
Αν και ο Παρθένης αναδεικνύεται ο κορυφαίος Έλληνας ζωγράφος στο πρώτο μισό του εικοστού αιώνα, ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας (1906-1994) κυριαρχεί στο δεύτερο μισό και μάλιστα υπερβαίνει τον Παρθένη κατά το ότι έγινε σχετικά γρήγορα γνωστός και στον διεθνή καλλιτεχνικό χώρο.
Ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας μελέτησε από νωρίς τις αναζητήσεις της σύγχρονης με αυτόν τέχνης. Το έργο του, σε όλα τα στάδια της μακράς του δημιουργικής πορείας, δέχτηκε επιρροές απ' όλες τις περιοχές των συγχρόνων του εικαστικών ρευμάτων και ιδίως από τον συνθετικό κυβισμό. Ωστόσο, η ψύχραιμη μελέτη της δουλειάς του δείχνει ότι ο ζωγράφος είχε ανέκαθεν, κιόλας από τα νεανικά του χρόνια, μια σαφή επιδίωξη, ένα "όραμα" που δεν ήταν στενά εικαστικό.
Ο Γκίκας, μαθητής του Παρθένη και του Πικιώνη, φίλος του Ελύτη και του Χατζιδάκι, εμπνέεται κυρίως από το ελληνικό φως, από την ελληνική αρχιτεκτονική, από την ελληνική γη. Μετέχει ενεργά στον διάλογο που ανέπτυξε η λεγόμενη "Γενιά του Τριάντα" γύρω από την ελληνικότητα και τη σχέση μοντερνισμού και παράδοσης. Με κυρίαρχα πλαστικά στοιχεία τη γεωμετρικότητα των κτιστών και γήινων όγκων, την ευέλικτη "καλλιγραφία" του της χλωρίδας, τη "φλεγόμενη" σκιαγράφησή του της ανθρώπινης μορφής και, δίχως ποτέ να οδηγηθεί στην απόλυτη αφαίρεση, ο ζωγράφος αποτύπωσε μια ιδιόμορφη πλευρά της ελληνικότητας, δωρική στο ύφος, στιβαρή στη σχεδίαση, συγκρατημένη στο εύκολο συναίσθημα.
Ανήσυχο πνεύμα, ασχολήθηκε με τη γλυπτική, το ανάγλυφο, την αρχιτεκτονική και την πολεοδομία. Έγραψε αρκετά βιβλία, αλλά και μετάφρασε τους αγαπημένους του Λιούις Κάρολ και Έντουαρντ Λιρ. Υπήρξε από τους συνιδρυτές του πρωτοπόρου περιοδικού τέχνης και λόγου "Το Τρίτο Μάτι" όπου και εξέθεσε για πρώτη φορά τις αισθητικές του θεωρίες. Ως καθηγητής στη Σχολή Αρχιτεκτονικής του Πολυτεχνείου Αθηνών, αποτέλεσε πόλο έμπνευσης για τους μαθητές του.
Ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας απέφυγε τον εύκολο φορμαλισμό αλλά και τον εξίσου εύκολο λαϊκισμό, την περιγραφικότητα που δεν έχει κοινωνικό, με την ουσιαστική έννοια του όρου, αντίκρισμα. Το προσωπικό του ιδίωμα, ένα ελληνικό ύφος απογυμνωμένο από πλαστικά ιδεολογήματα, αποδεικνύεται αρραγές στην πορεία του χρόνου.
Άρης Μαραγκόπουλος
Τίτλος βιβλίου: | Νίκος Χατζηκυριάκος - Γκίκας | ||
---|---|---|---|
Εκδότης: | Ελληνικά Γράμματα | ||
Συντελεστές βιβλίου: | Χατζηκυριάκος - Γκίκας, Νίκος, 1906-1994 (Συγγραφέας) Αχειμάστου - Ποταμιάνου, Μυρτάλη (Συγγραφέας) Φραγκούλη, Ρούλα (Επιμελητής) Μαραγκόπουλος, Άρης (Υπεύθυνος Σειράς) Χατζηκυριάκος - Γκίκας, Νίκος, 1906-1994 (Ζωγράφος) | ||
ISBN: | 9789604427062 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Σκληρό |
Σειρά εκδότη: | Τα Νέα· Πινακοθήκη του Νέου Ελληνισμού | Σελίδες: | 142 |
Στοιχεία έκδοσης: | Νοέμβριος 2006 | Διαστάσεις: | 28x21 |
Ηλικίες: | Σειρά βιβλίων: | Τα Νέα· Πινακοθήκη του Νέου Ελληνισμού | |
Σημείωση: | Copyright για τις εικόνες και τα κείμενα: εκδόσεις "Μέλισσα". Πρόλογος: Άρης Μαραγκόπουλος. Χορηγός: Εθνική Τράπεζα. Ημερομηνία 1ης κυκλοφορίας: 10.11.2006. | ||
Κατηγορίες: | Γενικά Βιβλία > Καλές Τέχνες > Ζωγραφική - Γλυπτική - Χαρακτική - Γραφικές Τέχνες |
Χαριτόπουλος Διονύσης
Ο Διονύσης Χαριτόπουλος γεννήθηκε το 1947 στον Πειραιά όπου έζησε τα πρώτα είκοσι χρόνια της ζωής του κάνοντας από μικρή ηλικία διάφορες χειρωνακτικές δουλειές στο λιμάνι και τα γύρω μηχανουργεία και εργοστάσια, άφησε ημιτελείς δύο ενάρξεις σπουδών στην Αθήνα και το Λονδίνο, παντρεύτηκε δυο φορές και απέκτησε δυο γιούς από τον πρώτο του γάμο, δούλεψε αρκετά χρόνια στη διαφήμιση, ενώ από το 1990 εγκατέλειψε οριστικά κάθε βιοποριστική δραστηριότητα.
