Το τραύμα, τα συγκρουσιακά θέματα και οι ερμηνευτικές διαμάχες στην ιστορική εκπαίδευση
Το βιβλίο αυτό, καρπός συλλογικής προσπάθειας, θεωρούμε ότι αποτελεί μια πολλαπλή πρόκληση.
Πρώτα-πρώτα για τον αναγνώστη. Αν αυτός πιστεύει ότι το ιστορικό παρελθόν ταυτίζεται με αυτό που λέμε "ιστορία", ότι η ερμηνεία του παρελθόντος είναι μία και μοναδική, δεδομένη, αναλλοίωτη και απαρασάλευτη, ότι έργο του ιστορικού είναι, όπως διακήρυσσε ο Leopold von Ranke πριν από εκατόν εβδομήντα χρόνια περίπου, να καταγράψει τα γεγονότα όπως ακριβώς συνέβησαν, τότε έχει δύο επιλογές: ή να αφήσει από τα χέρια του το βιβλίο ή να επιχειρήσει να το μελετήσει οπλισμένος με δύναμη και υπομονή. Αν πάλι ο αναγνώστης ανήκει στην κατηγορία εκείνων που θεωρούν ότι το ιστορικό παρελθόν είναι οριστικά χαμένο και γι' αυτό, όταν μιλούμε για ιστορία, αναφερόμαστε ουσιαστικά στις σκέψεις των ανθρώπων πάνω στο παρελθόν, τότε θα απογοητευτεί. Η ιστορία μπορεί να είναι σε έναν βαθμό μια νοητική κατασκευή σε σχέση με το παρελθόν, αλλά υπόκειται σ' ένα είδος αυστηρής διανοητικής πειθαρχίας που δεν επιτρέπει τον απόλυτο σχετικισμό και δεν εξισώνει όλες τις οπτικές και τις ερμηνείες.
Πρόκληση, όμως, το βιβλίο αποτελεί και για τους συγγραφείς, για δύο κυρίως λόγους: πρώτον, γιατί θελήσαμε να αναμετρηθούμε με θέματα δύσκολα και επίμαχα από άποψη επιστημολογική, πολιτική και κοινωνική· και δεύτερον, γιατί η εποχή μας, παρά τη φαινομενική επικράτηση φιλελεύθερων ιδεών, τείνει, σπρωγμένη από τις ανασφάλειες της παγκοσμιοποίησης και την ανατροπή των βεβαιοτήτων του παρελθόντος, σε λύσεις συντηρητικές, ακόμη και αυταρχικές. Εκεί πρέπει μάλλον να αποδοθούν και οι φόβοι έντιμων ανθρώπων για κινδύνους υπαρκτούς, η επινόηση κινδύνων από άλλους πονηρούς και η εξαπόλυση, με πολλές ευκαιρίες, ενός νέου "κυνηγιού μαγισσών" από τους έξαλλους, πράγμα που μεγαλώνει "το βάσανο της Ιστορίας".
Ωστόσο, αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με μια θεματολογία που έχουμε κάθε λόγο να θεωρούμε ότι ανταποκρίνεται σε υπαρκτές και πιεστικές ανάγκες της εποχής μας, ανάγκες σχετικές με την κοσμογονία που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια τόσο σε επίπεδο επιστημολογίας γενικά και επιστημολογίας της ιστορίας ειδικότερα όσο και στους τομείς της γνωστικής ψυχολογίας, της σχολικής παιδαγωγικής, της διδακτικής μεθοδολογίας και της οργάνωσης του σχολικού και του εξωσχολικού μαθησιακού περιβάλλοντος.
Πράγματι, οι νεότερες συζητήσεις έχουν ανατρέψει ή τροποποιήσει αισθητά τις παραδοσιακές αντιλήψεις για τη φύση της ιστορίας, σε κάποιο βαθμό και στη χώρα μας, ενώ οι σημαντικές εξελίξεις στους τομείς της γνωστικής ψυχολογίας και της νευροβιολογίας έχουν αλλάξει δραματικά την εικόνα του σύγχρονου σχολείου, δυστυχώς όχι ακόμη στη χώρα μας.
