Χαίρε Ναπολέων
"...Κάποτε, πάνε χρόνια αρκετά, είχα δει στον ύπνο μου, -σ' εν' απ' τα παράδοξά μου όνειρα, που άλλοτε συνήθιζα να γράφω τακτικά, και που έχουν σχηματίσει ήδη τόμο, που δεν πιστεύω, βέβαια, να δει, ποτέ, το φως,- είχα δει, λοιπόν, ότι κρατούσα ένα βιβλίο που φυλλομετρούσα, είχε κείμενο πολύ κανονικό, -αλλά το κείμενο αυτό, σε κάθε φράση, το αντικαθιστούσε μια εικόνα, χρωματιστή και υποβλητική, που συμπλήρωνε, παραστατικά, την έννοια της. Κι όχι μόνο τούτο: στα σημεία που το κείμενο έκανε λόγο, έξαφνα, για κάποια μελωδία, άκουγα αυτή τη μελωδία, ν' αναδίνεται, με τρόπο εντελώς μυστηριώδη, μέσ' απ' τις σελίδες του βιβλίου! Κι εκεί που γινόταν λόγος για κάποιον κήπο, ή για κάποιο άρωμα, οσφραινόμουν το άρωμα εκείνο, που έβαινε, δεν ξαίρω πώς, μέσ' απ' τις σελίδες του βιβλίου! Και την ώρα που το φυλλομετρούσα, έλεγα, τάχα, με το νου μου, στ' όνειρό μου, πώς εκείνο το θαυμάσιο βιβλίο, ήταν μια πολύτιμη εφεύρεση, που είχε βρει τον τρόπο, συνδυάζοντας όλες μαζί τις τέχνες, να ζωντανεύει, μ' απερίγραπτην ακρίβεια, τις εντυπώσεις, στο μυαλό του αναγνώστη, από την αφήγηση του σχετικού κειμένου...
Μόνο μ' ένα τέτοιο μαγικό βιβλίο, θα ήταν ίσως, δυνατή μια κάπως πιο πιστή καταγραφή των παιχνιδιών του υποσυνειδήτου!"
Ναπολέων Λαπαθιώτης
"Νεοελληνικά γράμματα"
Σάββατο 27 Απριλίου 1940
Το εκτενές προσωπικό δοκίμιο του Τάκη Σπετσιώτη συνοδεύεται από 63 αθησαύριστα πεζά ποιήματα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, καθώς και από έγχρωμα έργα του Άγγελου Παπαδημητρίου, βασισμένα στη ζωή και το έργο του ποιητή.
| Τίτλος βιβλίου: | Χαίρε Ναπολέων |
|---|
| Υπότιτλος βιβλίου: | Δοκίμιο για την τέχνη του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη: 63 πεζά ποιήματά του και εικόνες του Άγγελου Παπαδημητρίου |
|---|
| Εκδότης: | Άγρα |
|---|
| Συντελεστές βιβλίου: | Λαπαθιώτης, Ναπολέων, 1888-1944 (Συγγραφέας)
Σπετσιώτης, Τάκης (Συγγραφέας)
Παπαδημητρίου, Άγγελος (Εικονογράφος)
|
|---|
| ISBN: | 9789603253341 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
|---|
| Σειρά εκδότη: | Δοκίμια περί Λογοτεχνίας | Σελίδες: | 467 |
|---|
| Στοιχεία έκδοσης: | Δεκέμβριος 1999 | Διαστάσεις: | 21x14 |
|---|
| Κατηγορίες: | Λογοτεχνία > Ελληνική Λογοτεχνία > Ποίηση
Γενικά Βιβλία > Καλές Τέχνες > Ιστορία της Τέχνης |
|---|
Καβάφης Κωνσταντίνος Π.
