Η πολιτική βία στην ελληνική κοινωνία
Η Ελλάδα έχει τη βιαιότερη πολιτική ιστορία στην Ευρώπη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, υποστηρίζει ο Δημήτρης Ψυχογιός. Η ανάλυσή του επικεντρώνεται στη μεταπολιτευτική περίοδο με στόχο να αποδείξει ότι η τρομοκρατία, οι αιματηρές συγκρούσεις διαδηλωτών-αστυνομίας, η "δίκαιη οργή", οι συνεχείς καταλήψεις και καταστροφές, ακόμα και η απειλητική ενίσχυση των νεοναζί, δεν εξηγούνται από την "υλική βάση", από τις κοινωνικές συνθήκες. Την αιτία πρέπει να την αναζητήσουμε στην κουλτούρα της ελληνικής κοινωνίας: η πολιτική βία διαιωνίζεται επειδή αποθεώνεται η πολεμική βία των πραγματικών ή φανταστικών προγόνων μας. Πρόκειται για την αγωνιστική ανάγνωση της ιστορίας που η Δεξιά αποκαλεί "πολεμική αρετή των Ελλήνων" και η Αριστερά "αντιστασιακό ήθος του ελληνισμού". Η εκπαίδευση, η βίαιη ρητορική κομμάτων, συνδικάτων και μέντια εκμηδενίζουν τις δυνατότητες δημοκρατικού διαλόγου και συμβιβασμών. Υποκινούν τους πολίτες σε συγκρούσεις, σε αγώνες που μιμούνται και δικαιώνουν κάποιους που προηγήθηκαν - που και αυτοί δικαίωναν κάποιους προηγούμενους.
Strindberg, August, 1849-1912
(Στοκχόλμη, 1849-1912) Πολυγραφότατος Σουηδός συγγραφέας και δραματουργός, πατέρας -κατά τον Ο' Νήλ- του σύγχρονου θεάτρου. Δύσκολη παιδική ηλικία, παράφορη φύση και ασταθής, οργισμένος ατομικισμός, βίαιος ενίοτε μισογυνισμός και διαρκής αναζήτηση του απόλυτου χαρακτηρίζουν τον Στρίντμπεργκ αλλά και τα πρόσωπα των έργων του, κατά το μάλλον ή ήττον αυτοβιογραφικών ("Ο γιός της δούλας"). Η σκέψη του, επηρεασμένη από τον Kierkegaard, τον Nietzsche, τον Rousseau και τον Fourier, τον οδηγεί εκείθεν του ρομαντισμού, στον αθεϊσμό και τον μυστικισμό. Δεινός ερμηνευτής της συμπεριφοράς των ανθρώπων και των μυστηρίων του υποσυνείδητου, περνάει με θαυμαστή ευχέρεια από τον πιό σκληρό νατουραλισμό στόν πλέον αέρινο συμβολισμό. Καταγγέλλει τον θρίαμβο της βίας στις διαπροσωπικές σχέσεις και την αδυναμία επικοινωνίας του ενός με τον άλλο, όσο και του ενός με τους πολλούς, έχοντας ο ίδιος φτάσει στα πρόθυρα της τρέλας ύστερα από τις οδυνηρές αποτυχίες των τριών γάμων του. Ο αριθμός τρία σηματοδοτεί και το έργο του, που διαιρείται σε ισάριθμες περιόδους. Η νατουραλιστική περίοδος σημαδεύεται με επιρροές από τόν Valles και τον Zola και περιλαμβάνει έργα όπως: "Το κόκκινο δωμάτιο" (μυθιστόρημα που θα προκαλέσει κοινωνικό σκάνδαλο), τα τρία θεατρικά "Ο πατέρας" (πιθανώς, νατουραλιστική παραλλαγή του κλασικού μύθου του Αγαμέμνονα και της Κλυταιμνήστρας), "Δεσποινίς Τζούλια" και "Οι δανειστές", οι σουηδικές ιστορικές τραγωδίες "Ο κύρ Ούλοφ", "Γουσταύος Βάσα" και "Γουσταύος Αδόλφος" και, τέλος, το δράμα "Ο χορός του θανάτου". Ακολουθεί η περίοδος του μυστικισμού, ενός γαληνεμένου μυστικισμού, εμπνευσμένου από τον θεόσοφο Swedenborg ("Ονειρόδραμα"). Η τρίτη περίοδος φωτίζεται από ένα διαυγές ουμανιστικό φως χάρη στο Intima Teatern (1907), ένα μικρό θέατρο το οποίο ο ίδιος ο Στρίντμπεργκ δημιουργεί και διευθύνει για να παρουσιάσει εκεί την "Καταιγίδα", τον "Πελεκάνο", τη "Σονάτα των φαντασμάτων", έργα δωματίου διαποτισμένα με σκληρότητα και απόγνωση.
