Το φάντασμα της όπερας
Τούτο το βιβλίο χτίζεται πάνω σε μια αλληγορία. Στο "Φάντασμα της όπερας" -το πασίγνωστο μιούζικαλ- ένας ιδιοφυής συνθέτης με παραμορφωμένο πρόσωπο διευθύνει τις παραστάσεις από τα σκοτεινά υπόγεια της Όπερας του Παρισιού. Οι θεατές απολαμβάνουν τις δημιουργίες του, το πρόσωπό του όμως αρνούνται να το αντικρίσουν.
Η επιστήμη, ως άλλο φάντασμα της όπερας, είναι μια δημιουργική δύναμη που επίσης κυβερνά τον κόσμο από το "υπόγειο". Εμφανίζεται όμως σε δύο διαφορετικές εκδοχές: το φάντασμα στη φύση και το φάντασμα στον πολιτισμό μας. Το φάντασμα στη φύση είναι οι θεμελιώδεις νόμοι -οι νόμοι του μικρόκοσμου- που κυβερνούν τον φυσικό κόσμο από τα έγκατα της ύλης, ενώ το φάντασμα στον πολιτισμό μας είναι πλέον η ίδια η επιστήμη ως κοινωνικός θεσμός.
Και στις δύο εκδοχές του, το φάντασμα έχει ένα πολύ ανοίκειο πρόσωπο. Οι νόμοι του μικρόκοσμου είναι ό,τι πιο παράξενο έχουμε δει στη φύση μέχρι τώρα, ενώ και το πρόσωπο της ίδιας της επιστήμης ως κοινωνικού θεσμού δεν είναι περισσότερο προσφιλές στον σύγχρονο άνθρωπο.
Οι κοινωνίες μας θαυμάζουν την επιστήμη. Γνωρίζουν ότι σ' αυτήν οφείλουν την υλική ευμάρεια που απολαμβάνουν. Όμως το αληθινό της πρόσωπο, τον θεμελιώδη αντιδογματισμό της, το πνεύμα του υγιούς σκεπτικισμού που τη χαρακτηρίζει, προτιμούν να μην το βλέπουν. Ας μένει καλύτερα στο σκοτάδι· στο υπόγειο.
Τούτο το βιβλίο επιχειρεί να συμφιλιώσει τον αναγνώστη μ' αυτές τις λιγότερο οικείες όψεις της επιστήμης, ενώ παράλληλα υπογραμμίζει και το ηθικό περιεχόμενο που ενυπάρχει στην επιστημονική μέθοδο καθ' εαυτήν: το δικαίωμα να αμφιβάλλεις έλλογα και η υποχρέωση να σκέφτεσαι ελεύθερα, αναγνωρίζοντας ως μόνη αυθεντία την εμπειρική πραγματικότητα.
| Τίτλος βιβλίου: | Το φάντασμα της όπερας |
|---|
| Υπότιτλος βιβλίου: | Η επιστήμη στον πολιτισμό μας |
|---|
| Εκδότης: | Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης |
|---|
| Συντελεστές βιβλίου: | Τραχανάς Στέφανος Λ. (Συγγραφέας)
|
|---|
| ISBN: | 9789605244163 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
|---|
| Σειρά εκδότη: | Προοπτικές | Σελίδες: | 164 |
|---|
| Στοιχεία έκδοσης: | Απρίλιος 2014 | Διαστάσεις: | 19x14 |
|---|
| Κατηγορίες: | Λογοτεχνία > Ελληνική Λογοτεχνία > Δοκίμιο |
|---|
Τόκα - Καραχάλιου Μελίτα
Η Μελίτα Τόκα - Καραχάλιου (1940-2022) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη από γονείς εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Η καταγωγή της μητέρας από Σμύρνη και του πατέρα από Θεσσαλονίκη. Πτυχιούχος της Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας από το Α.Π.Θ. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη Sorbonne στις οπτικοακουστικές μεθόδους διδασκαλίας. Δίδαξε σε πολλά σχολεία το ιδεόγραμμα (σχηματικό ποίημα) και έδωσε πολλές διαλέξεις με το ίδιο θέμα. Μέλος της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, της Εταιρείας Συγγραφείς της Μεσογείου (Γαλλία) και της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Συγγραφέων Κύπρου. Ποιήματά της μεταφράστηκαν σε πέντε ξένες γλώσσες. Πολλές διακρίσεις και δημοσιεύσεις σε ανθολογίες, λογοτεχνικά περιοδικά σε Ελλάδα και εξωτερικό. Το 2010 τιμήθηκε στο Παρίσι από τις Χρυσές Λέξεις της Γαλλοφωνίας με το μετάλλιο για το "διάλογο των πολιτισμών". Το 2012 ο Γάλλος Πρόξενος την τίμησε για την προσφορά της στα γράμματα και στον πολιτισμό. Από τις 10 ποιητικές της συλλογές, οι οκτώ είναι δίγλωσσες. Μετέφρασε έργα από τη γαλλική στην ελληνική και από την ιταλική στην ελληνική. Το δοκίμιό της "Από τον Θεόκριτο στο λογογράφημα" μεταφράστηκε στο Ελληνικό Τμήμα του Πανεπιστημίου της Aix-en-Provence το 1998 από την Renee Jacquin. Η ποιητική της συλλογή "Ανάφλεξη στιγμών" παρουσιάστηκε από τον Julien Blaine (περιοδικό Doc(k)s) στο φεστιβάλ ποίησης "Φωνές της Μεσογείου", Lodeve 2007, Γαλλία. Το 2013 η Renaissance Francaise, κίνημα πολιτιστικό στη Γαλλία, την τίμησε με αργυρό μετάλλιο για την προσφορά της στον πολιτισμό. Το περιοδικό "Το Κοράλλι" έκανε αφιέρωμα για το έργο της το 2015 στο τεύχος 6. Στο βιβλίο-μελέτη του Πέτρου Γκολίτση, "Η "άλλη" ποιητική Θεσσαλονίκη", εκδόσεις Ρώμη, Θεσσαλονίκη 2016, γίνεται κριτική μελέτη στο λογοτεχνικό της έργο.
