Τι είναι πολίτευμα

Συχνά, αναφερόμαστε στην έννοια «πολίτευμα», με τη μια ή την άλλη αφορμή, χωρίς να έχουμε σαφή εικόνα στο μυαλό μας «τι είναι πολίτευμα» ή τι εμείς εννοούμε χρησιμοποιώντας τον όρο αυτό. Έτσι, μιλάμε ή γράφουμε για το δημοκρατικό ή ολιγαρχικό πολίτευμα ή για το κοινοβουλευτικό σύστημα, χωρίς να μπορούμε να τα διακρίνουμε μεταξύ τους με βάση ένα σταθερό και σαφές κριτήριο. Η διάκριση και αποσαφήνιση αυτών των εννοιών δεν θα ήταν και τόσο αναγκαία, αν δεν χρειαζόταν να ξεχωρίσουμε το πολίτευμα από το πολιτικό σύστημα και να αποδεσμεύσουμε τη δημοκρατία από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό του κράτους και να την φέρουμε ακόμη και σε αντιπαράθεση μαζί του.
Το δημοκρατικό πολίτευμα υπάρχει και λειτουργεί, στην εποχή μας, μέσα από ένα συγκεκριμένο κυβερνητικό σύστημα, που μπορεί να είναι προεδρικό, κοινοβουλευτικό ή μεικτό. Σε μας επικράτησε το κοινοβουλευτικό. Για να καταλάβουμε την αξία του πρέπει να μάθουμε την ιστορία του και να κατανοήσουμε τις μεταμορφώσεις του: την αναγκαία συνύπαρξή του με το κομματικό σύστημα, με τον δικομματισμό ή με τον πολυκομματισμό, τη μετεξέλιξή του σε πλειοψηφικό κοινοβουλευτισμό, κυρίως, όμως, τη μοιραία προσωποποίηση της πολιτικής εξουσίας και τη συγκέντρωσή της στο πρόσωπο του Πρωθυπουργού, που νομιμοποιείται από το λαό να αποφασίζει για τα μεγάλα και σημαντικά της χώρας.
Τίτλος βιβλίου: | Τι είναι πολίτευμα | ||
---|---|---|---|
Εκδότης: | Σαββάλας | ||
Συντελεστές βιβλίου: | Μανιτάκης, Αντώνης Ν., 1944- (Συγγραφέας) Σπουρδαλάκης, Μιχάλης (Υπεύθυνος Σειράς) | ||
ISBN: | 9789604495177 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
Σειρά εκδότη: | Κοινωνικές Επιστήμες=Social Sciences | Σελίδες: | 179 |
Στοιχεία έκδοσης: | Νοέμβριος 2009 | Διαστάσεις: | 21x14 |
Κατηγορίες: | Επιστήμες > Επιστήμες του Ανθρώπου > Πολιτική |
Μανιτάκης, Αντώνης Ν., 1944-
Ο Αντώνης Μανιτάκης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1944, όπου μεγάλωσε και σπούδασε νομικά. Διδάκτωρ νομικής του Ελεύθερου Πανεπιστημίου των Βρυξελλών, εξελέγη, το 1982, καθηγητής στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (διαδεχόμενος τον Αριστόβουλο Μάνεση), όπου δίδαξε, έκτοτε, τα μαθήματα του Συνταγματικού Δικαίου, της Πολιτειολογίας, των Συνταγματικών Ελευθεριών και του Δικαστικού Ελέγχου της Συνταγματικότητας των νόμων, σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, ως τη συνταξιοδότησή του, τον Σεπτέμβριο του 2011. Δίδαξε, επίσης, ως επισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια του Μονπελιέ (1987), του Παρισιού Χ (1989), της Ρώμης (1994), της Ναντ (2002) και εργάστηκε ως επισκέπτης ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον στις ΗΠΑ (1998-99). Επίσης, δίδαξε από το 2004 έως το 2010 στα θερινά σεμινάρια της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου των Μονπελιέ, θέματα Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου. Έχει ασκήσει καθήκοντα αναπληρωτή Προέδρου του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (1997-1999) και συμμετέχει ενεργά στις δραστηριότητες του Ευρπωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ. Είναι ιδρυτικό μέλος της Ένωσης Πολιτών Θεσσαλονίκης για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό, πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και πρόεδρος του Ομίλου Συνταγματολόγων "Αριστόβουλος Μάνεσης". To 2007 τιμήθηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με το Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας που απονέμεται στη μνήμη των καθηγητών Ξανθόπουλου και Πνευματικού, υπό την αιγίδα του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Στις 17 Μαΐου 2012 διορίστηκε υπηρεσιακός Yπουργός Eσωτερικών στην κυβέρνηση Παναγιώτη Πικραμμένου, που ανέλαβε τη διεξαγωγή των γενικών εκλογών. Τον Ιούνιο του 2012, μετά από πρόταση του κόμματος της Δημοκρατικής Αριστεράς (ΔΗΜΑΡ), συμμετείχε στην κυβέρνηση του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, ως Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης. Άσκησε τα καθήκοντά του έως την αποχώρηση της Δημοκρατικής Αριστεράς από την τρικομματική κυβέρνηση συνεργασίας, τον Ιούνιο του 2013.
