Ιλιάδα (τ.2)
Σε αντίθεση με τις σωζόμενες τραγωδίες των τριών μειζόνων αρχαίων Ελλήνων δραματουργών, για τις οποίες διαθέτουμε ικανό αριθμό αξιόλογων ερμηνευτικών υπομνημάτων, τα δύο μνημειώδη έπη του Ομήρου, η "Ιλιάδα" και η "Οδύσσεια", έχουν σχολιαστεί με εξαιρετική φειδώ. Ένας από τους βασικούς λόγους είναι, ασφαλώς, η έκτασή τους, που προϋποθέτει άφθονο χρόνο και ηράκλειο μόχθο περισσοτέρων του ενός ερευνητών. Ένας δεύτερος λόγος πρέπει να αναζητηθεί στα ποικίλα και πολύπλοκα προβλήματα που θέτουν τα πολύστιχα αυτά ποιήματα, προβλήματα που εκκινούν από τις περιπέτειες της χειρόγραφής τους παράδοσης και την τεχνητή τους γλώσσα και εξικνούνται έως τα ζητήματα της σύνθεσής τους και των βαθμίδων του ελληνικού πολιτισμού που ενσωματώνουν. Δεν ξενίζει, επομένως, το γεγονός ότι η κυκλοφόρηση παρόμοιων φιλόδοξων εγχειρημάτων συμβαίνει σε διαστήματα που απέχουν μεταξύ τους περίπου έναν αιώνα.
Υπό αυτούς τους όρους είναι ευπρόσδεκτο το εξάτομο υπόμνημα στην "Ιλιάδα" που επιμελήθηκε ένας από τους διαπρεπέστερους ομηριστές του εικοστού αιώνα, ο G. S. Kirk. Ο ίδιος ανέλαβε τους δύο πρώτους τόμους (ραψωδίες Α-Θ), ενώ τον κατά στίχο σχολιασμό των υπόλοιπων δεκαέξι ραψωδιών τον ανέθεσε σε νεότερους ευφήμως γνωστούς μελετητές του Ομήρου. Είναι αναμενόμενο ότι, παρά τις γενικές οδηγίες του επιμελητή της σειράς, κάθε φιλόλογος κατένειμε τις εμφάσεις ανάλογα με τα εξειδικευμένα ερευνητικά ενδιαφέροντά του, και έτσι προέκυψε μια πολυφωνική προσέγγιση, που πρέπει να προσμετρηθεί στα πλεονεκτήματα των τόμων αυτών.
Το έγκυρο αυτό υπόμνημα μεταφέρεται τώρα σταδιακά στη γλώσσα μας, για να αποτελέσει το έναυσμα και τη βάση κάθε περαιτέρω μελέτης του ομηρικού κειμένου, που δικαίως θεωρήθηκε η ληξιαρχική πράξη γέννησης της νεότερης ευρωπαϊκής λογοτεχνίας. Επιπλέον, θα συντελέσει αποφασιστικά στην ουσιαστική διδασκαλία των ομηρικών επών στη δευτεροβάθμια και την τριτοβάθμια εκπαίδευση, καθώς περιέχει αξιόπιστες πληροφορίες και συνοψίζει τα πορίσματα της πρόσφατης ομηρικής έρευνας.
