Τι είναι μια επιστημονική ιδεολογία;
"Η επιστημονική ιδεολογία αποτελεί μια έννοια που διατυπώνει ο Canguilhem στα τέλη της δεκαετίας του 1960, εμπνευσμένος από τα κείμενα των Foucault και Althusser, καθώς και από τις συζητήσεις που εγείρουν ως προς τις σχέσεις της ιδεολογίας με τις επιστήμες. Την έννοια αυτή την επεξεργάζεται κατά τη διάρκεια των διαλέξεών του στη Σορβόννη, όπου συνεχίζει να τη θέτει ως βάση της διδασκαλίας του έως το 1978 [...]. Η τελική εκδοχή του παρόντος κειμένου περιλαμβάνεται στο βιβλίο του "Ideologie et rationalite dans l’histoire des sciences de la vie" (1977). Εκεί παρουσιάζει μελέτες επικεντρωμένες σε συγκεκριμένα ιστορικά παραδείγματα, οι οποίες αφορούν στον ρητό ή υπόρρητο ρόλο που διαδραματίζουν στην εξέλιξη των βιο-ιατρικών επιστημών όχι μόνο θεωρίες και έννοιες με επιστημονικές αξιώσεις, αλλά και φιλοσοφικές, πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές ιδέες και ιδεολογίες. Ως επιστημονική ιδεολογία ορίζεται μια μη-επιστήμη, δηλαδή μια ατελής γνώση προσωρινής διάρκειας, με εσφαλμένα, αναδρομικά, αλλά και διαψεύσιμα εκ των υστέρων χαρακτηριστικά, η οποία φιλοδοξεί να αποκτήσει το επιστημολογικό καθεστώς μιας επιστήμης επιχειρώντας να μιμηθεί το παράδειγμά της. Οπότε, η επιστημονική ιδεολογία συγκροτείται μέσα από παρεκκλίνουσες, σε σχέση με τον τρόπο που καθορίζονται από μια επιστήμη, θεωρίες και έννοιες, τις οποίες διερευνά και εφαρμόζει σε διαφορετικά και αποκλίνοντα από την επιστήμη αυτή επίπεδα".
Ευστάθιος Βέλτσος, Απόσπασμα από την Εισαγωγή του βιβλίου
| Τίτλος βιβλίου: | Τι είναι μια επιστημονική ιδεολογία; |
|---|
| Τίτλος πρωτότυπου: | Qu’est-ce qu’une idéologie scientifique? |
|---|
| Εκδότης: | Πλέθρον |
|---|
| Συντελεστές βιβλίου: | Canguilhem, Georges, 1904-1995 (Συγγραφέας)
Βέλτσος, Ευστάθιος (Μεταφραστής)
Λάγιος, Θανάσης (Υπεύθυνος Σειράς)
|
|---|
| ISBN: | 9789603482802 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
|---|
| Σειρά εκδότη: | Μικρόκοσμος | Σελίδες: | 42 |
|---|
| Στοιχεία έκδοσης: | Δεκέμβριος 2016 | Διαστάσεις: | 19x12 |
|---|
| Σημείωση: | Εισαγωγή: Ευστάθιος Βέλτσος. |
|---|
| Κατηγορίες: | Επιστήμες > Θετικές |
|---|
Freud, Sigmund, 1856-1939
Ο πατέρας της ψυχανάλυσης γεννήθηκε το 1856 στο Φράιμπεργκ της Μοραβίας, από γονείς εβραϊκής καταγωγής. Σπούδασε ιατρική στη Βιέννη. Μαθητής του περίφημου Γάλλου νευρολόγου Σαρκό στη Σαλπερτιέρ (1885-86), επιστρέφει στη Βιέννη και αρχίζει να ασκεί το επάγγελμά του σε συνεργασία με τον Μπρόιερ (1895-1897), χρησιμοποιώντας την ύπνωση για τη διερεύνηση του ψυχικού κόσμου των ασθενών του. Η θεμελίωση της θεωρίας του για τις ψυχικές παθήσεις και την τεχνική της ψυχανάλυσης συναντά την εχθρότητα όλου του ιατρικού κατεστημένου. Ωστόσο η πελατεία του πληθαίνει καθημερινά και βρίσκει οπαδούς στη νεώτερη γενιά ιατρών. Το 1938, μετά την κατάληψη της Αυστρίας απ' τους ναζιστές, καταφεύγει στο Λονδίνο με την κόρη του Άννα. Υποφέρει από καρκίνο του λάρυγγα. Ενώ εργάζεται πάνω σε μια ψυχαναλυτική μελέτη για τον "Χίτλερ και το Ναζισμό", μια προσβολή τον ρίχνει καταγής και εκπνέει τη νύχτα της 23ης προς την 24η Σεπτεμβρίου 1939. Στα σημαντικότερα έργα του περιλαμβάνονται: "Μελέτες για την υστερία", 1895, "Η ερμηνεία των ονείρων", 1900, "Μελέτη για τα όνειρα", 1901,"Ψυχοπαθολογία της καθημερινής ζωής", 1901, "Τρία δοκίμια για τη θεωρία της σεξουαλικότητας", 1903, "Τοτέμ και ταμπού", 1913, "Εισαγωγή στην ψυχανάλυση", 1916, "Το εγώ και το εκείνο", 1923, "Νεύρωση και ψύχωση", 1924, "Αναστολές, συμπτώματα και άγχος", 1926, "Η αρρώστια του πολιτισμού", 1930, "Η γυναικεία σεξουαλικότητα", 1931, "Σχόλιο για τον αντισημιτισμό", 1938, "Ο Μωυσής και ο μονοθεϊσμός", 1939.
