόγκιν («κακός... προσωπικότητα τραγική, χαρακτήρας που ξεχωρίζει εξαιρετικά με την ιδιομορφία του, αλλά χαρακτήρας ρωσικός... Τον πονάω», δηλώνει ο συγγραφέας, που βαθιά μέσα του κρύβει έναν Σταβρόγκιν – όπως υποστηρίζει στο ομώνυμο εξαιρετικό άρθρο του ο Μπερντιάγεφ). Τις δύο αυτές δαιμονικές φιγούρες πλαισιώνουν ο φιλελεύθερος-ιδεαλιστής και πατέρας του μηδενιστή, ο Στεπάν Τροφίμοβιτς, και οι «ιδεολόγοι» (Σάτοφ, Κυρίλλοφ, Σιγκαλιόφ). Και γύρω από αυτούς, τραγικές φιγούρες οι γυναίκες. Τρεις γυναίκες και ο «απόλυτος», «θανατηφόρος» έρωτάς τους για τον Σταβρόγκιν (για να μην αναφερθούμε στην άνευ όρων λατρεία που του δείχνει η κυριαρχική, αρχόντισσα μητέρα του, ο ανταγωνισμός, η στωικότητα, η περηφάνια, το πάθος των οποίων αποτελούν πλούσιο υλικό για μελέτη του γυναικείου ψυχισμού.
| Τίτλος βιβλίου: | Οι δαιμονισμένοι |
|---|
| Εκδότης: | Άγρα |
|---|
| Συντελεστές βιβλίου: | Dostojevskij, Fedor Michajlovic, 1821-1881 (Συγγραφέας)
Μπακοπούλου, Ελένη, μεταφράστρια (Μεταφραστής)
|
|---|
| ISBN: | 9789605055912 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
|---|
| Στοιχεία έκδοσης: | Δεκέμβριος 2023 | | |
|---|
| Κατηγορίες: | Λογοτεχνία > Μεταφρασμένη λογοτεχνία |
|---|
Παπαδοπούλου, Μάρθα
Η Μάρθα Παπαδοπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε φιλολογία στο τμήμα Φιλοσοφίας - Παιδαγωγικής - Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και υποκριτική τέχνη στη Δραματική Σχολή Αθηνών του Γ. Θεοδοσιάδη.
Ως ηθοποιός έχει λάβει μέρος σε παραστάσεις και έχει συνεργαστεί με πολλούς θιάσους στα έργα: "Φάουστ" του Γκαίτε (σκηνοθεσία Γιάννη Καλατζόπουλου), "Δον Ζουάν" του Μολιέρου (σκηνοθεσία Βασίλη Νικολαΐδη), "Τρωάδες" του Ευριπίδη (σκηνοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη), "Μήδεια" του Ευριπίδη (σκηνοθεσία Νίκου Παροίκου), "Προμηθέας Δεσμώτης" του Αισχύλου (σκηνοθεσία Νίκου Παροίκου), "Νεφέλες" του Αριστοφάνη (σκηνοθεσία Θύμιου Καρακατσάνη), "Φον Δημητράκης" του Δ. Ψαθά (σκηνοθεσία Θύμιου Καρακατσάνη), Μονόπρακτα του Ζαν Κοκτώ (σκηνοθεσία Άννας Φόνσου) "Η Σονάτα του Σεληνόφωτος" του Γ. Ρίτσου (σκηνοθεσία Μάρθας Παπαδοπούλου) κλπ.
Έχει απαγγείλει ποίηση σε σημαντικές πνευματικές εστίες, όπως στο Μέγαρο Μουσικής, στη Στοά του Βιβλίου, στον Φιλολογικό Σύλλογο "Παρνασσός", στην Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών, στην Εστία Νέας Σμύρνης, στο Ίδρυμα Γουλανδρή-Χορν, στην Αρχαία Ολυμπία, στο Πολεμικό Μουσείο, στο Σπίτι της Κύπρου, στο Θέατρο Rex, στο Σπίτι του Ηθοποιού κ.α.
Έζησε έξι χρόνια στη Γερμανία διδάσκοντας την ελληνική γλώσσα στη μαθητική ομογένεια και σε σεμινάρια για ξένους με θέμα "Το αρχαίο ελληνικό δράμα: Η μαγεία της ποίησης, η γέννηση της παράστασης".
Το 2004 εξέδωσε την πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο "Το παραμύθι της μοναξιάς" και το 2006 τη δεύτερη συλλογή της "Παράθυρο στο φως". Η συλλογή με τίτλο "Οκτώβριος" (Δρόμων, 2017) έλαβε το Β΄ Βραβείο στον 22ο Πανελλήνιο Ποιητικό Διαγωνισμό "Κούρος Ευρωπού", που διοργάνωσε το 2017 η Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία "Τέχνη" Κιλκίς.