Τίτλος βιβλίου: | Το τραύμα, τα συγκρουσιακά θέματα και οι ερμηνευτικές διαμάχες στην ιστορική εκπαίδευση | ||
---|---|---|---|
Εκδότης: | Ταξιδευτής | ||
Συντελεστές βιβλίου: | Συλλογικό έργο (Συγγραφέας) Μπρεντάνου, Κατερίνα (Συγγραφέας) Κυρίτσης, Δημήτρης, ιστορικός (Συγγραφέας) Δημακοπούλου, Αλεξάνδρα (Συγγραφέας) Παπανδρέου, Ζέτα (Συγγραφέας) Κατσωτής, Παναγιώτης (Συγγραφέας) Λεμονίδου, Έλλη (Συγγραφέας) Μαυροσκούφης, Δημήτρης Κ. (Συγγραφέας) Κόκκινος, Γιώργος, 1960- , καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου (Συγγραφέας) Σακκά, Βασιλική (Συγγραφέας) Μαυροσκούφης, Δημήτρης Κ. (Επιμελητής) Κόκκινος, Γιώργος, 1960- , καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου (Επιμελητής) | ||
ISBN: | 9789605790820 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
Στοιχεία έκδοσης: | Ιούλιος 2018 | Διαστάσεις: | 24x17 |
Σημείωση: | Επανέκδοση: "Ρόδον Εκδοτική", 2015. | ||
Κατηγορίες: | Ιστορία Εκπαίδευση > Γενικά |
- Κόκκινος, Γιώργος, 1960- , καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου |
- Μαυροσκούφης, Δημήτρης Κ. |
- Λεμονίδου, Έλλη |
- Κατσωτής, Παναγιώτης |
- Παπανδρέου, Ζέτα |
- Δημακοπούλου, Αλεξάνδρα |
- Κυρίτσης, Δημήτρης, ιστορικός |
- Μπρεντάνου, Κατερίνα |
- Σακκά, Βασιλική
Κόκκινος, Γιώργος, 1960- , καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου
Ο Γιώργος Κόκκινος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1960. Εργάζεται ως καθηγητής στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αιγαίου (Ρόδος), όπου υπηρετεί από το 1997, διδάσκοντας Ελληνική και Ευρωπαϊκή Ιστορία και Διδακτική της Ιστορίας. Είναι μέλος της Εταιρείας Μελέτης Νέου Ελληνισμού, της Ελληνικής Εταιρείας Ιστορικών της Εκπαίδευσης, της Historical Association, της International Society for History Didactics και της IRAHSSE, ενώ συνεργάζεται με την Association for Historical Dialogue and Research. Έχει εκδώσει μεταξύ άλλων τα βιβλία: "Η φασίζουσα ιδεολογία στην Ελλάδα" (Παπαζήσης 1989), "Ο πολιτικός ανορθολογισμός στην Ελλάδα" (Τροχαλία 1996), "Από την Ιστορία στις ιστορίες" (Ελληνικά Γράμματα 1998), "Αναζητώντας την Ευρώπη" (Μεταίχμιο 2000), "Διδακτικές προσεγγίσεις στο μάθημα της Ιστορίας" (Μεταίχμιο 2000, 2η έκδοση), "Επιστήμη, Ιδεολογία, Ταυτότητα" (Μεταίχμιο 2003). Είχε επίσης την επιμέλεια των βιβλίων "Διεπιστημονικές προσεγγίσεις στη Μουσειακή Αγωγή" (Μεταίχμιο 2002, σε συνεργασία με την Ευγενία Αλεξάκη) και "Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας. Ανθολόγιο" (Βουλή των Ελλήνων 2002, σε συνεργασία με την Ελένη Κορομηλά). Άρθρα και βιβλιοκρισίες του έχουν δημοσιευθεί στα περιοδικά "Μνήμων", "Σύγχρονα Θέματα", "Θεωρία και Κοινωνία", "Φιλολογική" κ.ά. Η επιστημονική του δραστηριότητα αφορά την ιστορία των πολιτικών ιδεών τον 19ο και τον 20ό αιώνα, τη διδακτική της ιστορίας, την ιστορία των αντιλήψεων για το σώμα και τη σωματική αγωγή και την ιστορία της εκπαίδευσης.
- «Άξια» και «ανάξια» ζωή (2021)
- Ιστορία και δικαιοσύνη (2020)
- Το ολοκαύτωμα και η ευρωπαϊκή ιστορική συνείδηση (2020)
- Η ευγονική δυστοπία (2018)
- Η ευγονική δυστοπία (2017)
- Φυλετικές θεωρίες στην Ελλάδα (2017)
- Εκπαίδευση και εκπαιδευτική μεταρρύθμιση: Ιστορικο-συγκριτικές προσεγγίσεις (2017)
- Αναζητώντας "ιερό καταφύγιο" (2017)
- Ιστορικά τραύματα και ευρωπαϊκή ιδέα (2016)
- Πολιτική επιστήμη, Διακλαδική και συγχρονική διερεύνηση της πολιτικής πράξης (2016)
- Το πολύχρωμο μωσαϊκό της γερμανικής ιστορίας (2016)
- Το τραύμα, τα συγκρουσιακά θέματα και οι ερμηνευτικές διαμάχες στην ιστορική εκπαίδευση (2015)
- Το Ολοκαύτωμα (2015)
- Συναντήσεις της ελληνικής με τη γαλλική ιστοριογραφία από τη Μεταπολίτευση έως σήμερα (2015)
- Διακυμάνσεις του νεοελληνικού πολιτικού στοχασμού (2014)
- CineScience (2013)
- Επιστημονικές ανταλλαγές μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας, 1870 -1933 (2013)
- Κριτικές προσεγγίσεις του ναζιστικού φαινομένου (2013)
- Η σκουριά και το πυρ (2012)
- Από την ένταξη στην κρίση (2012)
- Αθέατες όψεις της ιστορίας (2012)
- Πανόραμα ιστορίας της εκπαίδευσης (2011)
- Διδακτική της ιστορίας (2011)
- Τα συγκρουσιακά θέματα στη διδασκαλία της ιστορίας (2010)
- Το τραύμα και οι πολιτικές της μνήμης (2010)
- Η ματαιωμένη ουτοπία (2008)
- Η διδακτική της ιστορίας στην Ελλάδα και η έρευνα στα σχολικά εγχειρίδια (2008)
- Ιστορία της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης (2008)
- Νέες τεχνολογίες και επιστήμες της αγωγής (2007)
- Προσεγγίζοντας το Ολοκαύτωμα στο ελληνικό σχολείο (2007)
- Διδακτικές προσεγγίσεις στο μάθημα της ιστορίας (2006)
- Διδακτική εμπειρία και παιδαγωγική θεωρία (2005)
- Χρονολόγιο των σημαντικότερων γεγονότων της Επανάστασης του 1821 (2004)
- Επιστήμη, ιδεολογία, ταυτότητα (2003)
- Διδακτικές προσεγγίσεις στο μάθημα της ιστορίας (2000)
- Αναζητώντας την Ευρώπη (2000)
- Ο Χαρίλαος Τρικούπης και η εποχή του (2000)
- Θράκη. 80 χρόνια από την ενσωμάτωση (2000)
- Από την ιστορία στις ιστορίες (1998)
- Ο πολιτικός ανορθολογισμός στην Ελλάδα (1996)