Άλλα έργα του συγγραφέα:
- Μια διαταραχή της μνήμης στην Ακρόπολη (2023)
- Αναστολή, σύμπτωμα και άγχος (2023)
- Ο μικρός Χανς (2021)
- Το ανοίκειο (2021)
- Επιτομή της ψυχανάλυσης (2021)
- Ο πρόεδρος Σρέμπερ (2020)
- Η ανάλυση της υστερίας (2020)
- Δοκίμια μεταψυχολογίας (2020)
- Ο Ντοστογιέφσκι και η πατροκτονία (2019)
- Επίκαιρες παρατηρήσεις για τον πόλεμο και τον θάνατο (2019)
- Χειρόγραφα κοκαΐνης (2019)
- Χτυπούν ένα παιδί (2019)
- Πέρα από την αρχή της ηδονής (2019)
- Κείμενα για την ψυχοσεξουαλική ζωή (2018)
- Αναστολή, σύμπτωμα και άγχος (2018)
- Νευρώσεις. Ψυχώσεις (2018)
- Η ερμηνεία των ονείρων (2018)
- Μελέτες για την υστερία (2018)
- Ψυχαναλυτικά δοκίμια και μελέτες πάνω στην ψυχανάλυση (2018)
- Σεξουαλική ηθική και σύγχρονη νευρικότητα (2018)
- Η γυναικεία σεξουαλικότητα (2018)
- Εισαγωγή στην ψυχανάλυση (2017)
- Λογοτεχνία, τέχνη και ψυχανάλυση (2017)
- Μια σύνοψη της ψυχανάλυσης (2017)
- Καθημερινές σεξουαλικές διαστροφές (2016)
- Περί χρήματος (2016)
- Ψυχοπαθολογία της καθημερινής ζωής (2016)
- Κείμενα με την παράνοια και τις ψυχώσεις (2016)
- "Χτυπούν ένα παιδί": Συμβολή στην γνώση της γένεσης των σεξουαλικών διαστροφών (2016)
- Ο πολιτισμός πηγή δυστυχίας (2015)
- Νέες παρατηρήσεις πάνω στις ψυχονευρώσεις άμυνας (2015)
- Το μέλλον μιας αυταπάτης (2015)
- Η γυναικεία σεξουαλικότητα (2015)
- Το όνειρο (2015)
- Πένθος και μελαγχολία (2015)
- Τρεις μελέτες για τη σεξουαλική θεωρία (2014)
- Το οικογενειακό μυθιστόρημα των νευρωτικών και άλλα κείμενα (2014)
- Γράμμα στον άνθρωπο (2014)
- Πέραν της αρχής της ηδονής (2014)
- Ο Ντοστογέφσκι και η πατροκτονία (2014)
- Πέρα από την αρχή της ευχαρίστησης (2014)
- Ψυχολογία των μαζών και ανάλυση του Εγώ (2014)
- Τρεις μελέτες για τη θεωρία της σεξουαλικότητας (2013)
- Η ψυχοπαθολογία της καθημερινής ζωής (2013)
- Η "πολιτισμική" σεξουαλική ηθική και η σύγχρονη νευρικότητα (2013)
- Δέρνουν ένα παιδί (2013)
- Η δυσφορία μέσα στον πολιτισμό (2013)
- Για τον ναρκισσισμό (2012)
- Η βίβλος του άθεου (2012)
- Ψυχολογία των μαζών και ανάλυση του εγώ (2012)
- Εισαγωγή στο ναρκισσισμό. Φετιχισμός. Το οικονομικό πρόβλημα του μαζοχισμού (2012)
- Είκοσι χρόνια (2012)
- Ο πολιτισμός πηγή δυστυχίας (2011)
- Το μέλλον μιας αυταπάτης (2011)
- Fort-Da: Η ψυχανάλυση στα παιδιά και στους εφήβους (2011)
- Φωνές από τη Βαϊμάρη (2011)
- Ο ποιητής και η φαντασίωση (2011)
- Το Εγώ και το Αυτό (2011)
- Πέραν της αρχής της ηδονής (2011)
- Το μοτίβο της εκλογής των μικρών κουτιών (2011)
- Μια διαβολική νεύρωση τον 17ο αιώνα (2011)