| Τίτλος βιβλίου: | Ιλιάδα |
|---|
| Υπότιτλος βιβλίου: | Ραψωδίες Ε-Θ: Κείμενο και ερμηνευτικό υπόμνημα |
|---|
| Τίτλος πρωτότυπου: | The Illiad: A commentary |
|---|
| Εκδότης: | University Studio Press |
|---|
| Συντελεστές βιβλίου: | Όμηρος (Συγγραφέας)
Φιλίππου, Φιλιώ (Μεταφραστής)
Kirk, Geoffrey S., 1921-2003 (Επιμελητής)
Ρεγκάκος, Αντώνης Β. (Επιμελητής)
|
|---|
| ISBN: | 9789601211671 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Σκληρό |
|---|
| Στοιχεία έκδοσης: | Ιανουάριος 2003 | Διαστάσεις: | 25x17 |
|---|
| Τόμος: | 2/6 | Βάρος (Kg): | 1,19 |
|---|
| Κατηγορίες: | Επιστήμες > Θεωρητικές > Φιλολογία > Αρχαίοι Ελληνες Συγγραφείς |
|---|
Όμηρος
Αρχαίος Έλληνας επικός ποιητής, ο μεγαλύτερος από τους ποιητές όλων των αιώνων, με τον οποίο αρχίζει η έντεχνη ελληνική και ευρωπαϊκή λογοτεχνία. Οι πληροφορίες που έχουμε για τον Όμηρο είναι ελάχιστες και αυτές ασαφείς. Τον τόπο γέννησής του διεκδικούν πολλές πόλεις. Πιο πιθανή πατρίδα του όμως θεωρείται η Σμύρνη, αιολική αποικία, που αργότερα προστέθηκε στην ιωνική συμπολιτεία. Η άποψη αυτή ενισχύεται από το ότι ο ποιητής γνώριζε πολύ καλά την περιοχή της, όπως αποδεικνύουν οι παρομοιώσεις που χρησιμοποιεί στην ποίησή του. Γνώριζε ακόμα καλά τις ακτές του Αδραμυτηνού κόλπου, το όρος Ίδη, την πεδιάδα του Σκάμανδρου κ.λπ., τα οποία είδε ο ποιητής με τα μάτια του και έγιναν θέατρα των αγώνων των ηρώων του. Άγνωστο είναι το πότε έζησε ο Όμηρος. Ο ίδιος αφήνει να εννοηθεί στα ποιήματά του ότι έζησε πολύ αργότερα από τα τρωικά. Κατά τον Ηρόδοτο (Β΄ 53) ο Όμηρος έζησε 400 χρόνια νωρίτερα απ' αυτόν και, σύμφωνα με τη μαρτυρία αυτή, πρέπει να έζησε κατά τα μέσα του 9ου αι. π.Χ. Τέλος η παράδοση ότι ο Όμηρος ήταν τυφλός πρέπει να απορριφθεί, γιατί είναι ασυμβίβαστη με τη λεπτή παρατήρηση της φύσης που υπάρχει στο έργο του.
Έγραψε: α) την "Ιλιάδα" της οποίας η υπόθεση εκτυλίσσεται σε 51 ημέρες και 15.700 στίχους. Θέμα της είναι η "μήνις του Αχιλλέως" εναντίον του Αγαμέμνονα και οι συμφορές που επακολούθησαν. Κανονικά λοιπόν έπρεπε να ονομαστεί Αχιλληίδα, επειδή όμως ο ποιητής παρεμβάλλει σ' αυτήν πολλά γεγονότα του πολέμου που έγιναν γύρω από το Ίλιο (= Τροία), γι' αυτό πήρε το όνομα "Ιλιάς" β) την "Οδύσσεια" της οποίας τα περιστατικά διαρκούν 41 ημέρες και αναπτύσσονται σε 12.100 στίχους. Θέμα της είναι ο "νόστος" (= επιστροφή) του Οδυσσέα από την Τροία στην Ιθάκη. Άλλα έργα που αποδίδονται στον Όμηρο είναι: οι "Ομηρικοί ύμνοι", η "Βατραχομυομαχία", ο "Μαργίτης".
Χαρακτηριστικό της τέχνης του Ομήρου είναι ότι τα έπη του έχουν αρχή, μέση και τέλος και ότι με τα αλλεπάλληλα επεισόδια κρατά αδιάπτωτο το ενδιαφέρον του ακροατή μέχρι το τέλος. Ο θαυμασμός για τα έπη του Ομήρου διατηρήθηκε αμείωτος από την αρχαιότητα μέχρι τις ημέρες μας, γι' αυτό και διδάσκεται σ' όλα τα σχολεία της Ευρώπης, ως ο μεγαλύτερος ποιητής και παιδαγωγός των αιώνων. Τα ομηρικά έπη έχουν μεταφραστεί σ' όλες τις γλώσσες του κόσμου, καθώς και στην ελληνική δημοτική, από τους Ι. Πολυλά, Αργ. Εφταλιώτη, Ζ. Σιδέρη, Ν. Καζαντζάκη, Ι. Κακριδή κ.ά.
