Η ωραιότης ως λειτουργία
Το 1924 ο Π. Κλέε έγραψε μια σειρά σημειώσεων για μια διάλεξη στα εγκαίνια έκθεσής του στην Ιένα της Γερμανίας. Οι σημειώσεις αυτές στην συνέχεια έγιναν βιβλίο, το οποίο κυκλοφορήθηκε με τον τίτλο: Για την μοντέρνα τέχνη, και αποτέλεσαν ένα από τα σημαντικότερα κείμενα που γράφτηκε από ενεργούς καλλιτέχνες του μοντερνισμού. Παρά το γεγονός πως οι σημειώσεις αυτές έχουν αποσπασματικό, πολλές φορές αόριστο χαρακτήρα, συνεχίζουν ακόμα και σήμερα να αποτελούν πολύ σπουδαίο και πολύτιμο υλικό για όποιον εικαστικό καλλιτέχνη, ιστορικό τέχνης και γενικότερα άνθρωπο της τέχνης θα ήθελε να κατανοήσει πώς αντιλαμβάνεται ένας καλλιτέχνης το ύφος και τον χαρακτήρα της δημιουργίας και του έργου τέχνης γενικότερα.
Στο ανά χείρας σας πόνημα καταγράφεται ο διάλογός μου με το κείμενο αυτό. Είναι στην πραγματικότητα ανάπτυγμα των σημειώσεων που κράτησα επάνω στις σελίδες του Κλέε καθώς το διάβαζα ξανά και ξανά μέσα στα χρόνια. Σημειώσεις που αργότερα εμπλουτίστηκαν από άλλες σημειώσεις που αφορούσαν το πώς της σύνθεσης στην «βυζαντινή» εικαστική παράδοση και οι οποίες ήταν με κάποιο τρόπο έμμεση απάντηση σε κάποια από τα ερωτήματα του Κλέε, προερχόμενη όμως από ένα άλλο κόσμο, αυτόν της «βυζαντινής» λεγόμενης ζωγραφικής, την οποία ο Κλέε, όπως και γενικότερα ο κόσμος της δυτικής τέχνης, δυστυχώς δεν εγνώριζε ικανοποιητικά ούτε ως μορφή ούτε ως λόγο.
Γ. Κόρδης
Andersen Hans Christian
Ο ΧΑΝΣ ΚΡΙΣΤΙΑΝ ΑΝΤΕΡΣΕΝ (1805-1875 ) γεννήθηκε στην Όντενζε, κοντά στην Κοπεγχάγη, στη Δανία. Δεξιοτέχνης του λογοτεχνικού παραμυθιού, οι ιστορίες του έγιναν διάσημες σε όλο τον κόσμο. Έγραψε θεατρικά έργα, μυθιστορήματα, ποιήματα, ταξιδιωτικά βιβλία και αρκετές αυτοβιογραφίες. Τα παραμύθια του είναι από τα πιο πολυμεταφρασμένα έργα στην ιστορία της λογοτεχνίας. Μικρός προσπάθησε να γίνει ηθοποιός. Το 1829δημοσίευσε το πρώτο του βιβλίο Μια βόλτα από το κανάλι του Χόλμεν στο ανατολικό σημείο του νησιού Αμά τα έτη 1828 και 1829, μια ιστορία του φανταστικού στο ύφος του Γερμανού ρομαντικού συγγραφέα Ε.Τ.Α. Χόφφμαν, που γνώρισε αμέσως μεγάλη επιτυχία. Το 1835 εξέδωσε τη συλλογή Παραμύθια ειπωμένα για παιδιά που περιλάμβανε τις ιστορίες «Το τσακμάκι του στρατιώτη», «Ο μικρός Κλάους και ο μεγάλος Κλάους», «Η
πριγκίπισσα και το μπιζέλι», «Τα λουλούδια της μικρής Ίντα». Στη συνέχεια δημοσίευσε τρεις τόμους με παραμύθια που όλα πια είναι κλασικά.Καινοτόμος αφηγητής, χρησιμοποίησε την προφορική γλώσσα προκαλώντας ρήξη με τη λογοτεχνική παράδοση. Παρότι αρκετά παραμύθια του εκφράζουν αισιοδοξία ότι στο τέλος πάντα το καλό και η ομορφιά θριαμβεύουν (π.χ. «Η βασίλισσα του χιονιού»), άλλα είναιαπαισιόδοξα και δεν έχουν ευτυχισμένο τέλος. Συνδύασε την έμφυτη ικανότητά του να λέει ιστορίες και την ανεξάντλητη φαντασία του με καθολικά στοιχεία των λαϊκών μύθων, παράγοντας ένα σώμα παραμυθιών που ταιριάζουν σε πολλούς και διαφορετικούς πολιτισμούς.
(Πηγή: Εκδόσεις Άγρα, 2022)
