Στέρης

[...] Μέσα σ' έναν τέτοιο περίπου κύκλο με πιεστικούς υπαρξιακούς προβληματισμούς, ανακάλυψα και τον Γεράσιμο Στέρη χάρη στα "18 Κριτικά άρθρα γύρω από μια έκθεση" (Αθήνα, 1931) που κυκλοφόρησαν αμέσως μετά την καταπελτική κατηγορία του τότε διευθυντή της Εθνικής Πινακοθήκης. Στην πολύτιμη αυτή έκδοση, την οποία μου υπέδειξε η Σέμνη Καρούζου, βρίσκονται συγκεντρωμένα τα κείμενα όσων ανέλαβαν συσπειρωμένοι την υπεράσπιση του ζωγράφου κατά την εκδίκαση του εικαστικού του ιδιώματος στο "δικαστήριο" της καθεστηκυίας τεχνοκριτικής. Ανάμεσά τους ήταν ο Δημήτρης Πικιώνης και ο Λίνος Καρζής, ο Φώτος Πολίτης και ο Σπύρος Μελάς, ο Χρήστος Καρούζος και ο Γιάννης Μηλιάδης, ο Στρατής Δούκας και ο Τάκης Παπατσώνης, ο Τζούλιο Καΐμι και αρκετοί άλλοι. Με τη συνηγορία μιας "υπεράσπισης" τόσο υψηλού πνευματικού κύρους, η κοινή συνείδηση "αθώωσε" βέβαια τον κατηγορούμενο, χωρίς όμως να αποτρέψει και τη φυγή του από την Ελλάδα. Εγκαταλείποντας τις δημιουργίες του σε στενούς φίλους, ο Στέρης εξαφανίζεται, αλλάζει το όνομά του, ξεχνιέται, δεν είναι μάλιστα λίγοι εκείνοι που πίστευαν πως είχε πεθάνει πολύ πριν από την εν ζωή τυμβωρυχία της "επανανακάλυψής" του. Την αμεσότερη ωστόσο επαφή μου με το έργο του καλλιτέχνη, καθώς και μια σπουδή του με θέμα το "δημοτικό τραγούδι" που με συντροφεύει έκτοτε καθημερινά, τις χρωστώ στον Γιώργο και τη Λιλή Πολίτη, σε όσες δηλαδή μέρες περνούσα κοντά τους τακτοποιώντας έναν πραγματικό θησαυρό από συγκλονιστικές σχεδιαστικές προτάσεις.
Με τα παραπάνω προσπαθώ να εξηγήσω γιατί η έκθεση του Μουσείου Μπενάκη, ως παραλλαγή ενός πασίγνωστου, τυπικά νεοελληνικού θέματος, ήταν και για μένα κάτι σαν εξόφληση παλαιού χρέους. Γιατί, μ' άλλα λόγια, θα προσυπέγραφα ανενδοίαστα ό,τι σημειώνεται στην έκδοση που μνημόνευσα πιο πάνω, θεωρώντας τη δραματική του επικαιρότητα ιδιαίτερα ενδεικτική, όσο κι αν έχουν περάσει εβδομήντα τόσα χρόνια από τότε. Ακριβώς επειδή δεν έχει να κάνει απλά και μόνο με την υπεράσπιση ενός εικαστικού γεγονότος, αλλά με τη διαφύλαξη της αγνότητας του κοινού μπροστά στο δόγμα μιας κριτικής, η οποία, "ανίκανη από έλλειψη ενστίκτου ν' αντικρύζη το καλλιτεχνικό έργο καθ' εαυτό, εννοεί να το μετράει με την στενότητα των προσωπικών της δοξασιών. Ενάντια του αξιωματικού αυτού δογματισμού, που κυρώνει μετριότητες και καταδικάζει με τόση ευκολία προσπάθειες ειλικρινείς, ενομίσαμε, όσοι υπογράφουμε αυτά τα άρθρα εδώ, ότι είχαμε χρέος πλέον ν' αντιδράσουμε". [...]
(Άγγελος Δεληβορριάς)
Τίτλος βιβλίου: | Στέρης | ||
---|---|---|---|
Υπότιτλος βιβλίου: | Έργα από τη συλλογή Κουτουλάκη | ||
Εκδότης: | Μουσείο Μπενάκη | ||
Συντελεστές βιβλίου: | Κωτίδης, Αντώνης (Συγγραφέας) Ματθιόπουλος, Ευγένιος Δ. (Συγγραφέας) Κουμπαρέλου, Μάγδα (Συγγραφέας) Σταυρόπουλος, Κωνσταντίνος (Συγγραφέας) Κουτουλάκης, Μανόλης (Συγγραφέας) Δεληβορριάς, Άγγελος, 1937-2018 (Συγγραφέας) Συλλογικό έργο (Συγγραφέας) Ντούμα, Αλεξάνδρα (Μεταφραστής) Κωτίδη, Σόνια (Μεταφραστής) Θεοχάρη, Χριστίνα (Μεταφραστής) Καραγγέλου, Νατάσα (Επιμελητής) Σαρρή-Μπελλέ Μαρία (Επιμελητής) Στέρης, Γεράσιμος, 1898-1987 (Ζωγράφος) | ||
ISBN: | 9789608347939 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
Στοιχεία έκδοσης: | Μάιος 2008 | Διαστάσεις: | 28x24 |
Κατηγορίες: | Γενικά Βιβλία > Μαρτυρίες - Βιογραφίες - Αυτοβιογραφίες - Ντοκουμέντα Γενικά Βιβλία > Καλές Τέχνες > Ζωγραφική - Γλυπτική - Χαρακτική - Γραφικές Τέχνες |
- Δεληβορριάς, Άγγελος, 1937-2018 |
- Κουτουλάκης, Μανόλης |
- Σταυρόπουλος, Κωνσταντίνος |
- Κουμπαρέλου, Μάγδα |
- Κωτίδης, Αντώνης |
- Ματθιόπουλος, Ευγένιος Δ.
