
Με τον παρόντα τόμο επιχειρείται μια καθοριστική παρέμβαση στην επιστημονική παράθεση νέων ιστορικών στοιχείων για το νοτιο-πελοποννησιακό χώρο της περιόδου 1935-1950 από όλες τις σφαίρες δραστηριότητας. Έτσι το παρόν έργο συνιστά σαφώς έναν μεταγενέστερο διαχρονικό οδηγό σε κάθε διεισδυτικό μελλοντικό ερευνητή, ο οποίος θα επιθυμήσει να φωτίσει, πλήρως κι ολόπλευρα κατά την εν λόγω περίοδο, κάποια συγκεκριμένη θεματική πτυχή σ' έναν καθορισμένο γεωγραφικό νοτιο-πελοποννησιακό χώρο.
Το "Νότια Πελοπόννησος 1935-1950" επιχειρεί, αφού λάβει υπόψη του τη μέχρι τώρα βιβλιογραφία για την εν λόγω περίοδο σε κάθε τόπο της γεωγραφικής της ακτίνας (Νότια Ηλεία, Νότια Αρκαδία, Μεσσηνία, Λακωνία), να συνθέσει τα στοιχεία και τις ερμηνείες της και να προχωρήσει παραπέρα, προσφέροντας νέα στοιχεία για το χώρο, τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο ή και νέες ερμηνευτικές προοπτικές, τις οποίες οι συντάκτες των άρθρων προκρίνουν. Στις σελίδες του έργου συνταξιδεύουμε με τους συγγραφείς σε ένα γοητευτικό ταξίδι στην ιστορία της περιοχής. Μας ξετυλίγονται τα κύματα βίας στην περιοχή κι οι ερμηνείες τους από τις διαφορετικές εστίες των φορέων τους, παρακολουθούμε τα οικονομικά στοιχεία, που συγκρότησαν το γίγνεσθαι του τόπου, πληροφορούμαστε για τις κεντρικές ζυμώσεις σχετικά με τα τοπικά δρώμενα της περιοχής, συγκρίνουμε τις αυτοδιοικητικές πρωτοβουλίες και τους μετακατοχικούς απόηχους με ανάλογες περιπτώσεις σε γειτονικές περιοχές, (συν)εξετάζουμε αυτοβιογραφικά κείμενα ανθρώπων, που μετείχαν στην πολιτική και πολιτιστική ζωή του τόπου, σχολιάζουμε την πολιτιστική ζωή μεγάλων νοτιο-πελοποννησιακών πόλεων.
Έτσι ο τόμος μπορεί να αποτελέσει από τη μια μεριά ένα χρήσιμο εργαλείο για τον ερευνητή της περιόδου ή το φοιτητή της ιστορίας του τόπου και παράλληλα από την άλλη μεριά να ενημερώσει κάθε πολίτη της ευρύτερης περιοχής ή καταγόμενο από αυτήν για δρώμενα και καταστάσεις στη νότια Πελοπόννησο μια "δύσκολη" περίοδο, την περίοδο 1935-1950.
Περιέχονται τα κείμενα:
- Εισαγωγή του επιμελητή
Ενότητα Α΄:
Πολιτική - κοινωνική και οικονομική κατάσταση
- Ιωάννης Καρακατσιάνης, "Η μεταβαρκιζιανή πολιτική κατάσταση στο νοτιο-πελοποννησιακό χώρο: Από την αποτυχημένη ειρήνευση στις απαρχές των ενόπλων σπαραγμών στη νοτιο-ανατολική Πελοπόννησο"
- Στάθης Ν. Καλύβας, "Η γεωγραφία της εμφύλιας βίας στην κατοχική Μεσσηνία: Μια ποσοτική προσέγγιση"
- Μιχάλης Π. Λυμπεράτος, "Τα γερμανικά αντίποινα, τα Τάγματα Ασφαλείας και ο Ε.Λ.Α.Σ.: Η περίπτωση της κεντρικής και νότιας Πελοποννήσου στην Κατοχή"
- Κατερίνα Μπρέγιαννη, "Οικονομία και κοινωνία στη νότια Πελοπόννησο: Το δίκτυο της αγροτικής πίστης στη δεκαετία του 1930"
Ενότητα Β΄:
Νότια Πελοπόννησος και οι όμορες περιοχές: το παράδειγμα της Αχαΐας
