Μαρτυρίες: Το αλάτι μιας ζωής
Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας έχει ως θεματική βάση την εξέλιξη των Πλανηταρίων και της εκλαΐκευσης της επιστήμης στην Ελλάδα και το εξωτερικό σε συνδυασμό και με τη δική μου συμμετοχή σ’ αυτήν την εξέλιξη. Πρόκειται για ένα βιβλίο με ιστορίες. Και επειδή στους ανθρώπους αρέσει να ακούνε ιστορίες, τι θα μπορούσε να είναι πιο κατάλληλο για την περιγραφή αυτής της εξέλιξης παρά οι ιστορίες της ζωής της δικής μου και των συναδέλφων μου; Παρ’ όλα αυτά το βιβλίο αυτό δεν είναι μια κλασικού τύπου αυτοβιογραφία, αν και περιλαμβάνει μερικά κομβικά σημεία της ζωής μου που συνδέονται με την εξελικτική πορεία της διάχυσης της επιστήμης.
Εξ ορισμού άλλωστε η προσπάθεια της εκλαΐκευσης και διάχυσης της επιστήμης στο ευρύ κοινό απαιτούσε ένα είδος γέφυρας που θα παρουσίαζε τα επιτεύγματα της επιστήμης με τρόπο ευχάριστο και ευκολονόητο από όλους, και όχι μόνο από ένα περιορισμένο ιερατείο ειδικών. Εξ αρχής θεώρησα πως η δουλειά μου ήταν να αποτελέσω μέρος αυτής της γέφυρας μέσα από τη διαμόρφωση ιστοριών είτε με την μορφή σεναρίων για το Πλανητάριο και την τηλεόραση, είτε με τη συγγραφή βιβλίων και άρθρων για εφημερίδες και περιοδικά, ή με τις διάφορες συζητήσεις που είχα με δημοσιογράφους στα ηλεκτρονικά και έντυπα ΜΜΕ, ή και με τις διάφορες ομιλίες και διαλέξεις μου σε ολόκληρη τη χώρα. Γιατί είμαι περήφανος που με τις δραστηριότητές μου αυτές κατόρθωσα να είμαι και εγώ ένας παραμυθάς, ένας παραμυθατζής του Σύμπαντος. Γι’ αυτό άλλωστε πολλές φορές αποκαλώ τον εαυτό μου πλανηταριατζή και όχι πλανητάρχη, δάσκαλο και όχι καθηγητή.
[…]
Είναι χαρακτηριστικό και αυτό που μου έγραψε πρόσφατα ο φίλος και συνάδελφος Ίων Κορρές: «Ο κόσμος δεν χρειάζεται μεγάλα μαθηματικά μυαλά. Οι Κβαντικές και οι Σχετικότητες θα βρεθούν αργά ή γρήγορα όταν ωριμάσουν οι μαθηματικές συνθήκες. Ο κόσμος, όμως, χρειάζεται επικοινωνιακούς Sagans. Μόνο αυτοί κατεβάζουν την επιστήμη από τα στεγανά της Academia μέσα στις κοινωνίες “αποτρέποντας” έτσι τα πλήθη από βίαιες επιστροφές σε Μεσαίωνες». Αυτή άλλωστε είναι και η ουσία αυτού του βιβλίου και γενικότερα αυτό που εκπροσωπεί για μένα η εκλαΐκευση της επιστήμης. Ίσως πάλι το βιβλίο αυτό να μην είναι παρά απλά ένα είδος απολογισμού στον εαυτό μου για όσα έζησα. Ένας θόλος αναμνήσεων και ονείρων που κάναμε ως παιδιά για το αύριο, που ήδη έχει φτάσει, αφού όπως λέει και ο φίλος μου ο Θανάσης Κούστας, «εμείς τα παιδιά των χρόνων της μεταπολεμικής περιόδου, ζώντας μέσα σε στερήσεις, νιώθαμε πιο έντονη την ανάγκη να καταφεύγουμε στα όνειρα για να βαδίσουμε με αργά και σταθερά βήματα προς το αύριο».
Από τον πρόλογο του βιβλίου
Μπαμπασάκης Γιώργος-Ίκαρος
Ο Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1960. Είναι ποιητής, μεταφραστής και συγγραφέας. Σπούδασε οικονομικά στην Ανωτάτη Βιομηχανική Σχολή Πειραιώς, κινηματογράφο στη Σχολή Σταυράκου, και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Bielefeld, στη Γερμανία. Συνεργάστηκε με την εφημερίδα Ελευθεροτυπία για δέκα χρόνια, ενώ διατήρησε τη Στἠλη του Βιβλίου στα free-press Lifo και City Press. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1970, άρχισε να ζει ελεύθερα και όχι δίχως περιπέτειες στην Αθήνα, να γράφει σε έντυπα, όπως το Ιδεοδρόμιο του Λεωνίδα Χρηστάκη, η Χιονάτη του Βαγγέλη Κοτρώνη, η Οδός Πανός, ο Ήχος, το Κάππα, η Λέξη, η Πολιορκία, το Δέντρο, και να συνθέτει ποιήματα και πεζογραφήματα. Ο τρόπος ζωής του τον οδήγησε στη συστηματική μελέτη των λεγόμενων «ιστορικών πρωτοποριών» (Φουτουρισμός, Dada, Υπερρεαλισμός), των Beat ποιητών και συγγραφέων, καθώς και του ρεύματος για την «υπέρβαση και την πραγμάτωση της Τέχνης» (Cobra, Λεττριστές, Καταστασιακοί). Καρπός αυτών των αναζητήσεών του είναι τα πολυσυζητημένα του βιβλία για τον William S. Burroughs, για την Internationale Situationniste, για τον Guy Debord, για τον Μάη του ’68. Εργάστηκε στην ελληνική ραδιοφωνία (Δεύτερο Πρόγραμμα, ΕΡΑ 4, Εν Λευκώ, Στο Κόκκινο, Κανάλι 1, και 24/7). Ίδρυσε και διηύθυνε την επιθεώρηση Propaganda και το Εγχείρημα Κορέκτ όπου δημοσιεύτηκαν κρίσιμα κείμενα για την πολιτική και την κουλτούρα των καιρών μας. Πολυπράγμων και πάντα ανήσυχος, δεν έπαψε να προτιμά τις συλλογικές δραστηριότητες, να βρίσκει συνενόχους στο παιχνίδι της ζωής και στη ζωή του παιχνιδιού, να επιζητεί διαρκώς την περιπέτεια της ποίησης και την ποίηση της περιπέτειας. Οι εμπειρίες του τον ώθησαν στη σύνθεση αυτοβιογραφικών κειμένων, όπου συνδυάζεται αρμονικά μια εμπρηστική λογοτεχνικότητα με έναν μεστό δοκιμιακό λόγο. Όπως λέει συχνά, δρα και γράφει «με καρδιά από φλόγα και με μυαλό από πάγο». Από τις εκδόσεις Εστία κυκλοφορεί το έργο του Τριλογία του Χάους (Διασυρμός, Αγάπη/Love, Πάρκο), και από τις εκδόσεις νήσος το μυθιστόρημά του Η Κοκό στην Κοπεγχάγη. Στη Βραχεία Λίστα για το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης 2018 (George Saunders, Λήθη και Λίνκολν, εκδ. Ίκαρος). Στη Βραχεία Λίστα για το Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας 2021 (Η Κοκό στην Κοπεγχάγη, εκδ. νήσος). Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
(Πηγή: "Εκδόσεις Ιωλκός", 2023)