- Η κυριαρχία στο θολό τοπίο της παγκόσμιας διακυβέρνησης (2023)
- Η Συνταγματική συγκυρία της Μεταπολιτευτικής Δημοκρατίας (1976-1997) (2021)
- Στο λυκόφως της μεταπολίτευσης (2020)
- Πολιτική επιστήμη, Διακλαδική και συγχρονική διερεύνηση της πολιτικής πράξης (2016)
- Δημοκρατία, Σύνταγμα, Ευρώπη στην εποχή της κρίσης (2012)
- Constitutional Charters of the Ionian Islands (2012)
- Η δημοκρατία μεταξύ ουτοπίας και πραγματικότητας (2011)
- Η διαδικασία εκλογής προέδρου δημοκρατίας και οι ερμηνευτικές της αμφιλογίες (2010)
- Εξουσία και κοινωνία (2010)
- Συνταγματική οργάνωση του κράτους (2009)
- Η ίδρυση Συνταγματικού Δικαστηρίου (2008)
- Το Σύνταγμα της Ελλάδος 1975/1986/2001/2008 (2008)
- Τι είναι Σύνταγμα (2007)
- Ο Ιανός του εθνικισμού και η ελληνική βαλκανική πολιτική (2007)
- Τι είναι κράτος (2007)
- Ορθοδοξία και νεωτερικότητα (2007)
- Συνταγματική οργάνωση του κράτους (2007)
- Η επικουρική ασφάλιση των τραπεζοϋπαλλήλων (2006)
- Το σύνταγμα του 2001 και τα δικαιώματα του ανθρώπου (2004)
- Ελληνικό συνταγματικό δίκαιο (2004)
- Σύνταγμα. Ελληνική πολιτεία. Ευρωπαϊκή συμπολιτεία (2004)
- Το Σύνταγμα της Ευρώπης αντιμέτωπο με την εθνική και λαϊκή κυριαρχία (2004)
- Το σύνταγμα του 2001 και τα δικαιώματα του ανθρώπου (2002)
- Συνταγματική οργάνωση του κράτους (2001)
- Οι σχέσεις της εκκλησίας με το κράτος-έθνος (2000)
- Για μια Ευρώπη των κοινωνικών δικαιωμάτων (1998)
- Η συνταγματική συγκυρία της μεταπολιτευτικής δημοκρατίας (1997)
- Ερμηνεία του Συντάγματος και λειτουργία του πολιτεύματος (1996)
- Κράτος δικαίου και δικαστικός έλεγχος της συνταγματικότητας (1994)
- Ο θεσμός της αναπλήρωσης του Προέδρου της Δημοκρατίας κατά το ισχύον Σύνταγμα (1993)
- Μελέτες για μια κριτική θεώρηση του δικαίου (1985)
- Το υποκείμενο των συνταγματικών δικαιωμάτων (1981)