- Νίκος Τόμπρος, Πέτρος Ψωμάς, Σταύρος Πανταζόπουλος, "Ο δημαρχιακός θώκος και οι κάτοχοί του (1934-1951): Συγκριτική μελέτη σε Καλαμάτα και Πάτρα"
- Γιώργος Νικητόπουλος, "Δοσίλογοι στην Πελοπόννησο: Οι διώξεις του 1945 και 1946. Το παράδειγμα της Καλαμάτας και της Πάτρας"
Ενότητα Γ'
Μνήμες κι αναμνήσεις στο νοτιο-πελοποννησιακό χώρο
- Γεώργιος Πετρόπουλος, "Η διαχείριση της ήττας στο μνημονικό λόγο της Αριστεράς: Έρευνα σε δυο αυτοβιογραφικά κείμενα για τη Νότια Πελοπόννησο"
- Βασιλική Κομπιλάκου, "Η σύγκρουση ΕΛΑΣ-ΕΣ/ΕΟΒ στη Νότια Πελοπόννησο μέσα από τις αναμνήσεις του Ναπολέοντα Παπαγιαννόπουλου"
- Ηλίας Ταβουλάρης, "Η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη του φαρμακείου του Δ.Ε. Σταυρού και οι διανομές του Γραφείου Διανομής της OUNRA στην επαρχία Μεσσήνης τη δεκαετία 1940-1950: Μαρτυρία"
- Κορίνα Γιαξόγλου, "Προς τη μνημειοποίηση των μανιάτικων μοιρολογιών: Με αφορμή μια χειρόγραφη συλλογή μανιάτικων μοιρολογιών (1930-1935)
Ενότητα Δ΄
Πολιτιστική ζωή στο νότιο-πελοποννησιακό χώρο
- Ίλια Λακίδου, "Το Μαλλιαροπούλειο και η θεατρική ζωή στην Τρίπολη τη δεκαετία του '30: Μία πρώτη προσέγγιση"
- Φαίδρα Κουτσούκου, "Η Γερμανική Ακαδημία και η ιδέα της εξαγωγής πολιτισμού: Το παράρτημα της Καλαμάτας κατά τη δεκαετία του τριάντα"
- Πέπη Γαβαλά, "Η μεγάλη οθόνη και ο μαγικός κόσμος της στις Σπαρτιατικές αίθουσες (1929-1950)"
- Συντομογραφίες
- Ευρετήριο ονομάτων
Τίτλος βιβλίου: | Νότια Πελοπόννησος 1935-1950 | ||
---|---|---|---|
Εκδότης: | Αλφειός | ||
Συντελεστές βιβλίου: | Γαβαλά, Πέπη (Συγγραφέας) Καλύβας, Στάθης Ν. (Συγγραφέας) Λυμπεράτος, Μιχάλης Π. (Συγγραφέας) Μπρέγιαννη Κατερίνα Π. (Συγγραφέας) Τόμπρος, Νίκος Φ. (Συγγραφέας) Ψωμάς, Πέτρος (Συγγραφέας) Πανταζόπουλος, Σταύρος (Συγγραφέας) Νικητόπουλος, Γιώργος (Συγγραφέας) Πετρόπουλος, Γιώργος Α. (Συγγραφέας) Κομπιλάκου Βασιλική (Συγγραφέας) Ταβουλάρης, Ηλίας (Συγγραφέας) Γιαξόγλου, Κορίνα (Συγγραφέας) Λακίδου, Ίλια (Συγγραφέας) Κουτσούκου, Φαίδρα (Συγγραφέας) Συλλογικό έργο (Συγγραφέας) Καρακατσιάνης, Ιωάννης (Επιμελητής) | ||
ISBN: | 9789606679100 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
Στοιχεία έκδοσης: | Σεπτέμβριος 2009 | Διαστάσεις: | 24x17 |
Σημείωση: | Συνέκδοση: Σύλλογος Φιλολόγων Μεσσηνίας. | ||
Κατηγορίες: | Επιστήμες > Επιστήμες του Ανθρώπου > Πολιτική Ιστορία > Ελληνική Ιστορία > Νεότερη Ελληνική Ιστορία |
- Γαβαλά, Πέπη |
- Κουτσούκου, Φαίδρα |
- Λακίδου, Ίλια |
- Γιαξόγλου, Κορίνα |
- Ταβουλάρης, Ηλίας |
- Κομπιλάκου Βασιλική |
- Πετρόπουλος, Γιώργος Α. |
- Νικητόπουλος, Γιώργος |
- Πανταζόπουλος, Σταύρος |
- Ψωμάς, Πέτρος |
- Τόμπρος, Νίκος Φ. |
- Μπρέγιαννη Κατερίνα Π. |
- Λυμπεράτος, Μιχάλης Π. |
- Καλύβας, Στάθης Ν.