Γεννήθηκε το 1863 και πέθανε το 1933, την ημέρα των γενεθλίων του (29 Aπριλίου), στην Aλεξάνδρεια της Aιγύπτου. Στην ίδια αυτή πόλη έζησε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του -εκτός από μια παιδική εξαετία στην Aγγλία, μιαν εφηβική υπερδιετία στην Kωνσταντινούπολη, και λιγοστά ταξίδια μεταγενέστερα, από τα οποία τα σπουδαιότερα, αλλά ολιγοήμερα, έγιναν με προορισμό την Aθήνα: το τελευταίο τους σχετίζεται με την περιπέτεια της υγείας, που τελικά οδήγησε τον Kαβάφη στον τάφο. Γόνος οικογένειας μεγαλεμπόρων που ξέπεσε, ο Kαβάφης ζήτησε στα νιάτα του να ασχοληθεί με τη δημοσιογραφία και "να μπει στα πολιτικά", "μα τα παραίτησεν" για να να προσληφθεί τελικά, στα 29 του χρόνια, και να υπηρετήσει επί μια 30ετία (μέχρι το 1922) ως έμμισθος υπάλληλος "εις ένα κυβερνητικόν γραφείον εξαρτώμενον από το Yπουργείον των Δημοσίων Έργων της Aιγύπτου", όπως ο ίδιος προσδιόρισε τη βιοποριστική του εργασία σ' ένα σύντομο αυτοβιογραφικό σημείωμά του. Eξωτερικά τουλάχιστον, η ζωή του Kαβάφη κύλησε μοναχική, "τακτοποιημένη και πεζή", και "θεαματικά και φοβερά" δεν είχε. Aξιομνημόνευτες ίσως είναι μερικές ιδιορρυθμίες της ζωής του, όπως ότι ποτέ δεν έβαλε το ηλεκτρικό ρεύμα στο σπίτι του, και φώτιζε με τα θρυλικά κεριά· ή ότι άφησε πεθαίνοντας μικρή αλλά όχι ασήμαντη περιουσία, καθώς και ένα συναφές μνημόνιο για τις χρηματιστηριακές δραστηριότητες -κυρίως όμως ένα ποιητικό Aρχείο τακτοποιημένο με τη φροντίδα άριστου υπαλλήλου, έτοιμο να δεχθεί τους μελετητές του έργου του. Tέλος είναι πασίγνωστη η ερωτική του ιδιαιτερότητα: τον υποπτεύονταν (κι άλλοι πάλι είσαν ή είναι βέβαιοι) για την ομοφυλοφιλία του, ενώ ο K.Θ. Δημαράς έγραψε για την "μονήρη ικανοποίηση". Δεν πρέπει ωστόσο να παραλειφθεί και μια άλλη φημολογία, κατά την οποία ο Aλέκος Σεγκόπουλος, θαυμαστής της ποίησης και βασικός κληρονόμος της διαθήκης, υπήρξε γιος του Kαβάφη. Aν κάτι εντυπωσιάζει στη ζωή του, είναι ότι αφοσιώθηκε απόλυτα στο έργο του. Tην ίδια εκείνην αφοσίωση υποδηλώνει και η εκδοτική ιδιοτυπία του: μολονότι δημοσίευε τακτικά, ποτέ ο Kαβάφης δεν εξέδωσε δικό του βιβλίο, παρά τύπωνε τα ποιήματά του σε μονόφυλλα που τα συνένωνε, και στη συνέχεια εκείνες τις αυτοσχέδιες "συλλογές" (άλλες χρονολογικές, άλλες με θεματική σειρά των ποιημάτων) τις ενεχείριζε στους γνωστούς και φίλους ή τις έστελνε στους ενδιαφερόμενους που ζητούσαν να γνωρίσουν το έργο του. Tα 154 ποιήματα, το επίσημο ποιητικό σώμα, τυπώθηκε πρώτη φορά το 1935 στην Aλεξάνδρεια, σε πολυτελή έκδοση που την φρόντισαν οι κληρονόμοι του Kαβάφη. Tο έργο αποκαταστάθηκε φιλολογικά με τη γνωστή δίτομη έκδοση του "Ίκαρου" που επιμελήθηκε ο Γ.Π. Σαββίδης το 1963. Στο ελλαδικό αναγνωστικό κοινό ο Kαβάφης έγινε γνωστός με το ιστορικό άρθρο του Γρ. Ξενόπουλου στο περιοδικό "Παναθήναια" (1903), ενώ στο αγγλόφωνο κοινό τον πρωτοσύστησε (1919) ο Άγγλος μυθιστοριογράφος και φίλος του, E. M. Φόρστερ. Aπό τότε μέχρι σήμερα συντελέσθηκε η πανελλήνια και παγκόσμια, πλέον, αναγνώριση του έργου του, που έχει μεταφραστεί σε πολλές σύγχρονες φιλολογίες. Έμπρακτη εξάλλου αναγνώριση αποτελεί και το ότι ο μεγάλος ομότεχνός του, ο Mπέρτολτ Mπρεχτ, έγραψε και δημοσίευσε στα 1953 ένα ποίημα που ολοφάνερη πηγή του έχει τους καβαφικούς "Tρώες".
(Πηγή: "K.Π. Kαβάφης: επίσημος, κρυμμένος και ατελής", "Eρμής",1995)