Μεταξύ των ετών 1976-1996 εξέδωσε τα πεζά: Δανεικιά γραβάτα (διηγήματα), 525 τάγμα πεζικού (μυθιστόρημα), Τα παιδιά της Χελιδόνας (μυθιστόρημα), Δέσποινα (νουβέλα), Τη νύχτα που έφυγε ο Μπούκοβι (διηγήματα), Εναντίον του Marlboro (μυθιστόρημα), Από εδώ πέρασε ο Κιλρόι (νουβέλα). Στη συνέχεια εξέδωσε το ιστορικό έργο Άρης, ο αρχηγός των ατάκτων, μια ολοκληρωμένη και τεκμηριωμένη βιογραφία του Άρη Βελουχιώτη, τα θεατρικά έργα Λίστα γάμου και Αυγά μαύρα, το δοκιμιακό Ημών των ιδίων και το 2005 το πολυδιαβασμένο μυθιστόρημα Ο άνεμος κουβάρι.
Tο δοκιμιακό του εγχειρίδιο με τους αφορισμούς (Εγχειρίδιο βλακείας, εκδ. Τόπος) παρέμεινε για οκτώ μήνες στις πρώτες θέσεις σε όλες τις λίστες ευπώλητων βιβλίων. Η νέα, οριστική έκδοση του βιβλίου Ημών των ιδίων, ξανακοιταγμένη από τον συγγραφέα, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Τόπος το φθινόπωρο του 2008.
Η ιστορική βιογραφία του Άρης, ο αρχηγός των ατάκτων κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2009 σε πανηγυρική επανέκδοση, και το 2022 κυκλοφόρησε το ιστορικό ακολούθημα Οι άτακτοι, με όλα τα νέα στοιχεία και τις πληροφορίες, που συγκεντρώθηκαν τα τελευταία 25 χρόνια, φωτίζοντας ξεχωριστά, πρόσωπα και γεγονότα που έχει σκεπάσει η μεγάλη σκιά του αρχηγού.
Το μυθιστόρημα με τίτλο Εκ Πειραιώς, μια ανθρωπογεωγραφία του Πειραιά της περιόδου 1947-1967, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Τόπος τον Οκτώβριο 2012, ενώ το 2013 κυκλοφόρησε η Συλλεκτική έκδοση, που περιλαμβάνει όλες τις νουβέλες και όλα τα διηγήματά του. Το 2014 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Τόπος το θεατρικό Αυγά Μαύρα, ενώ το Πρόβες Πολέμου, κυκλοφόρησε το 2014 & η νέα έκδοση του βιβλίου είναι διαθέσιμη από τον Οκτώβριο του 2017. To 2015 επανακυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Τόπος και τα σύγχρονα κλασικά μυθιστορήματά του: 525 τάγμα πεζικού και Τα παιδιά της Χελιδόνας και το 2016 το θεατρικό έργο Λίστα Γάμου.
Το Μάρτιο του 2016 κυκλοφόρησε το βιβλίο του Πειραιώτες και τον Φεβρουάριο 2017 το δοκίμιο Σχέσεις. Το τρίτο βιβλίο της τριλογίας του Πειραιά Πειραιάς βαθύς κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο 2018. Τον Οκτώβριο του 2019 κυκλοφόρησε το νέο του βιβλίο με τίτλο Έρωτες στη Μεταπολίτευση: 1974-1990.
(Πηγή: "Εκδόσεις Τόπος", 2024)
- Πολλά μικρά απλά (2024)
- Οι άτακτοι (2022)
- Έρωτες στη Μεταπολίτευση (2019)
- Πειραιάς βαθύς (2018)
- Χωρίς μαγνητόφωνο (2018)
- Πρόβες πολέμου (2017)
- Σχέσεις (2017)
- Λίστα γάμου (2016)
- Πειραιώτες (2016)
- 525 τάγμα πεζικού (2015)
- Πρόβες πολέμου (2014)
- Συλλεκτική έκδοση (2013)
- Εκ Πειραιώς (2012)
- Ο άνεμος κουβάρι (2012)
- Aris, Lord of the Mountains (2012)
- Άρης ο αρχηγός των ατάκτων (2009)
- Άρης ο αρχηγός των ατάκτων (2009)
- Πειραιάς (2009)
- Ημών των ιδίων (2008)
- Εγχειρίδιο βλακείας (2008)
- Δέσποινα (2006)
- Θρησκευόμενοι κόκκινοι επιστήμονες (2006)
- Αυγά μαύρα (2006)
- 525 τάγμα πεζικού (2006)
- Δανεικιά γραβάτα (2006)
- Τα παιδιά της Χελιδόνας (2006)
- Από δω πέρασε ο Κιλρόι (2006)
- Λίστα γάμου (2006)
- Τη νύχτα που έφυγε ο Μπούκοβι (2006)
- Εναντίον του Marlboro (2006)
- Ο άνεμος κουβάρι (2005)
- Άρης ο αρχηγός των ατάκτων (2003)
- Ημών των ιδίων (2003)
- Δανεικιά γραβάτα (2001)
- Τα παιδιά της Χελιδόνας (2001)
- Άρης ο αρχηγός των ατάκτων (2001)
- Δέσποινα. Από εδώ πέρασε ο Κιλρόι (2001)
- Εναντίον του Marlboro (2001)
- Αυγά μαύρα (2000)
- Αυγά μαύρα (2000)
- Τη νύχτα που έφυγε ο Μπούκοβι (2000)
- 525 τάγμα πεζικού (2000)
- Λίστα γάμου (2000)
- Γραπτά 1976-1996 (1997)
- Άρης ο αρχηγός των ατάκτων (1997)