Μουρσελάς, Κώστας, 1932-2017
Ο Κώστας Μουρσελάς (1932-2017) γεννήθηκε στον Πειραιά. Εκεί τελειώνει και το λύκειο. Το 1951, πρωτοετής φοιτητής της Νομικής, συνελήφθη ως πρώην στέλεχος της ΕΠΟΝ και δικάστηκε από έκτακτο στρατοδικείο της εποχής (υπόθεση Μπελογιάννη). Για χρόνια σπούδαζε βιολί, που το διέκοψε όταν άρχισε να τον θέλγει το θέατρο. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη Νομική, αλλά λίγο πριν πάρει την άδεια δικηγόρου εγκατέλειψε τη δικηγορία και το 1959 διορίστηκε ως υπάλληλος στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους όπου εργάστηκε ως το 1969, όταν τον απέλυσε η Χούντα. Έκτοτε αφοσιώθηκε ολοκληρωτικά -και επαγγελματικά πια- στο γράψιμο. Έργα του παίχτηκαν από θιάσους του Ελεύθερου Θεάτρου, από το Εθνικό Θέατρο, από το Θέατρο Τέχνης, από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, από Δημοτικά Θέατρα, καθώς και από θιάσους του εξωτερικού (Γαλλία, Γερμανία, Κύπρος). Μερικοί τίτλοι γνωστών θεατρικών έργων του είναι: "Ενυδρείο", "Μαχαίρι στο κόκαλο", "Οι φίλοι", "Το αυτί του Αλέξανδρου", "Η κυρία δεν πενθεί", "Επικίνδυνο φορτίο", "Ω! τι κόσμος μπαμπά!", "Το δίκανο", "Ημιτελής συνουσία", κ.ά. Στο πλατύ κοινό έγινε γνωστός από τηλεοπτικές παρουσιάσεις έργων του ("Μικρές αγγελίες", "Σιγά η πατρίδα κοιμάται", "Το ρολόι") και από την περίφημη τηλεοπτική σειρά "Εκείνος και... Εκείνος", με πρωταγωνιστές τους Β. Διαμαντόπουλο και Γ. Μιχαλακόπουλο (130 θεατρικά μονόπρακτα). Το 1990 επανήλθε στην πεζογραφία εκδίδοντας το μυθιστόρημα "Βαμμένα κόκκινα μαλλιά" (εκδ. "Κέδρος", οριστική έκδοση: "Ελληνικά Γράμματα", 2006, επανέκδοση: "Πατάκης", 2014), που οι πωλήσεις του ξεπέρασαν, συνολικά, τις διακόσιες χιλιάδες αντίτυπα, μεταφράστηκε στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, τουρκικά και εβραϊκά και μεταφέρθηκε στην τηλεόραση. Ακολούθησαν διηγήματα, νουβέλες, καθώς και το μυθιστόρημα "Το παιχνίδι των τεσσάρων" (1998) που το συνέγραψε με τους Π. Τατσόπουλο, Γ. Σκούρτη και Α. Σουρούνη. Το 1999 εξέδωσε το μυθιστόρημα "Κλειστόν λόγω μελαγχολίας" (Κέδρος, β' έκδ. Ελληνικά Γράμματα, 2010), που ξεπέρασε τις σαράντα χιλιάδες αντίτυπα και μεταφράστηκε στα τουρκικά. Τελευταία του βιβλία ήταν η συλλογή διηγημάτων "Ο πόθος καίει τα σωθικά" ("Κέδρος", 2004) και το μυθιστόρημα "Στην άκρη της νύχτας" (Πατάκης, 2011). Έγραψε, ακόμη, αισθητικά δοκίμια, καθώς και πολλές επιφυλλίδες δημοσιευμένες στην εφημερίδα "Τα Νέα", στη στήλη "Κουβεντιάζοντας". Έφυγε από τη ζωή στην Αθήνα στις 15 Ιουλίου 2017, σε ηλικία 85 ετών.
- Φανταστικές ιστορίες από την ελληνική λογοτεχνία (2020)
- Στην άκρη της νύχτας (2019)
- Κλειστόν λόγω μελαγχολίας (2018)
- Η πόλη στον πάτο (2014)
- Ω, τι κόσμος μπαμπά! (2014)
- Βαμμένα κόκκινα μαλλιά (2014)
- Στην άκρη της νύχτας (2011)
- Πειραιάς (2009)
- Η πόλη στον πάτο (2007)
- Βαμμένα κόκκινα μαλλιά (2006)
- Νάνι, τ' άνθι των ανθώ (2005)
- Ο πόθος καίει τα σωθικά (2004)
- Το χρονικό του Κέδρου (2004)
- Τα παιδικά μου χρόνια (2003)
- Οι φίλοι. Ενυδρείο. Μαχαίρι στο κόκαλο (2001)
- Ασκήσεις επί χάρτου - Ι (2001)
- Εκείνος και εκείνος (1999)
- Κλειστόν λόγω μελαγχολίας (1999)
- Αθήνα, διαδρομές και στάσεις (1999)
- Ω, τι κόσμος μπαμπά! (1999)
- Αρσενική πόρνη (1999)
- Το παιχνίδι των τεσσάρων (1998)
- Εντός σχεδίου (;) (1998)
- Έρωτας σε πρώτο πρόσωπο (1997)
- Η κυρία δεν πενθεί (1997)
- Red Dyed Hair (1997)
- La rousse aux cheveux teints (1996)
- Βαμμένα κόκκινα μαλλιά (1991)
- Οι φίλοι (1989)
- Ενυδρείο (1989)
- Μαχαίρι στο κόκκαλο (1988)