Το καράβι του θανάτου και άλλες ιστορίες
Μέσα στο ευρύ φάσμα του έργου του Δημοσθένη Βουτυρά, βρίσκουμε διηγήματα που εγγράφονται στον ψυχολογικό ρεαλισμό, στο κοινωνικό δράμα, στην φανταστική λογοτεχνία, στη σάτιρα, στην υπαρξιακή κατάσταση... Πολλά, ωστόσο, εντάσσονται στη μαύρη λογοτεχνία, στο αφήγημα τρόμου και συγγενεύουν με το ύφος gothic.
Αρκετοί μελετητές έχουν παρομοιάσει διηγήματα του Βουτυρά με το ύφος του Πόε. Ο Θωμάς Γκόρπας γράφει ότι στο έργο του Βουτυρά "υπάρχουν και φαντάσματα κι άλλα μακάβρια και γλυκά... Ο μπαρμπα-Δημοσθένης έρχεται κι από τον Πόε κι από τους άλλους μαύρους λογοτεχνικούς πατέρες... Ο Βουτυράς με τις καταπληκτικές κι απότομες ιστορίες μας λέει για ένα κόσμο που έφυγε ή μόλις τώρα ήρθε". Ο Πάνος Ταγκόπουλος, έγραφε το 1923 ότι κάποια διηγήματα του Βουτυρά συγγενεύουν "με την παραδοξολογία και τον φρικιαμό των Ουέλς και Πόε". Ο Απόστολος Σαχίνης χαρακτήρισε τον Βουτυρά ως "τη δαιμονικότερη ίσως μορφή της νεοελληνικής πεζογραφίας".
Μαύρη λογοτεχνία, αφήγημα τρόμου, ύφος gothic. Κυρίαρχα στοιχεία σε αυτές τις ιστορίες είναι οι συνθήκες σκότους, η υποβλητική παρουσία της σκιάς και τα "τινάγματα" του νου των ηρώων του συγγραφέα. Σε αυτό το είδος ο Βουτυράς συνθέτει εξπρεσιονιστικά στοιχεία, μεταφυσικές υποβολές και ψυχιατρικές κλινικές εικόνες. Και ακόμα ισορροπεί πάνω στη "γεφύρωση του διχασμού μεταξύ υλικού και πνευματικού". Υπάρχουν εκεί όχι μόνο Ουέλς και Πόε, αλλά και ανίατες καταστάσεις, ονειρικές ατμόσφαιρες μέσα σε μια εντυπωσιακή κινηματογραφική εικονοποιία.
Τα διηγήματα αυτά έχουν μια πεισιθάνατη αγριότητα. Θα βρούμε εκεί νεκροταφεία, τελετουργίες αίματος, δολοφονίες, τρομακτικά όνειρα, θαμπά φώτα, προαισθήματα, εμμονές και παραισθήσεις. Ένα μυστικό σκοτεινό κόσμο που μέσα του οι ήρωες των ιστοριών, παραδίδονται αφού παλέψουν μάταια. "Με κείνο που κρυφά διευθύνει αυτά τα χτυπήματα πώς του ήτανε δυνατό να πολεμήσει; Αυτό κρύβεται παντού, στο φως της ημέρας, στο σκοτάδι, στον αέρα!" σκέφτεται κάποιος απ’ αυτούς. Είναι ένας κόσμος ζωντανών νεκρών που όμοιός του δεν υπάρχει στην ελληνική λογοτεχνία.
Αυτόν τον τόμο με τα μαύρα διηγήματα, πιθανόν τα καλύτερα που έχουν γραφεί στη νεοελληνική λογοτεχνία σε αυτό το είδος, έχει επιμεληθεί ο γνωστός ιστορικός και χαλκέντερος επιμελητής των "Απάντων" του Δημοσθένη Βουτυρά, Βάσιας Τσοκόπουλος.
"Ξαφνικά του φάνηκε να είδε στον αέρα μέσα και πολύ πολύ κοντά του ένα καράβι, ένα παράδοΕο καράβι, που ανεβοκατέβαινε γρήγορα, τρελά, μ' έναν πίνακα άσπρο πάνω του στημένο, γεμάτο γράμματα μαύρα!
Αυτό ήταν για μια στιγμή, μόνο για μια στιγμή, σα να 'χε ανοίξει ο αέρας που το 'κρυβε ή να μπόρεσε αυτό να δει κάτι αόρατο που τριγύριζε κει και που είχε έρθει με το χρώμα του αέρα ή του νερού!