Δεληβορριάς, Άγγελος, 1937-2018
Ο Άγγελος Δεληβοριάς γεννήθηκε το 1937 στην Αθήνα. Σπούδασε αρχαιολογία και ιστορία (1956) στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο των Αθηνών. Ξεκίνησε τις μεταπτυχιακές του σπουδές το 1964 στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ/Μπραϊσγκάου και το 1965, έπειτα από επιτυχή διαγωνισμό, διορίστηκε στην Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία. Υπηρέτησε αρχικά στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας υπό την καθοδήγηση του Χρήστου και της Σέμνης Καρούζου και αργότερα ως επιμελητής στις Εφορείες Αρχαιοτήτων Αχαΐας και Αρκαδίας-Λακωνίας.
Το 1969, με υποτροφία της Alexander von Humboldt Stiftung, άρχισε τη μελέτη της διδακτορικής του διατριβής στο Πανεπιστήμιο του Τύμπινγκεν, την οποία και ολοκλήρωσε το 1972. Κατά το διάστημα 1972-1973 συνέχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης και στην Ecole Pratique des Hautes Etudes. Από το 1973 έως και το 2014, για 41 χρόνια, διηύθηνε το Μουσείο Μπενάκη, τη ριζική ανάπλαση του οποίου ανέλαβε και ολοκλήρωσε τον Ιούνιο του 2000. Για την οργάνωση των νέων εκθεσιακών χώρων έτυχε διεθνούς αναγνωρίσεως και τιμήθηκε με το χρυσό μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών. Το 1992 εξελέγη καθηγητής της Ιστορίας της Τέχνης στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και από το 1998 έως το 2003 διετέλεσε διευθυντής προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών στο ίδιο Τμήμα. Το 2005 αποχώρησε από το Πανεπιστήμιο ως ομότιμος. Άρθρα και εργασίες του έχουν δημοσιευθεί σε πολλές ελληνικές και διεθνείς εκδόσεις.
Έφυγε από τη ζωή στις 24 Απριλίου 2018, σε ηλικία 81 ετών.
- Για τον Χρήστο Μποκόρο: Πέντε ομιλίες (2017)
- Τζαννής Τζαννετάκης, Από τη συνειδητότητα στη δράση (2017)
- Οι απέναντι (2016)
- Το συναμφότερον (2015)
- Μακρουλάκης (2013)
- Πάρις Πρέκας, Ζωγραφική και γλυπτική (2012)
- Παρμακέλης (2012)
- Θόδωρος, γλύπτης (2011)
- Yannis Tsarouchis 1910 - 1989 (2010)
- Γιάννης Τσαρούχης 1910 - 1989 (2009)
- Natalia Mela (2008)
- Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής στον εικοστό αιώνα (2008)
- Ναταλία Μελά (2008)
- Βάσος Καπάνταης (2007)
- Σωτήρης Σόρογκας (2007)
- Σωτήρης Σόρογκας (2007)
- Θεοχαράκης: Ζωγραφική 1952-2007 (2007)
- Vassos Kapandais (2007)
- Παντελής Λαζαρίδης: Διαπραγματεύσεις του εφήμερου (2006)
- Marina Karella (2005)
- Η Ζωοφόρος του Παρθενώνα (2004)
- Greece at the Benaki Museum (2004)
- Ελληνική και ρωμαϊκή γλυπτική (2004)
- Η ζωοφόρος του Παρθενώνα (2004)
- Πάρεργα (2003)
- 57 κείμενα για τη Νίκη Καραγάτση (2002)
- Κανίσκιον φιλίας (2002)
- Είδωλα καμόντων (2002)
- Η Ελλάδα του μουσείου Μπενάκη (2002)
- Νίκος Εγγονόπουλος ο βυζαντινός (2001)
- Άγγελοι, μουσική, ποίηση (2001)
- A Guide to the Benaki Museum (2000)
- Οδηγός του Μουσείου Μπενάκη (2000)
- Αθήναι (2000)
- Ελληνικά κοσμήματα (1999)
- Greek Jewellery (1999)
- Το ένδυμα στην Αθήνα στο γύρισμα του 19ου αιώνα (1999)
- Προσωπογραφία του Ν. Χατζηκυριάκου - Γκίκα (1998)
- Greece at the Benaki Museum (1997)
- Η Ελλάδα του Μουσείου Μπενάκη (1997)
- The Aegean (1997)
- Νίκη Καραγάτση (1997)
- Ελληνικά παραδοσιακά κοσμήματα (1980)
- Greek Traditional Jewelry (1980)