- Το όνειρο. Όνειρο και τηλεπάθεια (2011)
- Για τη δυναµική της µεταβίβασης. Παρατηρήσεις για τον έρωτα µεταβίβασης (2010)
- Οικογένεια και νέες μορφές γονεϊκότητας (2010)
- Το μέλλον μιας αυταπάτης (2010)
- Ο Μωυσής του Μιχαήλ Αγγέλου (2010)
- Αναστολή, σύμπτωμα και άγχος (2010)
- Για την εισαγωγή της θεραπείας. Ανάμνηση, επανάληψη, επεξεργασία (2010)
- Το ανοίκειο (2009)
- Το ευφυολόγηµα και η σχέση του µε το ασυνείδητο. Το χιούµορ (2009)
- Φρόυντ - Γιουνγκ: Η αλληλογραφία (2008)
- Περατή και μη περατή ανάλυση (2008)
- Το ζήτημα της ανάλυσης από μη γιατρούς (2008)
- Το Εγώ και το Αυτό (2008)
- Αναστολή, σύμπτωμα και άγχος (2007)
- Μια παιδική ανάμνηση του Λεονάρντο Ντα Βίντσι (2006)
- Τέχνη και ψυχανάλυση (2006)
- Εισαγωγή στην ψυχανάλυση (2005)
- Μεταψυχολογικά κείμενα του 1915 (2005)
- Μαθήματα ψυχικής ανατομίας (2004)
- Όνειρα, μέντιουμ και αποκρυφισμός (2004)
- Το μέλλον μιας αυταπάτης (2003)
- Τρεις πραγματείες για τη θεωρία της σεξουαλικότητας (2003)
- Αλληλογραφία (2003)
- Για την ερμηνεία των αφασιών (2002)
- Μελέτες για την υστερία (2002)
- Πέραν της αρχής της ηδονής (2001)
- Δοκίμια μεταψυχολογίας (2000)
- Το όνειρο (2000)
- Όνειρα στη λαογραφία (1999)
- Επίκαιρες παρατηρήσεις για τον πόλεμο και τον θάνατο (1998)
- Το μοτίβο της εκλογής των μικρών κουτιών (1997)
- Ο άνδρας Μωυσής και η μονοθεϊστική θρησκεία (1997)
- Το άγχος (1996)
- Εισαγωγή στην ψυχανάλυση (1996)
- Τρία ιστορικά ασθενείας (1995)
- Ψυχανάλυση και λογοτεχνία (1994)
- Αυτοβιογραφία (1994)
- Ο πολιτισμός πηγή δυστυχίας, το μέλλον μιας αυταπάτης (1994)
- Ψυχολογία των μαζών και η ανάλυση του εγώ (1994)
- Γκραντίβα, μια πομπηιανή φαντασία. Το παραλήρημα και τα όνειρα στην Γκραντίβα του W. Jensen (1994)
- Η ερμηνεία των ονείρων (1993)
- Ο γάμος ως ψυχολογική σχέση (1992)
- Ο μικρός Χανς (1992)
- Ψυχοπαθολογία της καθημερινής ζωής (1992)
- Ναρκισσισμός, μαζοχισμός, φετιχισμός (1991)
- Η σεξουαλική διαφώτιση του μικρού παιδιού (1991)
- Ντόρα (1991)
- Τρεις μελέτες για τη θεωρία της σεξουαλικότητας (1991)
- Χειρόγραφα κοκαΐνης (1989)
- Η τεχνική της ψυχανάλυσης (1985)
- Η σεξουαλικότητα (1984)
- Όνειρο και τηλεπάθεια (1983)
- Η ψυχολογία του εγώ (1980)
- Μελέτες για την ψυχανάλυση (1979)
- Τοτέμ και ταμπού (1978)
- Νέα σειρά των παραδόσεων για την εισαγωγή στην ψυχανάλυση (1977)
- Πρακτική ψυχανάλυση (1975)
- Ψυχολογία της ερωτικής ζωής (1974)
- Η ζωή μου και η ψυχανάλυση ()
- Ιστορία της ψυχαναλύσεως ()
- Βασικές αρχές της ψυχανάλυσης ()
- Γενική θεωρία των νευρώσεων ()
- Εισαγωγή στην ψυχανάλυση ()