Πετάχτηκε με το νου να σαλεύει απ' τον τρόμο: Το καράβι, το καράβι!... έκανε. Κείνο το καράβι! Α, κακό... κακό!... Τι άλλο σημαίνει από κακό που έρχεται;..."
| Τίτλος βιβλίου: | Το καράβι του θανάτου και άλλες ιστορίες |
|---|
| Υπότιτλος βιβλίου: | Μια επιλογή από Μαύρα διηγήματα από τους έξι πρώτους τόμους των "Απάντων" του (1900-1927) |
|---|
| Εκδότης: | Τόπος |
|---|
| Συντελεστές βιβλίου: | Βουτυράς, Δημοσθένης, 1872-1958 (Συγγραφέας)
Τσοκόπουλος, Βάσιας (Επιμελητής)
Μαραγκόπουλος, Άρης (Υπεύθυνος Σειράς)
|
|---|
| ISBN: | 9789606863271 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Σπειροειδές |
|---|
| Σειρά εκδότη: | Λάμψη του Λόγου | Σελίδες: | 155 |
|---|
| Στοιχεία έκδοσης: | Οκτώβριος 2009 | Διαστάσεις: | 21x13 |
|---|
| Σημείωση: | Εισαγωγή: Βάσιας Τσοκόπουλος. |
|---|
| Κατηγορίες: | Λογοτεχνία > Ελληνική Λογοτεχνία > Κλασική Ελληνική Λογοτεχνία |
|---|
Vernant, Jean - Pierre, 1914-2007
Ο Jean - Pierre Vernant (1914-2007), ιστορικός και κοινωνικός ανθρωπολόγος, υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους ελληνιστές του 20ου αιώνα. Σπούδασε στη Σορβόννη. Στη διάρκεια του πολέμου έλαβε μέρος στην Αντίσταση, και υπήρξε αρχηγός σώματος στρατού των Γαλλικών Δυνάμεων Εσωτερικού, στην Haute-Garonne, με το ψευδώνυμο "Συνταγματάρχης Berthier". Δίδαξε αρχικά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και το 1948 άρχισε να εργάζεται ως ερευνητής στο Centre National de Recherche Scientifique (CNRS), όπου επηρεάστηκε από τη θεωρία του Louis Gernet. Xρημάτισε από το 1957 μέχρι το 1975 διευθυντής σπουδών στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales. Tο 1964 ίδρυσε και διηύθυνε ως το 1984 το Κέντρο Συγκριτικών Ερευνών για τις Αρχαίες Κοινωνίες (Κέντρο Louis Gernet). Από το 1975 ως το 1984 δίδαξε ως καθηγητής στο College de France, στην έδρα Συγκριτικής Μελέτης των Αρχαίων Θρησκειών, και στη συνέχεια αποχώρησε ως ομότιμος καθηγητής του ιδίου ιδρύματος. Το 2002 αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης (μετά από την απονομή ανάλογων διακρίσεων στα πανεπιστήμια του Σικάγο, του Μπρίστολ, του Μπρνο, της Νάπολης και της Οξφόρδης). Τιμήθηκε με πολυάριθμες διακρίσεις και τίτλους τιμής στη χώρα του και τα βιβλία του κυκλοφόρησαν σε όλο τον κόσμο. Πέθανε την Τρίτη 9 Ιανουαρίου 2007, σε ηλικία 93 ετών. Τα περισσότερα από τα έργα του έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά: "Οι απαρχές της ελληνικής σκέψης", "Μήτις", "Μύθος και θρησκεία στην αρχαία Ελλάδα" (Jean - Pierre Vernant, Marcel Detienne), "Μύθος και τραγωδία στην αρχαία Ελλάδα" (Jean - Pierre Vernant, Pierre Vidal-Naquet), "Μύθος και σκέψη στην αρχαία Ελλάδα", "Μύθος και κοινωνία στην αρχαία Ελλάδα", "Η ελληνική σκέψη", "Στο μάτι του καθρέφτη" (Jean - Pierre Vernant, Francoise Frontisi-Ducroux), "Το βλέμμα του θανάτου", "Ανάμεσα στον μύθο και την πολιτική", "Το σύμπαν, οι θεοί, οι άνθρωποι", κ.ά. Ο πρωθυπουργός κ. Κ. Καραμανλής, όταν έγινε γνωστός ο θάνατος του Ζαν- Πιερ Βερνάν, δήλωσε: "Η Ελλάδα αποχαιρετά έναν πραγματικό φίλο, έναν από τους διαπρεπέστερους μελετητές της. Με συνέπεια και ακατάβλητο ενθουσιασμό, διάνοιξε νέους, συναρπαστικούς δρόμους για την πληρέστερη κατανόηση της αρχαίας μας ιστορίας. Για τους Έλληνες, αλλά και όσους παγκοσμίως θεωρούν την παρακαταθήκη του ελληνικού πολιτισμού ως συστατική της ταυτότητάς τους, το έργο του θα συνεχίσει να χρησιμεύει ως καθρέφτης στον οποίο μπορούμε να δούμε όχι μόνο το παρελθόν, αλλά και τις προοπτικές του μέλλοντός μας."
