Ψηφιδωτά δάπεδα
Η νέα έκδοση του βιβλίου, που απέχει αρκετά χρόνια από την αρχική τού 2003, περιλαμβάνει ευρήματα που έχουν έρθει στο φως στο διάστημα που μεσολάβησε, με τη συνακόλουθη νεότερη βιβλιογραφία. Προστέθηκε επίσης ένα έβδομο κείμενο, στο οποίο εξετάζονται η αρχαία ορολογία του ψηφιδωτού και η τεχνική του. Η δομή του βιβλίου παρέμεινε στη βασική γραμμή της πρώτης έκδοσης, αλλά τα κείμενα αναδιαρθρώθηκαν με πολλές προσθήκες, τόσο κειμενικές όσο και βιβλιογραφικές. Το φωτογραφικό υλικό εμπλουτίστηκε σημαντικά με πολλές νέες εικόνες, ενώ κάποιες από τις παλαιές αντικαταστάθηκαν από λήψεις υψηλότερης ανάλυσης. Οι τίτλοι των έξι κειμένων παρέμειναν αμετάβλητοι και παρουσιάζουν τα σημαντικότερα ζητήματα που αφορούν τις στρώσεις των δαπέδων με ψηφιδωτό: την καταγωγή και τους σταθμούς εξέλιξής τους στη μακρά ιστορική τους διαδρομή, τη σχέση της ψηφιδωτής διακόσμησης με την επιφάνεια του δαπέδου, το θεματολόγιο και τον ρόλο του στη διαμόρφωση του καλλιτεχνικού ύφους της κάθε εποχής, τους ψηφοθέτες και τα εργαστήριά τους, τα κέντρα παραγωγής ψηφιδωτών στην ύστερη αρχαιότητα και τις ψηφιδωτές επιγραφές. Με την προσθήκη του έβδομου κειμένου συμπληρώνεται μια συνοπτική σφαιρική εικόνα της τέχνης του αρχαίου ψηφιδωτού, μιας τέχνης που είχε αδιάλειπτη παρουσία για διάστημα μεγαλύτερο από χίλια χρόνια. Το βάρος της ανάγνωσης θα πρέπει να πέσει εξίσου τόσο στα ρέοντα κείμενα όσο και στις λεζάντες των φωτογραφιών, καθώς σε αυτές σχολιάζονται τα εικονιζόμενα ψηφιδωτά παρέχοντας κατά κανόνα πληροφορίες που δεν περιλαμβάνονται στα κείμενα. Στο κεφάλαιο «Προέλευση και βιβλιογραφική τεκμηρίωση των εικόνων», δίνεται βιβλιογραφία για τα ψηφιδωτά που εικονίζονται, η οποία μπορεί να μην περιέχεται στις υποσημειώσεις των κειμένων.
Dostojevskij, Fedor Michajlovic, 1821-1881
Γεννήθηκε στις 11 Νοεμβρίου του 1821 στη Μόσχα. Ο πατέρας του, Μιχαήλ Αντρέγεβιτς, ήταν στρατιωτικός γιατρός, Το 1838 γίνεται δεκτός στη Στρατιωτική Ακαδημία Μηχανικών της Πετρούπολης, στην οποία έδωσε εξετάσεις διότι αυτό απαιτούσε ο πατέρας του, και χωρίζεται από τον αδελφό του. Ο Μιχαήλ Αντρέγεβιτς δολοφονείται το 1839 στο κτήμα της οικογένειας, στην επαρχία της Τούλα. Η δολοφονία του πατέρα Ντοστογέφσκι συνταράσσει τον Φιοντόρ. Υπηρέτησε στο στρατό για ένα μικρό χρονικό διάστημα αλλά τον εγκατέλειψε γρήγορα για να αφοσιωθεί στη λογοτεχνία. Μελέτησε την κοινωνία και τον κόσμο όχι θεωρητικά αλλά στην πράξη. Θέμα των έργων του, η ίδια η ζωή. Είδε από κοντά τις υποβαθμισμένες συνοικίες, γνώρισε τη φτώχεια, τον πόνο, την εξαθλίωση των ταπεινών ανθρώπων και στη συνέχεια μετέφερε τις εικόνες αυτές στα μυθιστορήματα του. Ασχολήθηκε με τον άνθρωπο και την κοινωνία και υπήρξε αγωνιστής και επαναστάτης. Εναντιώθηκε στην πολιτική του Τσάρου Νικολάου του Α΄. Αυτή του η στάση είχε αποτέλεσμα να κατηγορηθεί για συνωμοσία και να καταδικαστεί σε τετραετή φυλάκιση. Τα χρόνια του εγκλεισμού του στις φυλακές του Όμσκ υπέφερε τρομερά βασανιστήρια και εξευτελισμούς. Το 1857 νυμφεύεται τη Μαρία Ντμιτρίεβνα Ισάεβα, και το 1859, μαζί με τη σύζυγό του, λαμβάνουν την άδεια που τους επιτρέπει να εγκατασταθούν στην Ευρωπαϊκή Ρωσία. Το 1859 εκδίδει στην Πετρούπολη μαζί με τον αδελφό του δύο περιοδικά τα οποία ,όμως, δεν σημείωσαν επιτυχία με αποτέλεσμα ο Ντοστογιέφσκι να βρεθεί καταχρεωμένος. Ο μόνος τρόπος για να συγκεντρώσει χρήματα και να ξεπληρώσει τα χρέη του ήταν η συγγραφή. Άρχισε λοιπόν να γράφει συνέχεια και ακούραστα με αποτέλεσμα να καταφέρει να ζήσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του σχετικά άνετα. Σ’ αυτό το διάστημα έγραψε τα καλύτερα του έργα: "Ο παίχτης", "Οι αδερφοί Καραμαζώφ", "Έγκλημα και Τιμωρία", "Ο Ηλίθιος", "Οι δαιμονισμένοι". Όταν κατάφερε πλέον να ανασάνει από το βάρος των χρεών ανέλαβε τη διεύθυνση του περιοδικού "Πολίτης" και λίγα χρόνια αργότερα εξέδωσε το δικό του περιοδικό, "Το Ημερολόγιο ενός συγγραφέα", που σε αντίθεση με τις προηγούμενες εκδοτικές εμπειρίες σημείωσε τεράστια επιτυχία. Στις 9 Φεβρουαρίου του 1881, ο Φιοντόρ Μιχαΐλοβιτς Ντοστογέφσκι υπέκυπτε σε αγνώστου αιτίας πνευμονική αιμορραγία. Ετάφη στο κοιμητήριο της μονής Αλεξάντερ Νιέφσκι, στην Πετρούπολη. Άλλα έργα του είναι τα μυθιστορήματα: "Ο φτωχόκοσμος", "Λευκές νύχτες", "Ταπεινωμένοι και καταφρονεμένοι", "Αναμνήσεις από το σπίτι των πεθαμένων", "Το υπόγειο". Υπήρξε μέλος της Ακαδημίας Επιστημών και η προσφορά του στην παγκόσμια λογοτεχνία είναι διεθνώς αναγνωρισμένη. Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους μυθιστοριογράφους όλων των εποχών και τα έργα του έχουν μεταφραστεί σχεδόν σε όλες τις γλώσσες του κόσμου.
