Ήμασταν τέσσερις
Τέσσερις Ρώσοι φίλοι και ποιητές που μίλησαν και έγραψαν σαν ένας άνθρωπος. Που ο ανέτοιμος ψυχισμός τους κατακερματίστηκε πολύ νωρίς από τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο και από την κοσμογονικής σημασίας Οκτωβριανή Επανάσταση. Που η ηθική τους διχάστηκε από ό,τι διαδέχθηκε την Επανάσταση του 1917: εμφύλιος, δικτατορία του προλεταριάτου, σταλινικές εκκαθαρίσεις. Τέσσερις ξεχωριστές καρδιές ενός και μοναδικού ποιητή, ενός μόνου ενώπιον όλων, που έπρεπε να παλέψουν διχασμένες: ανάμεσα στην αυτοθυσία και στην επιβίωση (Μαρίνα Τσβετάγιεβα), ανάμεσα στην υποταγή και στη συνείδηση (Μπορίς Παστερνάκ), ανάμεσα στην τραγωδία και στην υπέρβαση (Όσιπ Μαντελστάμ), ανάμεσα στην αντοχή και στην παραίτηση (Άννα Αχμάτοβα). Διαχρονικοί, νεωτερικοί, μελαγχολικοί μάρτυρες, πιο αισιόδοξοι όμως απ' τους ίδιους τους επαναστάτες, και έχοντας το μέλλον με το μέρος τους, οι τέσσερις συνομίλησαν στα ποιήματά τους με οδυνηρές εκφάνσεις του Χρόνου: ο Χρόνος είτε θα τους καταβρόχθιζε είτε θα του αποσπούσαν το αναστάσιμο μυστικό. "Ένας αιώνας λυκόσκυλο ρίχνεται στις πλάτες μου", έγραφε ο Μαντελστάμ, "δε ρέει όμως μέσα μου λύκου αίμα".
Η ποίηση των τεσσάρων, προσωπική και συνάμα γέννημα των ιστορικών συνθηκών, δεν μπορούσε παρά να είναι επικολυρική, άρα αφηγηματική. Ο στοχαστικός τους αγώνας ήταν η υπέρβαση του πόνου, όχι μοιρολατρικά ούτε αναγκαία, αλλά όπως άρμοζε στο "ιστορικό πεπρωμένο της Ρωσίας". Εδώ ο χριστιανισμός ως φιλοσοφία του πόνου, συμπληρωματικά και διαφορετικά στον καθένα, συμβολίζει την ελευθερία, το θρίαμβο του ατόμου πάνω στη μάζα, του ανώνυμου προσώπου πάνω στον ηγεμόνα. Συναντά τον ποιητικό χριστιανισμό του Ντοστογιέφσκι, που πίστευε ότι η "ανθρώπινη ψυχή έχει μεγαλύτερη αξία απ' όλα τα βασίλεια του κόσμου".
| Τίτλος βιβλίου: | Ήμασταν τέσσερις |
|---|
| Υπότιτλος βιβλίου: | Τσβετάγιεβα, Παστερνάκ, Μαντελστάμ, Αχμάτοβα: Δοκίμιο για τη φιλοσοφία του πόνου |
|---|
| Εκδότης: | Το Ροδακιό |
|---|
| Συντελεστές βιβλίου: | Στεφανοπούλου, Μαρία (Συγγραφέας)
|
|---|
| ISBN: | 9786185248338 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
|---|
| Στοιχεία έκδοσης: | Δεκέμβριος 2018 | Διαστάσεις: | 23x17 |
|---|
| Κατηγορίες: | Λογοτεχνία > Μεταφρασμένη λογοτεχνία > Δοκίμιο |
|---|
Πρατικάκης Μανόλης
Ο Μανόλης Πρατικάκης γεννήθηκε στο Μύρτος, παραθαλάσσιο χωριό του Λιβυκού πελάγους. Έζησε εκεί ως τα δεκαοχτώ του, αλλά διατηρεί στενούς δεσμούς με τη γενέτειρα. Είναι ψυχίατρος, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών και μέχρι πρόσφατα Διευθυντής της Ψυχιατρικής Κλινικής του Νοσοκομείου Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός. Έχει εκδώσει δεκαεννιά ποιητικές συλλογές, δύο βιβλία με διηγήματα και νουβέλες και έχει γράψει δύο σενάρια για μεγάλου μήκους ταινίες σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη και συγγραφέα Μάκη Μωραΐτη. Είναι ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Το έργο του έχει μεταφραστεί στις κυριότερες ευρωπαϊκές γλώσσες και όχι μόνο. Το 1999 εκπροσώπησε την Ελλάδα για το Ευρωπαϊκό Αριστείο Λογοτεχνίας με το βιβλίο του Η κοίμηση και η ανάσταση των σωμάτων του Δομήνικου, το οποίο μεταφράστηκε σε τρείς γλώσσες. Το 2003 πήρε το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή Το νερό. Το 2008 βραβεύτηκε από την Παγκρήτια Ένωση Επιστημόνων ως επιστήμονας και ποιητής. Το 2012 πήρε το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου του. Ο συνθέτης Γιάννης Μαρκόπουλος δημιούργησε cd με κύριο κορμό έξι ποιήματά του από τη συλλογή Λιβιδώ, που το ονόμασε «Αθέατος σφυγμός». Το 2001 ο ίδιος συνθέτης δημιούργησε συμφωνικό έργο πάνω στην ποίησή του, με τίτλο «Η Συμφωνία της Ίασης», το οποίο ανέβηκε με μεγάλη επιτυχία στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Έργα του επίσης έχουν μελοποιήσει οι: Κώστας Στεφάνου (Το κονσέρτο της φύσης), Χαρά Παλαιολόγου (Κύματα φωτός) και Παύλος Δασκαλάκης με σύγχρονες κρητικές μελωδίες.
(Πηγή: "Εκδόσεις Αρμός", 2023)
