Χωρίς

Το κείμενο του Beckett δημοσιεύτηκε το 1969 στα γαλλικά με τον τίτλο "Sans", και τον επόμενο χρόνο στα αγγλικά με τον τίτλο "Lessness". Με τυπικά μπεκετικό τρόπο συνδέεται με ένα προηγούμενο κείμενό του, που τιτλοφορείται "Ping" στα αγγλικά (1967) και "Bing" στα γαλλικά (1966). Το έργο αυτό είναι μία μικρή λεκτική κατασκευή από φράσεις που επαναλαμβάνονται με μικρές παραλλαγές. Ένα γυμνό λευκό σώμα, μόνο, ορθό, είναι κλεισμένο μέσα σε ένα ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο 1Χ1Χ2 γυάρδες, "λευκό πάνω σε λευκό αόρατο". Τα μέλη είναι κολλημένα στο σώμα, η μύτη, τα αυτιά, το στόμα είναι λευκές τρύπες -όλα "σα ραμμένα". Η λέξη πινγκ προηγείται αλλά ίσως και να προκαλεί τη μετάβαση από μία καθηλωμένη θέση σε άλλη ("πινγκ καθηλωμένος αλλού").
Το κείμενο του "Χωρίς" γεννιέται από εξήντα προτάσεις οι οποίες επαναλαμβάνονται δύο φορές, μία στο πρώτο μισό και μία στο δεύτερο μισό του κειμένου. [...] Μπορούμε να συνοψίσουμε την ανάλυσή μας του "Χωρίς" λέγοντας ότι η γλώσσα και ο κόσμος του έργου χαρακτηρίζονται από την επανάληψη και την παραλλαγή: λεκτικών ατόμων, συνδυασμών τους και προτάσεων, η γλώσσα του· εξωτερικών και εσωτερικών καταστάσεων, ο κόσμος του. Επιπλέον ότι με τον κόσμο του έργου συνδέεται μια έντονα εκφραστική (συγκινησιακή) ποιότητα. Τέλος, ότι η γλώσσα (επομένως και ο κόσμος) του έργου προκύπτει από ένα συνδυασμό του τυχαίου με τους κανόνες του συντακτικού και της σημασιολογικής συνέπειας.
Η τελευταία παρατήρηση μας επιτρέπει να συγκρίνουμε το "Χωρίς" με τα ζωγραφικά έργα της λεγόμενης α-μορφικής τέχνης (art informel) η οποία απορρίπτει την προκαθορισμένη μορφή προς όφελος μιας μορφής η οποία αναδύεται βαθμιαία κατά τη διάρκεια της δημιουργίας του πίνακα. [...] (από το επίμετρο του Παύλου Χριστοδουλίδη)
Τίτλος βιβλίου: | Χωρίς | ||
---|---|---|---|
Τίτλος πρωτότυπου: | Sans | ||
Εκδότης: | Νεφέλη | ||
Συντελεστές βιβλίου: | Beckett Samuel (Συγγραφέας) Χριστοδουλίδης, Παύλος (Μεταφραστής) | ||
ISBN: | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό | |
Στοιχεία έκδοσης: | Απρίλιος 1992 | Διαστάσεις: | 17x12 |
Σημείωση: | Σημείωμα: Παύλος Χριστοδουλίδης | ||
Κατηγορίες: | Λογοτεχνία > Μεταφρασμένη λογοτεχνία > Θέατρο |
Beckett Samuel
Ο Σάμιουελ (Μπάρκλεϊ) Μπέκετ (1906-1989) ήταν ένας πρωτοποριακός, πολύγλωσσος, μουσικόφιλος και εραστής των εικαστικών τεχνών Ιρλανδός συγγραφέας, δραματουργός και σκηνοθέτης, που έζησε στο Παρίσι το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωής του και έγραψε έργα και στα αγγλικά και στα γαλλικά, τα οποία επίσης μετέφρασε ο ίδιος από τη μία γλώσσα στην άλλη, κάποια και στα γερμανικά. Η δουλειά του, που γινόταν ολοένα πιο αφαιρετική όσο προχωρούσε, αποτελεί μια γυμνή, κωμικοτραγική ματιά στην ανθρώπινη φύση, που συχνά συνδυάζεται με μαύρο και αυτοσαρκαστικό χιούμορ. Ο Μπέκετ ευρέως θεωρείται ως ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς του 20ου αιώνα, ισχυρά επηρεασμένος στην αρχή από τον James Joyce, έναν από τους τελευταίους μοντερνιστές. Ως επιρροή για πολλούς μεταγενέστερους συγγραφείς, ο Μπέκετ κατατάσσεται συχνά και στους πρώτους μεταμοντέρνους καλλιτέχνες. Αποτελεί, επίσης, έναν από τους δραματουργούς το έργο των οποίων ενέπνευσε στον κριτικό τέχνης και αισθητικής Martin Esslin τον αμφισβητούμενο πλέον όρο «Θέατρο του Παραλόγου». Ο Μπέκετ, που μετρά συνολικά 23 θεατρικά έργα, 8 μυθιστορήματα, 8 διηγήματα, 6 ποιητικές συλλογές, 5 ανθολόγια σύντομων ιστοριών, 5 δοκίμια, 7 ραδιοφωνικά σκετς, 7 τηλεοπτικές ταινίες και μία για τον κινηματογράφο, αρκετές μεταφράσεις έργων άλλων λογοτεχνών και τόνους αλληλογραφίας, διακρίθηκε με διάφορες τιμές και το 1969 βραβεύτηκε με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, για «το γράψιμό του που - με νέες φόρμες στο μυθιστόρημα και στο θέατρο - επιτυγχάνει την ανύψωση του ανθρώπου μέσα από την αποδόμησή του».
(Πηγή: "Oblik Editions", 2023)
- Όχι εγώ (2023)
- Μολλόυ (2022)
- Ο Μαλόν πεθαίνει (2022)
- Ο ακατονόμαστος (2022)
- Ευτυχισμένες μέρες (2021)
- Πρώτος έρωτας (2021)
- Προυστ (2020)
- Αυτοί που έχουν χαθεί (2020)
- Μέρφυ (2020)
- Δεύτερο πρόχειρο σχέδιο για ένα θεατρικό (2020)
- Το τέλος (2019)
- Περιμένοντας τον Γκοντό (2017)
- Σύνορα / Όρια (2017)
- Πώς να πω (2010)
- Breath (2010)
- Ευτυχισμένες μέρες (2008)
- Ο κόσμος και το παντελόνι και Ζωγράφοι του εμποδίου (2008)
- Destroy Athens: μια αφήγηση (2007)
- Περιμένοντας τον Γκοντό (2007)
- Πώς είναι (2006)
- Μολλόυ (2006)
- Ελευθερία (2006)
- Τέλος του παιχνιδιού. Πράξη χωρίς λόγια (2006)
- Μερσιέ και Καμιέ (2006)
- Ο Μαλόν πεθαίνει (2005)
- Ποιήματα συνοδευόμενα από σαχλοκουβέντες (2004)
- Κάθαρση και άλλα έργα (2001)
- Πρόζες 1945-1980 (1998)
- Ο ακατονόμαστος (1994)
- Ευτυχισμένες μέρες· ω οι ωραίες μέρες (1994)
- Συριγμοί (1992)
- Η εικόνα (1990)
- Μονόπρακτα (1990)
- Νανούρισμα (1986)
- Τότες που (1985)
- Συντροφιά (1983)
- Ο ερημωτής (1983)